Giáo án điện tử Lịch sử 11 kết nối Bài 2: Sự xác lập và phát triển của chủ nghĩa tư bản

CHÀO ĐÓN CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MÔN LỊCH SỬ!

KHỞI ĐỘNG

Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về giai cấp tư sản, về sự xác lập, mở rộng và phát triển của chủ nghĩa tư bản.

Hình 1. Bìa của Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản

BÀI 2: SỰ XÁC LẬP VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN

NỘI DUNG BÀI HỌC

Sự xác lập của  chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ

Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản

Chủ nghĩa tư bản hiện đại

PHẦN 1 SỰ XÁC LẬP CỦA  CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở CHÂU ÂU VÀ BẮC MỸ

THẢO LUẬN NHÓM

Em hãy quan sát Hình 2, 3, đọc thông tin trong mục 1 SGK tr.12, 13 và thực hiện nhiệm vụ: Tìm hiểu sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ vào các thời gian sau:

Nửa sau thế kỉ XVII.

Cuối thế kỉ XVIII

Nửa sau thế kỉ XIX

Hình 3. Lễ đăng quang Hoàng đế nước Đức thống nhất (1 – 1871) tại Cung điện Véc-xai (Pháp)

TK XVII – cuối TK XVIII

• Chủ nghĩa tư bản đã được củng cố ở châu Âu, mở rộng phạm vi sang châu Mỹ.

Trụ sở chính công ty Đông Ấn ở Luân Đôn, Anh

Một nhà máy đóng tàu của công ty Đông Ấn ở Am-xtéc-đam, Hà Lan

Nửa sau TK XVIII

• Cách mạng công nghiệp bắt đầu từ Anh và lan sang nhiều quốc gia khác như Pháp, Đức,…

> Tạo ra sự chuyển biến lớn về kinh tế - xã hội và khẳng định sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.

Nhà máy ở Anh những năm 1870.

Nhà máy ở Béc-lin, Đức năm 1847

Những năm 60 - 70 của TK XIX

• Các cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau, giành thắng lợi.

> Sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ.

Trận Novara trong Chiến tranh giành độc lập ở Ý vào ngày 23/3/1849

Năm 1864, Bi-xmác tấn công Đan Mạch mở đầu cuộc chiến tranh giành độc lập ở Đức

Các em hãy theo dõi video sau về công cuộc thống nhất nước Đức

PHẦN 2 SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN

1. a) Chủ nghĩa đế quốc và quá trình xâm lược thuộc địa

Vì sao V.Lê-nin khẳng định:

Điều quan trọng là chủ nghĩa tư bản không thể tồn tại và tự phát triển được nếu không thường xuyên mở rộng phạm vi thống trị của nó, không khai phá những xứ sở mới và không lôi cuốn các xứ sở không phải là tư bản chủ nghĩa vào cơn lốc kinh tế thế giới.

THẢO LUẬN NHÓM ĐÔI

Các em hãy đọc thông tin mục 2a - SGK tr.13, 14 và trả lời câu hỏi: Trình bày quá trình mở rộng xâm lược thuộc địa của chủ nghĩa tư bản.

• Bối cảnh

Sự phát triển nhanh chóng của chủ nghĩa tư bản

Nhu cầu ngày càng cao về nguyên liệu, nhân công

Việc tăng cường chính sách xâm lược, mở rộng thuộc địa

Cuối TK XIX – đầu TK XX, các nước tư bản chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa.

Chủ nghĩa đế quốc

• Là hệ quả trực tiếp của quá trình xâm lược thuộc địa.

Nhằm:

• Tìm kiếm thị trường
• Thu lợi nhuận
• Đầu tư tư bản ở nước ngoài

• Trong quá trình mở rộng xâm lược, các nước đế quốc đã thiết lập hệ thống thuộc địa ở các vùng như: Châu Á, châu Phi, khu vực Mỹ La-tinh

Mặt trời không bao giờ lặn

• Trong các nước đế quốc, Anh là nước xâm chiếm được nhiều thuộc địa nhất.
• Sự giàu có và thịnh vượng của đế quốc Anh trong những năm cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX gắn liền với sự bóc lột hệ thống thuộc địa rộng lớn.
• Giai cấp tư sản Anh đã tự hào khi cho rằng “Mặt trời không bao giờ lặn trên đế quốc Anh” để chỉ về hệ thống các thuộc địa rộng lớn và giàu có.

1. Sự mở rộng và phát triển của chủ nghĩa tư bản

Các em quan sát Hình 4, đọc thông tin mục 2b và trả lời câu hỏi

Hãy nhận xét về phong trào đấu tranh giành độc lập tại các thuộc địa của thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha ở khu vực Mỹ La-tinh trong nửa đầu thế kỉ XIX.

Thời gian: nửa đầu TK XIX

Địa điểm: thuộc địa của thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha ở khu vực Mỹ La-tinh.

Sự kiện: Phong trào đấu tranh giành độc lập bùng nổ dẫn đến sự thành lập các quốc gia tư sản.

Cuộc nổi dậy của nô lệ vào năm 1802 ở Haiti

Chiến tranh giành độc lập ở Bra-xin năm 1822

Ở châu Á