Giáo án gộp Lịch sử 7 cánh diều kì II

GIÁO ÁN WORD CHƯƠNG 5: VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KÌ X ĐẾN ĐẦU THẾ KÌ XV

Bài 13: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời ngô, đinh, tiền lê (939 – 1009) (3 tiết)

Bài 14: Công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời lý (1009 – 1225) (3 tiết)

Bài 15: Cuộc kháng chiến chống quân tống xâm lược nhà lý (1075 – 1077) (2 tiết)

Bài 16: Cuộc kháng chiến chống quân tống xâm lược nhà trần (1226 – 1400) (3 tiết)

Bài 17: Ba lần kháng chiến chống quân xâm lược mông-nguyên của nhà trần (thế kỉ XIII)

............................................

............................................

............................................

BÀI MẪU

BÀI 19: KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418 - 1427)

I. MỤC TIÊU 

1. Kiến thức

HS học sẽ:

• Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

• Giải thích được nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn 

• Nêu được ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn; đánh giá được vai trò của một số nhân vật tiêu biểu như: Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,…

2. Năng lực

• Năng lực chung: 

• Giao tiếp và hợp tác: Thông qua hoạt động nhóm và trao đổi thảo luận để trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

• Giải quyết vấn đề: Thông qua việc chủ động, sáng tạo hoàn thành các nhiệm vụ học tập về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 

• Năng lực lịch sử:

• Tìm hiểu lịch sử: Khai thác và sử dụng được thông tin của một số tư liệu lịch sử, tranh ảnh, lược đồ, sơ đồ để trình bày được những nét chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

• Nhận thức và tư duy lịch sử: thông qua giải thích được nguyên nhân chính dẫn đến thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn; nêu được ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa.

• Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo thông qua đánh giá được vai trò của một số nhân vật tiêu biểu như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,…

• Năng lực giao tiếp và hợp tác: thông qua hoạt động nhóm, trao đổi thảo luận để tìm hiểu về khởi nghĩa Lam Sơn.

3. Phẩm chất

• Giáo dục phẩm chất chăm chỉ trong học tập, lao động. 

• Trân trọng các di sản văn hóa của nhân loại, có trách nhiệm trong việc bảo tồn và phát huy thành tựu văn hóa chung của nhân loại; thúc đẩy tinh thần gắn kết, gắn bó với lịch sử, văn hóa dân tộc.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

• SGK, SGV, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử. 

• Tranh ảnh, tư liệu có liên quan đến bài học

• Phiếu học tập, giấy A0, video clip.

• Máy tính, máy chiếu. 

2. Đối với học sinh

• SGK, SBT Lịch sử Địa lí 7 – phần Lịch sử. 

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Giúp HS: Tạo tâm thế cho học sinh chuẩn bị vào bài học và xác định được vấn đề chính của nội dung bài học.

b. Nội dung: GV đưa ra mở đầu, HS suy nghĩ trả lời.

c. Sản phẩm học tập: HS trả lời câu hỏi

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Nêu câu hỏi: 

Trong Bình ngô đại cáo, thay lời Lê Lợi, Nguyễn Trãi đã viết:

“ Ta đây:

Núi Lam Sơn đấy nghĩa

Chốn hoang dã nương mình

Ngẫm thù lớn há đội trời chung

Căm giặc nước không thể cùng sống”

Vậy cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã diễn ra như thế nào? Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, vai trò của một số nhân vật lịch sử như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,… là gì?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS suy nghĩ trả lời câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện 1-2 HS chia sẻ câu trả lời trước lớp. 

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung. 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Để có câu trả lời đầy đủ và chính xác nhất cho câu hỏi “Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã diễn ra như thế nào? Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử, vai trò của một số nhân vật lịch sử như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,… là gì?” , chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu  – Bài 19: Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427)

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

a. Mục tiêu: Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

b. Nội dung: GV cho HS làm việc nhóm, đọc thông tin và tư liệu trong SGK, tìm hiểu một số sự kiện tiêu biểu về những ngày đầu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

c. Sản phẩm học tập: Những hoạt động chính trong ngày đầu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2: Tìm hiểu về giải phóng Nghệ An, Tân Bình, Thuận Hóa

a. Mục tiêu: Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1424 đến năm 1425

b. Nội dung: GV cho HS hoạt động theo nhóm, khai thác thông tin, tư liệu trong sgk, trình bày được kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1424 đến năm 1425

c. Sản phẩm học tập: Hoạt động ,sự kiên tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1424 đến năm 1425.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 3: Tìm hiểu về khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng (1426-1427)

1. Mục tiêu: Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1426 đến năm 1427

b. Nội dung: GV cho HS hoạt động theo nhóm, mỗi nhóm thực hiện một nhiệm vụ. Các nhóm đọc thông tin và quan sát lược đồ 19 trong sgk để thực hiện đúng nhiệm vụ của nhóm mình.

c. Sản phẩm học tập: Hoạt động ,sự kiên tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1426 đến năm 1427.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 4: Tìm hiểu về nguyeenn nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử.

1. Mục tiêu: Trình bày được một số sự kiện tiêu biểu của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ năm 1426 đến năm 1427

b. Nội dung: GV cho HS hoạt động theo nhóm, mỗi nhóm thực hiện một nhiệm vụ. Các nhóm đọc thông tin và quan sát lược đồ 19 trong sgk để thực hiện đúng nhiệm vụ của nhóm mình.

c. Sản phẩm học tập: Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

d. Tổ chức thực hiện:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức, tri thức đã học về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn 

b. Nội dung: GV cho HS làm việc theo cặp, ôn lại kiến thức đã học và trả lời câu hỏi luyện tập.

c. Sản phẩm: Đáp án của HS cho câu hỏi luyện tập về những nét chính về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV cho Hs làm việc nhóm 4, hãy lập bảng thống kê các giai đoạn chống quân Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. 

1. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng kiến thức đã học về khởi nghĩa Lam Sơn

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần thiết). 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trả lời câu hỏi.

- GV mời đại diện các nhóm khác nhận xét, nêu ý kiến khác (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chuẩn kiến thức, tuyên bố đội chiến thắng và chuyển sang nội dung mới. 

Đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS liên hệ, vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống. 

b. Nội dung: GV nêu yêu cầu; HS liên hệ thực tế.

c. Sản phẩm: HS viết một đoạn văn ngắn nói lên suy nghĩ của em về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và bài học bảo vệ đất nước.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chia lớp thành 4 nhóm, yêu cầu HS trả lời các câu vận dụng sau: 

Câu 1: Hãy đánh giá vai trò của một số nhân vật trong khởi nghĩa Lam Sơn như Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Nguyễn Chích,...

Câu 2:Sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một trong số những nhân vật lịch sử có công lao trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS liên hệ thực tế, sưu tầm tài liệu để viết một đoạn văn ngắn giới thiệu một trong các danh nhân tiêu biểu thời Trần trong cuộc chiến thắng quân Mông-Nguyên

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. 

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp. 

Đáp án:

Câu 1: Vai trò của  Lê Lợi:

- Tạo dựng nên cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

- Đánh tan Quân xâm lược Minh với đường lối và chiến thuật đúng đắn

- Đóng góp nhiều công sức vào cuộc khởi nghĩa.....

Vai trò của Nguyễn Trãi:

- Hiến kế sách, cổ vũ tinh thần của nghĩa quân qua bài Bình Ngô Đại cáo. 

+ Nhà cố vấn, ngoại giao trong cuộc kháng chiến

+là người phò tá đắc lực của Lê Lợi

Vai trò của Nguyễn Chích:

Đề nghị tạm rời vùng núi từ Thanh Hóa chuyển quân vào Nghệ An, là nơi đất rộng người đông và cũng rất hiểm yếu.

=> Đã giúp nghĩa quân thoát khỏi thế bao vây, mở rộng địa bàn hoạt động

Câu 2: Thái bảo Cảnh Quốc công Lê Sát 

Ông người làng Bỉ Ngũ, hương Lam Sơn, huyện Lương Giang. Ông là một trong những người đầu tiên hăng hái tham gia khởi nghĩa Lam Sơn. Ông là người rất có tài cầm quân nên được Lê Lợi trao quyền chỉ huy một trong những cơ ngũ của nghĩa quân Lam Sơn, liên tiếp lập được nhiều công lớn. Năm 1427 ông được phong hàm Thiếu úy – Tư Mã. Năm 1429, nhà Lê triều lập biển khắc tên 93 khai quốc công thần, Lê Sát vinh dự được xếp hàng thứ hai.

Năm 1433 Lê Sát được phong Đại Tư Đồ. Năm 1434 ông được trao quyền Tể tướng. Ông là cố mệnh đại thần,một lòng trung với vua, nhưng tính tình nóng nảy, giết oan Nhân Chú nên vua cho là lộng quyền. Năm 1437 vua Lê Thái Tông cho ông được tự vẫn tại nhà. Năm 1484, đời vua Lê Thánh Tông cho rằng ông là người có công, chết không đáng tội nên truy tặng Thái Bảo Cảnh Quốc Công. Đền thờ ông ở xã Định Hải, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, đặt câu hỏi (nếu có thắc mắc).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, kết thúc tiết học. 

* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học.

- Làm bài tập Bài 19 – Sách bài tập Lịch sử Địa lí 7, Phần Lịch sử.

- Đọc và tìm hiểu trước Bài 20: Khởi nghĩa Lam Sơn.