Giáo án và PPT Địa lí 6 cánh diều Bài 14: Nhiệt độ và mưa. Thời tiết và khí hậu

BÀI 14: NHIỆT ĐỘ VÀ MƯA. THỜI TIẾT VÀ KHÍ HẬU

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

HS quan sát hình ảnh về thông tin thời tiết sau tại thành phố Hồ Chí Minh và trả lời câu hỏi: Thời tiết của Thành phố Hồ Chí Minh được thể hiện bằng các yếu tố nào? Tại sao có sự khác nhau về thời tiết tại các địa điểm trên?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu về nhiệt độ không khí

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:

Đọc nội dung và quan sát hình 14.1 SGK, trả lời các câu hỏi sau:

• Thế nào là nhiệt độ không khí? Cách đo nhiệt độ không khí.

• Nguồn cung cấp nhiệt cho không khí?

• Nhiệt độ của bề mặt Trái Đất thay đổi như thế nào từ xích đạo về hai cực? Vì sao có sự thay đổi đó?

Sản phẩm dự kiến:

- Độ nóng, lạnh của không khí gọi là nhiệt độ không khí.

- Dụng cụ đo: nhiệt kế

- Nhiệt độ không khí luôn thay đổi ở những bề mặt tiếp xúc:

+ Vùng vĩ độ thấp: nhiệt độ cao do quanh năm nhận được lượng nhiệt của Mặt Trời lớn làm cho không khí gần mặt đất nóng lên.

+ Vùng vĩ độ cao: nhiệt độ thấp do không khí nhận được lượng nhiệt của Mặt Trời ít hơn.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về hơi nước trong không khí. Mưa.

GV đưa ra câu hỏi:

• Độ ẩm của không khí là gì?

• Nguồn gốc của độ ẩm?

• Muốn đo độ ẩm không khí, người ta sử dụng dụng cụ gì?

• Mô tả hiện tượng hình thành mây, mưa.

Sản phẩm dự kiến:

-  Độ ẩm không khí là lượng hơi nước chứa trong không khí.

- Nguồn gốc: độ ẩm có từ sự bốc hơi nước từ biển, đại dương, ao hồ, sông ngòi…

- Dụng cụ đo: ẩm kế

- Hơi nước ngưng kết ở các độ cao khác nhau trong khí quyển, tạo thành từng đám gọi là mây.

- Khi các hạt nước trong các đám mây có kích thước ngày càng lớn, thắng được lực cản của không khí, không bị nhiệt độ làm bốc hết hơi nước => mưa

Hoạt động 3. Tìm hiểu về thời tiết và khí hậu. Các đới khí hậu trên Trái Đất

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi:

• Thời tiết là gì? Thời tiết có đặc điểm gì?

• Khí hậu là gì?

• Trên Trái Đất có bao nhiêu đới khí hậu? Kể tên các đới khí hậu đó?

Sản phẩm dự kiến:

- Thời tiết là sự biểu hiện các hiện tượng khí tượng ở một địa phương trong một thời gian ngắn. Thời tiết luôn thay đổi.

- Khí hậu là sự lặp đi lặp lại của tình hình thời tiết ở một nơi nào đó, trong một thời gian dài, từ năm này qua năm khác và trở thành quy luật.

- Bề mặt Trái Đất chia thành 5 đới khí hậu:

+ Đới nóng

+ Hai đới ôn hòa

+ Hai đới lạnh

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Nhiệt độ không khí cao nhất ở khu vực nào sau đây?

A. Chí tuyến.

B. Cận cực.

C. Xích đạo.

D. Ôn đới.

Câu 2: Dụng cụ nào sau đây được dùng đo độ ẩm không khí?

A. Ẩm kế.

B. Áp kế.

C. Nhiệt kế.

D. Vũ kế.

Câu 3: "Khí hậu của một nơi là sự......... tình hình thời tiết ở nơi nào đó, trong một thời gian dài, từ năm nay này qua năm khác và đã trở thành quy luật". Điền vào chỗ chấm?

A. Lặp đi lặp lại

B. Thay đổi

C. Biến chuyển

D. Chuyển đổi

Câu 4: Nguồn cung cấp ánh sáng và nhiệt cho Trái Đất là

A. Con người đốt nóng.

B. Ánh sáng từ Mặt Trời.

C. Các hoạt động công nghiệp.

D. Sự đốt nóng của Sao Hỏa.

Câu 5: Tại sao về mùa hạ, những miền gần biển có không khí mát hơn trong đất liền; ngược lại, về mùa đông, những miền gần biển lại có không khí ấm hơn trong đất liền?

A. Do mùa hạ, miền gần biển có ngày ngắn hơn đêm, mùa đông ngày dài hơn đêm.

B. Do mùa hạ, miền gần biển có ngày dài hơn đêm, mùa đông ngày ngắn hơn đêm.

C. Do đặc tính hấp thụ và tỏa nhiệt của nước và đất là khác nhau: Mặt đất nóng lên chậm và nguội đi chậm hơn nước.

D. Do đặc tính hấp thụ và tỏa nhiệt của nước và đất là khác nhau: Mặt đất nóng lên nhanh và nguội đi nhanh hơn nước.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Tại sao lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều?

Câu 2: Mưa ảnh hưởng như thế nào tới sản xuất nông nghiệp và đời sống?