Giáo án lịch sử 7 cánh diều bài 2:các cuộc phát kiến địa lí từ thế kỉ xv đến thế kỉ XVI (1 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm học tập

- GV dẫn dắt:

+ Ở Tây Âu thời hậu kì trung đại, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha có điều kiện

thuận lợi hơn cả để thực hiện các cuộc phát kiến địa lí, tìm đường sang phương Đông.

+ Còn các nước khác như Anh, Pháp, Hà Lan,... đang bận rộn với công việc

nội trị, hàn gắn vết thương chiến tranh.

+ Các vua Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha vốn rất sành sỏi tiêu dùng hàng xa xỉ phương Đông nên rất nhiệt tình ủng hộ, tài trợ cho các đoàn thám hiểm,...

- GV chia HS làm 4 nhóm, yêu cầu HS dựa vào thông tin trong bài và quan sát lược đồ 2, bảng 2 SGK tr.9, 10 để trình bày những nét chính về hành trình của một cuộc phát kiến địa lí lớn.

+ Nhóm 1: Tìm hiểu cuộc thám hiểm đi qua  mũi cực Nam châu Phi của B.Đi-a-xơ năm 1487.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu cuộc hành trình đi về phía Tây, sang Ca-ri-bê (thuộc châu Mĩ ngày nay) của C.Cô-lôm-bô năm 1492.

+ Nhóm 3: Tìm hiểu cuộc hành trình vòng quanh châu Phi đến Ca-li-út (Ấn Độ) của Va-xco đơ Ga-ma năm 1497-1498.

+ Nhóm 4: Tìm hiểu chuyến đi vòng quanh Trái đất bằng đường biển của Ph.Ma-gien-lăng năm 1519-1522. 

- GV gợi ý cho HS cách khai thác lược đồ, tìm hành trình của các cuộc phát kiến địa lí:

+ Điểm xuất phát.

+ Đi theo hướng nào.

+ Qua các biển, đại dương nào.

- Gv khuyến khích HS trình bày chi tiết về các cuộc phát kiến địa lí, sử dụng phương pháp kể chuyện, sử dụng câu chuyện trên các cuộc hành trình của các nhà phát kiến địa lí.

- GV mở rộng kiến thức cho HS, yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Những phát kiến của người Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha có những điểm giống và khác nhau như thế nào?

(Gợi ý:

+ Giống nhau: đều là những phát kiến địa lí quan trọng, đều thể hiện khát vọng khám phá thế giới của các nhà hàng hải, đều được khám phá bằng đường biến.

+ Khác nhau:

·        Người Bồ Đào Nha đi về phía động, vòng qua châu Phi, người Tây Ban Nha đi về phía tây qua châu Mỹ.

·        Người Bồ Đào Nha đem về nhiều vàng bạc, hương liệu, gia vị..., hơn người Tay Ban Nha).

- GV mở rộng kiến thức, giới thiệu cho HS:

+ Đài tưởng niệm những nhà phát kiến địa lí Bồ Đào Nha ở thành phố Li-xbon được xây dựng tại Li-xbon để vinh danh Hoàng tử Hen-ri vĩ đại, người đã dẫn dắt các cuộc thám hiểm khám phá của người Bồ Đào Nha, mở ra thời kì hoàng kim của đất nước vào thế kỉ XV.

+ Đài tưởng niệm bao gồm hơn 30 bức tượng của những người đóng vai trò lịch sử quan trọng trong các cuộc khám phá, dẫn dắt bởi chính Hen-ri.

+ Ngày nay, Đài tưởng niệm này đã trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ

- HS làm việc theo 4 nhóm, dựa vào thông tin trong bài và quan sát lược đồ 2, bảng 2 SGK tr.9, 10 để trình bày những nét chính về hành trình của một cuộc phát kiến địa lí lớn.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 4 nhóm HS trình bày trước lớp:

+ Cuộc thám hiểm đi qua  mũi cực Nam châu Phi của B.Đi-a-xơ năm 1487.

+ Cuộc hành trình đi về phía Tây, sang Ca-ri-bê (thuộc châu Mĩ ngày nay) của C.Cô-lôm-bô năm 1492.

+ Cuộc hành trình vòng quanh châu Phi đến Ca-li-út (Ấn Độ) của Va-xco đơ Ga-ma năm 1497-1498.

+ Chuyến đi vòng quanh Trái đất bằng đường biển của Ph.Ma-gien-lăng năm 1519-1522. 

- GV mời HS khác nhận xét, bổ sung, nêu ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

1. Tìm hiểu về một số cuộc phát kiến địa lí lớn trên thế giới

- Thám hiểm đi qua mũi cực Nam của châu Phi của B.Đi-a-xơ năm 1487:

+ Đi-a-xơ là một thành viên trong đoàn hàng hải Bồ Đào Nha, đi dọc theo bờ biển châu Phi.

+ Ngày 3-2-1487, Đi-a-xơ đã tới mỏm cực Nam châu Phi. Ông đặt tên mũi đất cực Nam châu Phi này là mũi "Bão Táp". Vua Bồ Đào Nha Gioan II đã đổi tên thành mũi "Hải Vọng" (hi vọng tốt đẹp). Con đường "hi vọng" tốt đẹp sang ấn Độ đã mở ra trước mắt người Bồ Đào Nha.

- Hành trình đi về phía Tây, sang Ca-ri-bê (thuộc châu Mĩ ngày nay) của C.Cô-lôm-bô năm 1492:

+ Cô-lôm-bô là nhà hàng hải nổi tiếng người Ý, những chuyến vượt Đại Tây Dương của ông đã mở ra những cuộc thám hiểm Châu Mỹ cũng như quá trình thực dân hoá Châu Âu.

+ Đoàn thám hiểm do C.Cô-lôm-bô dẫn đầu đã đặt chân đến châu Mỹ vào ngày 12/10/1492. Theo lệnh của vua Fernando và nữ vương Isabel. Sau khi vượt qua biển Đại Tây Dương, đoàn thám hiểm đã đặt chân đến một hòn đảo của lục địa châu Mỹ, nhưng lại nhầm tưởng là Ấn Độ. Đây là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử nhân loại, là sự tiếp xúc giữa hai thế giới vốn phát triển tách biệt nhau kể từ buổi bình minh của loài người.

- Hành trình vòng quanh châu Phi đến Ca-li-út (Ấn Độ) của Va-xco đơ Ga-ma năm 1497-1498:

+ Va-xco đơ Ga-ma là một nhà thám hiểm người Bồ Đào Nha, một trong những nhà hàng hải châu Âu thành công nhất của kỷ nguyên khám phá và là thuyền trưởng hạm đội đầu tiên đi thẳng từ châu Âu đến Ca-li-cút tây nam Ấn Độ.

+ Chuyến thám hiểm nhằm tìm một con đường biển thuận lợi hơn để tiếp cận được những của cải quý báu của Ấn Độ (chủ yếu là hồ tiêu đen và các loại hương liệu khác).

- Chuyến đi vòng quanh Trái đất bằng đường biển của Ph.Ma-gien-lăng năm 1519-1522. 

+ Ph Ma-gien-lan là nhà hàng hải nổi tiếng, thực hiện chuyến thám hiểm đầu tiên vòng quanh trái đất (1519 - 1522).

+ Cuộc thám hiểm đã khẳng định là Trái Đất hình tròn.