Giáo án điện tử Khoa học 4 chân trời Bài 13: Sự truyền nhiệt và vật dẫn nhiệt

CHÀO MỪNG CẢ LỚP ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN KHOA HỌC 4!

KHỞI ĐỘNG

Hãy dự đoán sự thay đổi nhiệt độ của cốc trà nóng ở hình bên sau một khoảng thời gian.

NỘI DUNG BÀI HỌC

01 SỰ TRUYỀN NHIỆT

KHÁM PHÁ

Thí nghiệm

• Thực hành nhóm 4 HS.
• Chuẩn bị: 1 thìa kim loại, 1 bát nước nóng.
• Thực hiện:
  • Lấy tay cầm thìa kim loại. Nhận xét nhiệt độ của thìa.
  • Đặt thìa này nào bát nước nóng trong vài phút. Khi chạm tay vào thìa, em cảm thấy như thế nào so với khi thìa chưa nhúng vào nước?

Thảo luận nhóm

Nhiệt đã truyền từ vật nào sang vật nào? Vì sao?

> Vì nhiệt độ của thìa sau khi cho vào bát nước nóng tăng cao hơn so với ban đầu.

Em kết luận được gì về chiều truyền nhiệt giữa vật nóng và vật lạnh?

> Khi hai vật có nhiệt độ khác nhau tiếp xúc với nhau thì nhiệt được truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn.

KẾT LUẬN

Nhiệt được truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn. Sau một thời gian, khi hai vật có cùng nhiệt độ, sẽ không còn sự truyền nhiệt.

LUYỆN TẬP

Thảo luận cặp đôi

Quan sát hình 3 SGK trang 53 và trả lời câu hỏi:

• Vì sao bàn tay em lạnh khi áp vào cốc nước đá lạnh?
• Nhiệt được truyền từ vật nào đến vật nào?

>>> 

• Nhiệt truyền từ bàn tay sang cốc nước nên tay lạnh đi.
• Nhiệt truyền từ tay (có nhiệt độ nóng hơn) sang cốc nước lạnh (có nhiệt độ lạnh hơn).

02 VẬT DẪN NHIỆT TỐT VÀ VẬT DẪN NHIỆT KÉM

KHÁM PHÁ

Thực hành nhóm 4 HS

Chuẩn bị:

1 cốc nước nóng

1 thìa gỗ, 1 thìa kim loại có kích thước và hình dạng gần giống nhau.

Em hãy đề xuất thí nghiệm với một thìa bằng kim loại (như sắt), một thìa bằng gỗ có kích thước và hình dạng gần giống nhau để biết thìa nào dẫn nhiệt tốt hơn, thìa nào dẫn nhiệt kém hơn.

Thực hiện:

• Nhúng hai thìa vào cốc nước. Đợi khoảng 2 - 3 phút.
• Chạm nhẹ tay vào mỗi thìa.

Thảo luận:

• Em thấy thìa nào nóng hơn?

> Thìa sắt nóng hơn

• Em rút ra kết luận gì về tính dẫn nhiệt của gỗ và của kim loại (như sắt)?

> Sắt là vật liệu dẫn nhiệt tốt. Gỗ dẫn nhiệt rất kém (hầu như không dẫn nhiệt).

LUYỆN TẬP

Nhận biết một số vận dụng dẫn nhiệt tốt và vật dụng dẫn nhiệt kém trong đời sống

Quan sát hình 5, thảo luận nhóm 4 để trả lời câu hỏi:

Các dụng cụ đun nấu trong bếp thường làm bằng gì? Tay cầm của các dụng cụ này thường làm bằng gì? Giải thích.

> Các dụng cụ đun nấu trong bếp thường làm bằng sắt, đồng, inox,… bởi những chất này thường dẫn nhiệt tốt.

Tay cầm của các dụng cụ này thường làm bằng gỗ, nhựa,… bởi những chất này dẫn nhiệt kém, không gây bỏng khi cầm.

Chúng ta thường mặc trang phục làm bằng chất liệu gì để giữ ấm cơ thể khi thời tiết lạnh? Vì sao?

> Các chất liệu như nỉ, len, da,... là những chất dẫn nhiệt kém

Giúp giữ ấm cơ thể

Kể tên những vật dụng giúp giữ cho nước được nóng lâu trong gia đình em. Tìm hiểu về cách giữ nhiệt của các vật dụng đó.

Phích nước

Bình nước giữ nhiệt

Ấm nước giữ nhiệt

> Những vật dụng này thường được làm nhiều lớp, có lớp chân không, có lớp nhựa dày ngăn nhiệt thoát ra bên ngoài nhanh.

KẾT LUẬN

• Những vật bằng kim loại như sắt, đồng,… dẫn nhiệt tốt.
• Những vật bằng vải, gỗ, thủy tinh,… dẫn nhiệt kém.
• Chúng ta chọn vật liệu dẫn nhiệt tốt hoặc dẫn nhiệt kém để làm các vật dụng tùy theo nhu cầu cần sử dụng trong đời sống.

TỔNG KẾT

Khi hai vật có nhiệt độ khác nhau tiếp xúc với nhau thì nhiệt được truyền từ vật nóng hơn sang vật lạnh hơn.

Những vật bằng kim loại như sắt, đồng,... dẫn nhiệt tốt. Những vật bằng vải, gỗ, thuỷ tinh,… dẫn nhiệt kém.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Ôn lại kiến thức đã học

Hoàn thành bài tập trong VBT

Tìm hiểu công dụng và cấu tạo của bình giữ nhiệt

KHỞI ĐỘNG

Kể tên vật dẫn nhiệt tốt và vật dẫn nhiệt kém được đề cập trong video bên.

Vật dẫn nhiệt tốt: thân nồi, đế bàn là.

Vật cách nhiệt: miếng lót nồi, tay cầm, thân bàn là.

LUYỆN TẬP