Giáo án PowerPoint ngữ văn 6 Cánh diều Bài 3: Đồng Tháp Mười mùa nước nổi

KHỞI ĐỘNG

Em đã từng thực hiện một chuyến đi tham quan để khám phá, tìm hiểu về cảnh sắc và con người nơi nào trên đất nước ta? Đi bằng phương tiện gì? Cảm nhận của em về địa điểm tham quan đó?

Bài 3: ĐỌC HIỂU VĂN BẢN  ĐỒNG THÁP MƯỜI MÙA NƯỚC NỔI

1. TÌM HIỂU CHUNG

HOẠT ĐỘNG NHÓM

Chia lớp thành 2 nhóm: thảo luận và trả lời câu hỏi sau

NHÓM 1

Giới thiệu về tác giả?

NHÓM 2

Xác định thể loại VB? chỉ ra những yếu tố đặc trưng của thể loại qua VB ?

1. Tác giả

- Tác giả: Văn Công Hùng

- Năm sinh: 1958

- Quên quán: Thừa Thiên Huế

2. Tác phẩm

- Thể loại: Du kí

- Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm.

- Xuất xứ: Dẫn theo Báo Văn nghệ, số 49, tháng 12/2011.

- Ngôi kể: ngôi thứ nhất

2. Tác phẩm

Bố cục

• Thiên nhiên, cảnh quan nơi Đồng Tháp Mười
• Món ăn Đồng Tháp Mười
• Văn hoá và con người ĐTM

1. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
2. Thiên nhiên, cảnh quan Đồng Tháp Mười

HOẠT ĐỘNG NHÓM

• Thời gian: 3 phút
• Chia lớp thành 6 nhóm: thảo luận và trả lời câu hỏi sau

Nhóm 1, 2

• Tìm những chi tiết nói đến vai trò quan trọng của lũ với ĐTM?
• Kênh rạch được đào nhằm mục đích gì?

Nhóm 3,4

• Tác giả đã giải thích về tên gọi “tràm chim” như thế nào?
• Thời điểm để quan sát được chim là khi nào? Em nhận xét gì về cảnh sắc đó?

Nhóm 5,6

• Tại sao tác giả lại nói “về đây mới thấy, sen xứng đáng để…ngợp”
• Em có biết câu thơ hay bài hát nào ca ngợi về sen vùng Đồng Tháp Mười?

THẢO LUẬN VÀ TRÌNH BÀY

- Lũ: 

+ Là nguồn sống của cả cư dân miền sông nước.

+ Mang phù sa mùa màng về, mang tôm cá về, làm nên một nền văn hóa đồng bằng.

+ Nếu không có lũ, nước kiệt đi thì sẽ rất khó khăn.

- Kênh rạch:

+ Được đào để thông thương, lấy nước, lấy đất đắp đường.

+ Hệ thống kênh rạch chằng chịt, kê huyết mạch nối những cù lao, giống,...thành một đồng bằng rộng lớn và đầy màu sắc.

- Tràm chim:  rừng tràm và chim dày đặc thành vườn.

• Muốn thấy chim phải chiều tối, hàng vạn, chục vạn con lớn bé to nhỏ rợp cả một khoảng trời.

=> một vùng đất thiên nhiên trù phú

Tháp Mười đẹp nhất bông sen

Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ

- Sen: thế lực của cái đẹp tự nhiên

+ Bạt ngàn, tinh khiết, ngạo nghễ, không chen chúc. 

→ Nghệ thuật: nhân hóa.

➩ Thiên nhiên, cảnh quan hùng vĩ, tươi đẹp, đặc biệt tại Đồng Tháp Mười.

2. Món ăn, nơi ở Đồng Tháp Mười

- Món đặc trưng mùa nước là cá linh và bông điên điển.

- Được thiết đãi món: cá linh kho tộ và bông điên điển xào tôm.

- Tác giả đã trân trọng, miệt mài ăn, ăn thưởng thức hai món quốc hồn quốc túy.

3. Văn hoá và con người Đồng Tháp Mười
4. Khu di tích nơi Đồng Tháp Mười: Gò Tháp.

Đoạn văn đã cung cấp cho người đọc nội dung gì?

GÒ THÁP

• Khu gò rộng khoảng 5 000 mét vuông và cao hơn khoảng 5 mét so với mực nước biển, nằm giữa rốn Đồng Tháp Mười.
• Người ta khai quật được một di tích nền gạch cổ có khoảng 1500 năm trước và được công nhận là di tích quốc gia.
• Là đại bản doanh của cụ Thiên hộ Dương và Đốc binh Kiều - hai vị anh hùng chống thực dân Phá Là căn cứ địa chống Mỹ cứu nước của cách mạng Việt Nam.
• Là đại bản doanh của cụ Thiên hộ Dương và Đốc binh Kiều - hai vị anh hùng chống thực dân Phá Là căn cứ địa chống Mỹ cứu nước của cách mạng Việt Nam.

1. Con người Đồng Tháp Mười

- Người dân vui vẻ, hiền lành, năng động,... sống chung với nhịp nhàng nước kiệt, nước ròng, những câu vọng cổ.

- Thành phố vừa trẻ trung vừa hiện đại, có gu kiến trúc, vừa mềm vừa xanh, cứ nao nao câu hò,...

• Nhân vật “tôi” thể hiện tình cảm đối với Đồng Tháp Mười các từ ngữ “khát khao” và “trân trọng”: Bằng nỗi khát khao và trân trọng của mình, tôi đã miệt mài ăn hai món quốc hồn quốc túy đồng bằng ấy... Là thưởng thức thời trân cảu đất trời.
• Cảm giác bâng khuâng và ngưo ngác giữa thế giới sen Tháp Mười: về đây mới thấy, sen xứng đáng để... Ngợp.
• Tác giả bày tỏ tình cảm về vai trò của nước lũ: lũ chính là nguồn sống của cả dân cư miền sông nước này. Nó mang phù sa mùa màng về, mang tôm cá về, làm nên một nền văn hóa đồng bằng.
• Ý nghĩ muốn đi nhiều, thấy nhièu, chiêm ngưỡng nhiều cũng đã hàm trong đó tình cảm của người viết.

III. TỔNG KẾT

NỘI DUNG

Tác giả đã kể về trải nghiệm của bản thân khi được đến vùng đất Đồng Tháp Mười. Đó là một chuyến thú vị, tác giả đã được tìm hiểu nhiều hơn về cảnh vật, thiên nhiên, di tích, ẩm thực và cả con người nơi đây.

=> thể hiện sự yêu mến, tự hào về cảnh đẹp thiên nhiên và con người vùng ĐTM

NGHỆ THUẬT

- Thể loại du kí ghi lại trải nghiệm về vùng đất mới.

LUYỆN TẬP

Từ văn bản trên, theo em, bài du kí về một vùng đất mới cần chú ý giới thiệu những gì?

• Đặc điểm của cảnh quan thiên nhiên (lũ, tràm chim)
• Những sản vật đặc trưng nhất
• Món ăn do điều kiện địa lí, thổ nhưỡng mang lại.
• Con người của vùng đất đó.

VẬN DỤNG

Nếu được đi thăm Đồng Tháp Mười, em sẽ đến nơi nào trong bài du kí? Vì sao? Hãy trình bày bằng một đoạn văn ngắn 5-7 câu.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

Học lại bài cũ.

CHUẨN BỊ BÀI: Thực hành tiếng Việt