Giáo án điện tử Lịch sử 11 kết nối Bài 13: Việt Nam và Biển Đông (P2)

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MÔN LỊCH SỬ

BÀI 13: VIỆT NAM VÀ BIỂN ĐÔNG

NỘI DUNG BÀI HỌC

02 LỊCH SỬ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN, CÁC QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA VIỆT NAM ĐỐI VỚI QUẦN ĐẢO HOÀNG SA VÀ QUẦN ĐẢO TRƯỜNG SA

1. Quá trình Việt Nam xác lập chủ quyền và quản lí đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa

Khai thác Tư liệu 1, 2 SGK tr.84, 86 và trả lời câu hỏi: Các Tư liệu 1, 2 cung cấp cho em thông tin gì về hoạt động xác lập, thực thi chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa?

Tư liệu 1:

• Là đoạn trích trong “Phủ biên tạp lục” của Lê Quý Đôn, một tài liệu cổ ghi chép cụ thể việc thực thi và bảo vệ chủ quyền trên Biển Đông thời các chúa Nguyễn.
• Lê Quý Đôn đã giới thiệu tương đối đầy đủ vị trí, đặc điểm tự nhiên của Hoàng Sa, Trường Sa, cơ cấu tổ chức, chức năng và hoạt động của hai đội Hoàng Sa và Bắc Hải.

Tư liệu 2:

• Đoạn trích trong văn bản của người Pháp góp phần khẳng định đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam và người Pháp đã tiếp tục thực thi chủ quyền ở đây với tư cách nước bảo hộ.
• Minh chứng này cho thấy sự liên tục trong hoạt động thực thi chủ quyền của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.

THẢO LUẬN NHÓM

Khai thác Hình 5 – Hình 8, Tư liệu 1, 2, mục Em có biết, thông tin mục 2a SGK tr.82 – 86 và hoàn thành Phiếu học tập số 1: Trình bày khái quát quá trình xác lập chủ quyền và quản lí liên tục của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa trong lịch sử.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Trước năm 1884

Nhiều tập bản đồ của các triều đại Việt Nam và của người phương Tây đã thể hiện quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa thuộc lãnh thổ Việt Nam.

Một số công trình sử học và địa lí cũng ghi chép tường tận về cương vực lãnh thổ, hoạt động thực thi chủ quyền ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Bản đồ đường qua xứ Quảng Nam thời Lê trung hưng, theo Thiên Nam lộ đồ vẽ lại năm 1741. Bãi cát vàng trên bản đồ tức là Hoàng Sa

Bản đồ do Đỗ Bá soạn vẽ vào TK XVII in trong tập Toàn tập Thiên nam tứ chí lộ đồ thư

Các quần đảo Hoàng Sa và Vạn Lý Trường Sa trong Đại Nam nhất thống toàn đồ (năm 1834-1840).

Châu bản triều Nguyễn nói về việc vua Gia Long sai Phạm Quang Ảnh ra Hoàng Sa

Quần đảo Hoàng Sa ở Phủ biên tạp lục

Bản sao bản đồ Biển Đông của Matteo Ricci, vẽ trong "Khôn dư vạn quốc toàn đồ" có dòng chú thích bằng chữ Hán có nghĩa là Vạn Lý Trường Sa.

Quần đảo Hoàng Sa trên bản đồ của Đức năm 1876 với lời ghi rõ quần đảo thuộc xứ “Annam”.

Quần đảo Hoàng Sa (Paracels) được vẽ khá chi tiết và chuẩn xác trong khoảng từ vĩ độ 16 đến 17 và kinh độ từ 109 đến 111.

An Nam đại quốc họa đồ do giám mục Jean-Louis Taberd xuất bản năm 1838.

Các em hãy xem video về những cổ vật khẳng định chủ quyền Việt Nam với Hoàng Sa, Trường Sa

• Hoạt động xác lập, thực thi chủ quyền, quản lí mang tính nhà nước đối với hai quần đảo (thế kỉ XVII - cuối thế kỉ XIX):

Thời chúa Nguyễn và triều Tây Sơn

Lập 2 đội dân binh độc đáo:

• Đội Hoàng Sa
• Đội Bắc Hải

Đội Hoàng Sa dưới thời Nguyễn

Thủy binh thời Nguyễn.

Nhà trưng bày đội Hoàng Sa – Bắc Hải (đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi)

Thuyền câu (mô phỏng) do các binh phu của Đội Hoàng Sa dùng để hoạt động khai thác, quản lý đảo Hoàng Sa thế kỷ 17

Thẻ tre, bài gỗ, linh vị, chiếu cói và các hiện vật của binh phu Đội Hoàng Sa tại bảo tàng huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi)

• Hoạt động xác lập, thực thi chủ quyền, quản lí mang tính nhà nước đối với hai quần đảo (thế kỉ XVII - cuối thế kỉ XIX):

Thời Nguyễn

Thời vua Gia Long

• Tổ chức đội thuỷ quân chuyên trách thực thi chủ quyền ở hai quần đảo này.

Thời vua Minh Mạng

• Vẽ bản đồ khu vực quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa
• Cắm mốc chủ quyền, dựng miếu, trồng cây ở một số đảo
• Tổ chức cứu nạn, đảm bảo an toàn cho tàu thuyền qua lại Biển Đông.

Đoạn viết về việc vua Gia Long tuyên bố chiếm hữu quần đảo Hoàng Sa vào năm 1816 trong sách của Johann Gottfried Sommer, xuất bản tại Praha năm 1839.

Đoạn viết về việc vua Gia Long tiếp tục sai thủy quân ra khảo sát Hoàng Sa vào năm 1816 trong Đại Nam thực lục chính biên, lưu trữ tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm (Hà Nội).

Hàng giữa, bên trái chữ “Cao đỉnh” là “Đông Hải”, nghĩa là Biển Đông, vùng biển gắn với chủ quyền thiêng liêng của Việt Nam.

Hàng giữa, bên trái chữ “Nhân đỉnh” là “Nam Hải”, nghĩa là vùng biển phía Nam nước Việt.

Mẫu tem 1906 "Đội Hoàng Sa" mô tả chiếc thuyền ba buồm căng gió lướt sóng trên hành trình biển vào triều đại Gia Long (1802 - 1820).

Mẫu tem 1907 "Bản đồ cổ" vẽ bản đồ Việt Nam từ thời Minh Mạng (1820 - 1840).

Các em hãy theo dõi video sau về Chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa trên châu bản triều Nguyễn