Giáo án điện tử Lịch sử 11 kết nối Bài 11: Cuộc cải cách của Minh Mạng (nửa đầu thế kỉ XIX)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN LỊCH SỬ!

TRÒ CHƠI Ô CHỮ BÍ MẬT

Luật chơi: Chia lớp thành 2 nhóm.

• Nhiệm vụ của các nhóm là tìm ô chữ chìa khóa của bài học qua các câu hỏi về tên, tôn hiệu các chúa, vua thời Nguyễn.
• 2 nhóm có quyền lựa chọn bất cứ ô chữ nào để giải đố.
• Nhóm nào giải đúng ô chữ sẽ được cộng điểm.

Ô số 1 (8 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Hoàng, vị chúa đầu tiên vượt sông Gianh vào khai phá đất phương Nam.

Ô số 2 (7 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Nguyên, vị chúa đầu tiên mang họ Nguyễn Phúc, cho dời dinh vào huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Ô số 3 (7 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Khoát, vị chúa đầu tiên xưng vương tách biệt với Đàng Ngoài và xem Đàn Trong như một nước độc lập.

Ô số 4 (8 chữ cái):

Tôn hiệu của Nguyễn Phúc Thuần, vị chúa cuối cùng của nhà Nguyễn, lên ngôi năm 12 tuổi.

Ô số 5 (7 chữ cái):

Tên của vị vua sáng lập Triều Nguyễn.

Ô số 6 ( 8 chữ cái):

Tên của vị vua Triều Nguyễn đã tiến hành cuộc cải cách lớn trong lịch sử.

Ô chữ chủ đề (13 chữ cái): Tên gọi nước ta thời vua Gia Long và Minh Mạng.

BÀI 11. CUỘC CẢI CÁCH CỦA MINH MẠNG (NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX)

NỘI DUNG BÀI HỌC

1 BỐI CẢNH LỊCH SỬ

Nhiệm vụ ở nhà: Sưu tầm tư liệu từ sách, báo, internet, tìm hiểu về nhân vật vua Minh Mạng, thiết kế thẻ nhân vật theo gợi ý:

Nhân vật lịch sử: Minh Mạng

• Tên húy: Nguyễn Phúc Đảm
• Thời gian trị vì: 1820 – 1841.
• Là con trai thứ tư của vua Gia Long, hoàng đế thứ hai của Triều Nguyễn.
• Ông siêng năng, luôn thức khuya dậy sớm để xem xét công việc, thắp đèn đọc sớ chương ở các nơi gửi về đến trống canh ba mới nghỉ.

Hình 11.1. Hoàng đế Minh Mạng (tranh vẽ)

• Là một vị vua năng động, quyết đoán, tinh thông Nho học, hiểu biết, coi trọng học vấn và là nhà chính trị, quân sự tài ba.
• Rất nhiều cải cách từ nội trị đến ngoại giao đã được ông thực thi cho đất nước.
• Giai đoạn ông trị vì là thời kì thịnh trị nhất lịch sử chế độ quân chủ nhà Nguyễn nói riêng và Việt Nam nói chung.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Khai thác mục Em có biết, quan sát Hình 1, thông tin mục 1 SGK tr.69 và trả lời câu hỏi: Nêu bối cảnh lịch sử của cuộc cải cách Minh Mạng.

Tình hình đất nước dưới thời vua Gia Long như thế nào?

Những khó khăn của đất nước cần tiếp tục giải quyết là gì?

Tình hình đất nước dưới thời vua Gia Long:

Năm 1802, Triều Nguyễn được thành lập

Đất nước từng bước phát triển ổn định, khắc phục được phần nào hậu quả của chiến tranh và chia cắt đất nước.

Vua Gia Long đã hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước về mặt lãnh thổ.

Vua Gia Long (1762 – 1820)

Những khó khăn của đất nước cần tiếp tục được giải quyết

Bộ máy nhà nước chưa hoàn thiện, thiếu tính thống nhất.

Ở trung ương

• Nhiều cơ quan chưa hoàn thiện.
• Phục hồi 4 tự: Thái thường tự, Hồng lô tự, Thái bộc tự, Quang lộc tự

Ở địa phương

• Tính phân quyền còn đậm nét.
• Tổ chức hành chính giữa các khu vực thiếu thống nhất
• Quan lại chủ yếu do võ quan nắm giữ.

Tính phân quyền còn đậm nét.

• Bắc Thành và Gia Định Thành do tổng trấn quản lí (gián tiếp).
• Nhà nước chỉ trực tiếp quản lí 7 trấn, dinh của miền Trung.

Tổ chức hành chính giữa các khu vực thiếu thống nhất

• Cấp hành chính địa phương là trấn, dinh.
• Một số địa phương còn duy trì phủ, tổng.

Quan lại chủ yếu do võ quan nắm giữ.

Yêu cầu khách quan

Để khắc phục tình trạng phân quyền, thiếu thống nhất.

Năm 1820, vua Minh Mạng lên ngôi.

Thi hành các biện pháp cải cách để tập trung quyền lực và hoàn thiện bộ máy nhà nước.

Mở rộng: Bắc Thành