Giáo án và PPT Thiết kế và Công nghệ 10 cánh diều Bài 11: Hình chiếu trục đo

BÀI 11: HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS quan sát hình 11.1 và đặt câu hỏi:

- Hình 11.la và 11.lb có biểu diễn cùng hình dạng của một vật thể hay không?

- Hình nào dễ hình dung hình dạng của vật thể hơn?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu khái niệm, phương pháp xây dựng và đặc điểm của hình chiếu trục đo

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

• Hình chiếu trục đo là gì?

• Em hãy trình bày phương pháp hình chiếu trục đo.

• Hình chiếu trục đo có đặc điểm gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: Hình chiếu trục đo là hình biểu diễn đồng thời cả ba chiều của vật thể và được xây dựng bằng phép chiếu song song.

- Phương pháp hình chiếu trục đo:

Gắn hệ toạ độ vuông góc Oxyz lên vật thể. A Chiếu vật thể cùng hệ toạ độ vuông góc theo phương chiếu S (S không song song với các trục toạ độ) lên mặt phẳng hình chiếu (P) Hình chiếu của vật thể thu được trên mặt phẳng hình chiếu được gọi là hình chiếu trục đo, hình chiếu của các trục toạ độ được gọi là các trục đo.

- Đặc điểm: 

Các trục O'x', O'y, Oz được gọi là các trục đo, góc x'O'y', góc x'O'z',góc y'O'z' gọi là góc trục đo. 

Tỉ số = p, = q, =  r gọi là hệ số biến dạng theo các trục đo O'x', Oy', O'z'.

Hoạt động 2. Tìm hiểu hình chiếu trục đo vuông góc đều và xiên góc cân

GV đưa ra câu hỏi:

• Bản vẽ kĩ thuật thường sử dụng những loại hình chiếu trục đo nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Bản vẽ kĩ thuật thường sử dụng hai loại hình chiếu trục đo là hình chiếu trục do vuông góc đều và hình chiếu trục đo xiên góc cân.

- Các thông số như bảng 11.1

Hoạt động 3. Vẽ hình chiếu trục đo

GV đưa ra câu hỏi:

• Em hãy nêu các bước vẽ hình chiếu trục đo.

Sản phẩm dự kiến:

- Bước 1: Dựng trục đo và khối hộp bao ngoài Căn cứ hệ số biến dạng và kích thước chung (dài, rộng, cao) của vật thể dựng khối hộp bao ngoài.

- Bước 2: Thêm hoặc bớt các khối

+ Vẽ mặt bậc: Từ mặt trước khối hộp, lấy kích thước theo chiều cao (theo trục z'), chiều rộng (theo trục y) xác định khối hộp cần bớt đi để tạo mặt bậc.

+ Vẽ lỗ trụ: Xác định tâm, vẽ hình chiếu trục đo của đường tròn thể hiện mặt trước. Sau đó, dời tâm theo trục y' vẽ hình chiếu trục đo của đường tròn thể hiện mặt sau của lỗ trụ.

- Bước 3: Hoàn thiện: Xoá bỏ nét khuất, nét thừa, nét phụ. Tô đậm đường bao. Lưu ý: Trên hình chiếu trục do không thể hiện nét đứt.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Để vẽ hình chiếu trục đo của các đường tròn nằm trên mặt phẳng song song với các mặt tọa độ, ta sử dụng dụng cụ:

A. Thước e-ke.

B. Thước parabol.

C. Thước elip.

D. Thước hypebol.

Câu 2: Vẽ hình chiếu trục đo của vật thể gồm mấy bước?

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 3: Hình chiếu trục đo vuông góc đều có:

A. p = q = r = 0,5

B. Ba hệ số biến dạng khác nhau

C. Phương chiếu vuông góc với mặt phẳng hình chiếu

D. Phương chiếu không vuông góc với mặt phẳng hình chiếu

Câu 4: Hình chiếu trục đo là hình biểu diễn:

A. 2 chiều vật thể

B. 3 chiều vật thể

C. 4 chiều vật thể

D. 1 chiều vật thể

Câu 5: Hệ số biến dạng của hình chiếu trục đo vuông góc đều là:

A. p = q = 0,5; r = 1

B. p = r = q = 1

C. p = q = 1; r = 0,5

D. q = r = 1; p = 0,5

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Cho biết góc trục đo x’O’y’, x’O’z’, y’O’z’ của hình chiếu trục đo vuông góc đều và xiên góc cân là bao nhiêu?

Câu 2: Hãy vẽ hình cắt, mặt cắt một số đồ vật trong gia đình.