Giáo án và PPT KHTN 7 kết nối Bài 14: Phản xạ âm, chống ô nhiễm tiếng ồn

BÀI 14: PHẢN XẠ ÂM, CHỐNG Ô NHIỄM TIẾNG ỒN

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Âm có thể truyền được trong môi trường nào? Tại sao tường của nhà hát, rạp chiếu phim thường được làm sần, sùi hoặc treo phú rèm nhung, len, dạ?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. PHẢN XẠ ÂM

Hoạt động 1: Tìm hiểu phản xạ âm

- GV yêu cầu HS tìm hiểu mục I SGK và trả lời câu hỏi: Phản xạ âm là gì? Nêu ví dụ về hiện tượng phản xạ âm trong thực tế.

Sản phẩm dự kiến:

- Âm được dội lại khi gặp một mặt chắn gọi là âm phản xạ

- Chú ý: Khi âm phản xạ truyền đến tai ta chậm hơn âm truyền trực tiếp đến tai ta một khoảng thời gian lớn hơn giây thì âm phản xạ được gọi là tiếng vang. 

II. VẬT PHẢN XẠ ÂM TỐT, VẬT PHẢN XẠ ÂM KÉM

Hoạt động 2: Tìm hiểu vật phản xạ âm tốt, vật phản xạ âm kém 

Yêu cầu HS thảo luận nhóm trả lời câu hỏi sau: Cho ví dụ vật phản xạ âm tốt, vật phản xạ âm kém?

Sản phẩm dự kiến:

- Vật liệu cứng có bề mặt nhẵn thì phản xạ âm tốt

- Vật liệu có bề mặt sần sùi và vật liệu mềm, xốp thì phản xạ âm kém

III. CHỐNG Ô NHIỄM TIẾNG ỒN

Hoạt động 3: Tìm hiểu biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn

GV yêu cầu HS hoạt động nhóm trả lời: Nêu vai trò của âm thanh đối với đời sống của con người và các động vật khác

Sản phẩm dự kiến:

1. Tiếng ồn

- Những âm thanh to, kéo dài có thể hại đến sức khỏe và hoạt động bình thường của con người gọi là tiếng ồn.

- Ở những nơi thường xuyên có tiếng ồn, ta nói môi trường sống tại đó bị ô nhiễm tiếng ồn.

2. Các biện pháp để giảm tiếng ồn ảnh hưởng đến sức khỏe

- Hạn chế nguồn gây ra tiếng ồn

- Phân tán tiếng ồn trên đường truyền

- Ngăn cản bớt sự lan truyền của tiếng ồn đến tai

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Trong các bề mặt sau đây, bề mặt vật nào có thể phản xạ âm tốt?

A. Bề mặt của một tấm vải.

B. Bề mặt của một tấm kính.

C. Bề mặt gồ ghề của một tấm gỗ.

D. Bề mặt của một miếng xốp.

Câu 2: Giả sử nhà Mai ở gần đoạn đường có nhiều ô tô qua lại suốt ngày đêm. Chọn phương án nào sau đây để chống ô nhiễm tiếng ồn cho nhà Mai.

A. Đặt thật nhiều cây cảnh trong nhà.

B. Luôn mở cửa cho thông thoáng.

C. Trồng cây xanh xung quanh nhà.

D. Chuyển nhà đi nơi khác.

Câu 3: Trong các phát biểu sau đây phát biểu nào là sai?

A. Trong hang động, nếu ta nói to thì sẽ có phản xạ âm.

B. Mọi âm thanh khi gặp vật chắn bị phản xạ trở lại đều gọi là phản xạ âm.

C. Nếu không có vật chắn, ta vẫn có thể tạo ra âm phản xạ.

D. Trong cùng một môi trường truyền âm, vận tốc truyền âm phản xạ và vận tốc truyền âm tới là như nhau.

Câu 4: Trong những trường hợp dưới đây, hiện tượng nào ứng dụng phản xạ âm?

A. Xác định độ sâu của đáy biển.

B. Nói chuyện qua điện thoại.

C. Nói trong phòng thu âm qua hệ thống loa.

D. Nói trong hội trường thông qua hệ thống loa.

Câu 5: Âm phản xạ có:

A. độ to nhỏ hơn âm tới.

B. độ to bằng âm tới.

C. độ to lớn hơn âm tới.

D. độ to bằng hoặc nhỏ hơn âm tới tuỳ thuộc vào môi trường truyền âm.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Một người đứng trên mép hòn đảo cách vách núi phía trước 3 000 m, giữa vách núi và hòn đảo có một chiếc tàu thủy neo đậu (Hình 14.2). Khi tàu hú còi, người này nghe thấy hai tiếng còi cách nhau 4 s. Xác định khoảng cách từ tàu tới đảo. Biết tốc độ truyền âm trong không khí là 340 m/s.

Câu 2: Người ta ứng dụng hiện tượng phản xạ sóng âm để đo độ sâu của biển. Sóng âm có tần số cao (siêu âm) từ con tàu trên mặt biển phát ra truyền tới đáy biển. Tại đó sóng âm bị phản xạ trở lại và được một thiết bị trên tàu ghi lại. Trong một phép đo độ sâu của đáy biển người ta ghi lại được từ lúc phát ra siêu âm đến khi nhận được âm phản xạ là 1,2 s. Biết tốc độ truyền âm trong nước biển là 1 500 m/s. Tính độ sâu của đáy biển