Giáo án và PPT Địa lí 6 cánh diều Bài 8: Xác định phương hướng ngoài thực địa

BÀI 8. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG NGOÀI THỰC ĐỊA

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Em hãy nêu một số cách xác định phương hướng mà em biết.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG BẰNG QUAN SÁT MẶT TRỜI MỌC VÀ MẶT TRỜI LẶN

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Làm thế nào để xác định phương hướng bằng việc quan sát mặt trời mọc và mặt trời lặn?

Sản phẩm dự kiến:

- Cách xác định:

+ Xác định được hướng Mặt Trời mọc hoặc hướng Mặt Trời lặn (đông hoặc tây)

+ Xác định được hướng bắc và hướng nam. 

+ Sau khi xác định được bốn hướng chính, tiếp tục xác định được các hướng phụ.

+ Khi đã xác định được phương hướng, ta cần tìm một địa vật dễ phân biệt (một đỉnh núi, một cây cao, một tháp cao,...) để làm mốc định hướng di chuyển.

2. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG BẰNG QUAN SÁT SỰ DỊCH CHUYỂN CỦA BÓNG NẮNG

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Em hãy nêu cách xác định phương hướng bằng quan sát sự dịch chuyển của bóng nắng?

Sản phẩm dự kiến:

- Khi Mặt Trời lên cao trên bầu trời có thể xác định phương hướng theo bóng nắng :

+ Lấy một cây sào, dài khoảng 2m. Cắm sào xuống đất cho đứng thẳng giữa bãi trống.

+ Quan sát bóng của đầu cây sào vào khoảng 9 giờ sáng. Lấy một vật nhỏ, đánh dấu vị trí của bóng nắng (A)

+ Khoáng 15 phút sau. Mặt Trời dịch về phía tây. bỏng nắng dịch về phía đông, đánh dấu vị trí (B).

+ Đặt hai gót chân ở vị trí A và B, mắt nhìn về phía trước đó là hướng Bắc, sau lưng là Nam.

3. XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG BẰNG LA BÀN

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Mô tả cách sử dụng la bàn để xác định phương hướng.

Sản phẩm dự kiến:

- Xác định phương hướng trên la bàn:

N (Bắc), S (Nam), W (Tây), E (Đông), NE (Đông Bắc), SE (Đông Nam), NW (Tây Bắc), SW (Tây Nam) 

- Cách xác định:

+ Nếu dùng la bàn cầm tay, cần đợi khi kim la bàn ngừng dao động rồi mới xác định hướng bắc. Hướng ngắm của la bàn (đối với loại la bàn có đầu ngắm) hoặc kẻ một đường tưởng tượng từ tâm la bàn đến một điểm chuẩn (vật chuẩn) cho hướng chính xác từ chỗ ta đặt la bàn đến vật chuẩn so với hướng bắc.

+ Dùng la bàn trên điện thoại: Khi mới bật la bàn lên, cần xoay chiếc điện thoại một vòng để la bàn chỉ chính xác phương hướng. Sau đó,  hãy đặt cho cạnh dài của điện thoại theo đường tưởng tượng nối đến vật đó. Số độ ở màn hình điện thoại cho biết phương hướng chính xác.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Tại sao các phương hướng lại quan trọng đối với người đi biển hoặc người leo núi?

Câu 2: Em sẽ làm gì nếu bị lạc trong rừng và cần tìm đường ra mà không có thiết bị định vị?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Công cụ nào sau đây được sử dụng để xác định phương hướng ngoài thực địa?

A. La bàn.

B. Khí áp kế.

C. Địa chấn kế.

D. Nhiệt kế.

Câu 2: Dựa vào hướng Mặt Trời mọc xác định được hướng nào sau đây?

A. Tây.

B. Nam.

C. Đông.

D. Bắc.

Câu 3: Khi xác định phương hướng ngoài thực địa không dựa vào hiện tượng tự nhiên nào sau đây?

A. Mặt Trời mọc hoặc lặn.

B. Sự di chuyển của bóng nắng.

C. Dựa vào sao Bắc Cực.

D. Sử dụng La bàn chỉ hướng.

Câu 4: Người ta xác định phương hướng dựa vào phần khuyết của trăng, vào những ngày trước rằm theo lịch âm (Từ ngày 1 đến ngày 14) phần khuyết của trăng sẽ chỉ về hướng?

A. Đông.

B. Tây.

C. Nam.

D. Bắc.