Giáo án và PPT Vật lí 10 chân trời Bài 12: Chuyển động của vật trong chất lưu

BÀI 12. CHUYỂN ĐỘNG CỦA VẬT TRONG CHẤT LƯU (2 tiết)

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

- GV chiếu câu hỏi mở đầu lên bảng và yêu cầu HS suy nghĩ trả lời.

CH: Trong thực tế, mọi vật rơi luôn chịu lực cản của không khí. Với vật nặng kích thước nhỏ (ví dụ viên bi thép), lực cản này có độ lớn không đáng kể và có thể bỏ qua. Nhưng với các vật kích thước lớn (ví dụ dù lượn), lực cản của không khí có độ lớn đáng kể. Khi này, chuyển động của vật rơi có những tính chất gì?

B.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1. Chuyển động rơi của vật

Em hãy cho biết khi vật chuyển động rơi thì: 

+ Sẽ có những lực nào tác động lên vật?

+ Đại lượng nào của vật sẽ thay đổi theo thời gian?

+ Trình bày sự ảnh hưởng lực cản của chất lưu đối với chuyển động rơi của vật.

+ Nếu có tác nhân làm tăng lực cản của chất lưu thì vật sẽ chuyển động như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

- Khi vật chuyển động rơi, vật sẽ bị tác động bởi trọng lực và lực cản của không khí.

- Tốc độ rơi của vật sẽ thay đổi theo thời gian hay nói cách khác là đại lượng gia tốc sẽ thay đổi. 

- Khi xuất hiện lực cản của chất lưu, chuyển động rơi của vật không còn là chuyển động nhanh dần đều nữa mà sẽ trải qua 3 giai đoạn khác nhau.

- Sau khi vật chuyển động đều, nếu có thêm tác nhân làm tăng lực cản của chất lưu thì vật sẽ chuyển động chậm dần. Tốc độ rơi của vật giảm dần, lực cản cũng giảm đến khi tổng lực tác dụng lên vật lại bị triệt tiêu và vật trở lại trạng thái chuyển động đều.

Hoạt động 2. Sự phụ thuộc của lực cản không khí vào hình dạng vật.

- Các vật có hình dạng khác nhau thì lực cản tác dụng lên vật có giống nhau không? 

Sản phẩm dự kiến:

- Các vật có hình dạng khác nhau thì lực cản tác dụng lên vật cũng sẽ khác nhau. 

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS thực hiện bài tập trắc nghiệm.

Câu 1: Hình dạng nào của vật cho lực cản nhỏ nhất?

A. Khối cầu.

B. Hình dạng khí động học.

C. Khối lập phương.

D. Khối trụ dài.

Câu 2: Người ta thiết kế tên lửa có hình dạng đặc biệt với mục đích

A. để lực cản không khí là nhỏ nhất.

B. thẩm mĩ.

C. để tăng lực cản không khí.

D. để chứa được nhiều nhiên liệu.

Câu 3: Trong các trường hợp sau, trường hợp nào vật chịu tác dụng lực cản của nước?

A. Một chiếc ca nô đang neo đậu tại bến.

B. Bạn An đang tập bơi.

C. Một khúc gỗ đang trôi theo dòng nước chảy nhẹ.

D. Một vật đang nằm lơ lửng cân bằng trong nước.

Câu 4: Lực cản của chất lưu có đặc điểm:

A. Điểm đặt tại trọng tâm của vật.

B. Phương trùng với phương chuyển động của vật trong chất lưu.

C. Ngược với chiều chuyển động của vật trong chất lưu.

D. Cả A, B và C đều đúng.

Câu 5: Chọn câu đúng. Lực cản của chất lưu

A. phụ thuộc hình dạng vật.

B. phụ thuộc khối lượng của vật.

C. như nhau với mọi vật.

D. không phụ thuộc hình dạng vật.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập trong sgk.