Giáo án PPT Lịch sử 6 cánh diều Bài 1: Lịch sử là gì?

BÀI 1: LỊCH SỬ LÀ GÌ? 

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam (Trích Lịch sử nước ta – Hồ Chí Minh). Em hãy cho biết ý nghĩa của hai câu thơ trên?

Gợi ý:

Ý nghĩa của hai câu thơ Dân ta phải biết sử ta/Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam là

+ Từ “gốc tích” trong câu thơ nghĩa là lịch sử hình thành buổi đầu của đất nước Việt Nam, là một phần của lịch sử đất nước ta - “sử ta”.

+ Ý nghĩa của câu thơ: người Việt Nam phải biết lịch sử của đất nước Việt Nam như vậy mới biết được nguồn gốc, cội nguồn của dân tộc.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Lịch sử và môn Lịch sử là gì?

HS đọc thông tin mục 1 SGK trang 6 và trả lời câu hỏi:

+ Lịch sử là gì?

+ Môn lịch sử là gì? 

+ Nêu những yếu tố cơ bản về một chuyện xảy ra trong quá khứ?

Ghi nhớ:

- Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ. Lịch sử loài người là toàn bộ những hoạt động của con người trong quá khứ. Lịch sử còn có nghĩa là khoa học tìm hiểu và phục dựng lại những hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ.

- Môn lịch sử là môn học tìm hiểu về lịch sử loài người và những hoạt động chính của con người trong quá khứ. 

- Những yếu tố cơ bản về một chuyện xảy ra trong quá khứ :

+ Thời gian: Việc đó xảy ra khi nào?

+ Không gian xảy ra: Ở đâu?

+ Con người liên quan tới sự kiện đó: Ai liên quan đến việc đó?

+ Việc đó có ý nghĩa và giá trị gì đối với ngày nay.

2. Vì sao cần phải học lịch sử?

- Vì sao cần phải học lịch sử?

- Có ý kiến cho rằng Lịch sử là những gì đã qua, không thể thay đổi được nên không cần thiết phải học môn Lịch sử. Em có đồng ý với ý kiến đó không? Tại sao?

Ghi nhớ:

- Cần phải học lịch sử vì:

+ Để biết được cội nguồn của tổ tiên, quê hương, đất nước.

+ Hiểu được tổ tiên, ông cha đã sống, lao động, đấu tranh như thế nào để có được đất nước như ngày nay. 

+ Giúp chúng ta hiểu được những gì nhân loại tạo ra trong quá khứ để xây dựng được xã hội văn minh ngày nay, từ đó hình thành được ở người học ý thức giữ gìn, phát huy những giá trị tốt đẹp do con người trong quá khứ để lại.

3. Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?

+ Trình bày đặc điểm của các nguồn tư liệu lịch sử? 

+ Nguồn tư liệu lịch sử nào có giá trị lịch sử xác thực nhất, tại sao?

Ghi nhớ:

- Đặc điểm của các nguồn tư liệu lịch sử:

+ Tư liệu truyền miệng là những câu chuyện (truyền thuyết, cô tích, thân thoại....) được truyền từ đời này qua đời khác. Các câu chuyện bao giờ cũng chứa đựng những thông tin, nêu khai thác đúng cách có thể giúp chúng ta biết nhiêu sự kiện lịch sử có giá trị.

+ Tư liệu hiện vật gồm những di tích, công trình hay đồ vật (văn bia, trồng đồng, đồ gốm, tranh vẽ, ảnh chụp, bản đồ....). Tư liệu hiện vật có thể giúp bổ sung hoặc kiểm tra các tư liệu chữ viết.

+ Tư liệu chữ viết gồm các bản ghi chép, sách, báo, nhật kí,... phản ánh các sự kiện lịch sử, nhât là về đời sống chính trị, văn hoá.

+ Tư liệu gốc là tư liệu cung cấp những thông tin đầu tiên, trực tiếp về sự kiện lịch sử nào đó, có giá trị tin cậy, xác thực nhất khi tìm hiểu lịch sử.

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

HS trả lời câu hỏi 1,2 phần Luyện tập SGK trang 9.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

HS trả lời câu hỏi 3, 4 phần Vận dụng SGK trang 9.