Giáo án và PPT Vật lí 10 chân trời Bài 18: Động lượng và định luật bảo toàn động lượng

BÀI 18. ĐỘNG LƯỢNG VÀ ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG (3 tiết)

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

- GV chiếu hình ảnh rồi đặt câu hỏi: Theo em, yếu tố nào quyết định sự chuyển động của các mảnh vỡ sau khi pháo hoa nổ hay yếu tố nào làm cho viên đạn thể thao đường kính 9mm gây ra sự tàn phá mạnh khi bắn vào quả táo?

B.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1. Động lượng

- Động lượng là gì? 

- Công thức tính động lượng là gì?

- Nêu tính chất của động lượng. 

Sản phẩm dự kiến:

- Đại lượng đặc trưng cho khả năng truyền chuyển động của vật này lên vật khác thông qua tương tác giữa chúng được gọi là động lượng.

-  Công thức tính: 

(18.1)

Trong đó: 

m: khối lượng của vật (kg)

  là vận tốc của vật (m/s)

=> là động lượng của vật (kg.m/s)

- Đặc điểm của động lượng:

+Động lượng là một đại lượng vectơ có hướng cùng với hướng của vận tốc. 

+ Động lượng phụ thuộc vào hệ quy chiếu. 

+ Vectơ động lượng của nhiều vật bằng tổng các vectơ động lượng của các vật đó.

Hoạt động 2. Định luật bảo toàn động lượng.

- Một hệ như nào thì được gọi là hệ kín?

- Hệ kín lí tưởng có những điều kiện gì? Trên thực tế có tồn tại hệ kín lí tưởng không? Vì sao?

- Phát biểu định luật bảo toàn động lượng. 

Sản phẩm dự kiến:

- Một hệ được xem là hệ kín khi hệ đó không có tương tác với các vật bên ngoài hệ. 

- Điều kiện của một hệ kín lí tưởng là: không tồn tại tương tác với môi trường ngoài.

- Trên thực tế không tồn tại hệ kín lí tưởng vì tất cả các vật đều có tương tác hấp dẫn lẫn nhau. 

- Định luật bảo toàn động lượng: Động lượng trong một hệ kín luôn bảo toàn. 

+…+

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

GV yêu cầu HS thực hiện bài tập trắc nghiệm.

Câu 1: Khi một vật đang rơi (không chịu tác dụng của lực cản không khí) thì

A. động lượng của vật không đổi.

B. động lượng của vật chỉ thay đổi về độ lớn.

C. động lượng của vật chỉ thay đổi về hướng.

D. động lượng của vật thay đổi cả về hướng và độ lớn.

Câu 2: Trong các quá trình chuyển động sau đây, quá trình nào mà động lượng của vật không thay đổi?

A. Vật chuyển động chạm vào vách và phản xạ lại.

B. Vật được ném ngang.

C. Vật đang rơi tự do.

D. Vật chuyển động thẳng đều.

Câu 3: Phát biểu nào sau đây SAI:

A. Động lượng là một đại lượng vectơ.

B. Xung của lực là một đại lượng vectơ.

C. Động lượng tỉ lệ với khối lượng vật.

D. Động lượng của vật trong chuyển động tròn đều không đổi.

Câu 4: Đơn vị nào sau đây là đơn vị của động lượng?

A. N.s.

B. N.m.

C. N.m/s.

D. N/s.

Câu 5: Một chất điểm có khối lượng m bắt đầu trượt không ma sát từ trên mặt phẳng nghiêng xuống. Gọi α là góc của mặt phẳng nghiêng so với mặt phẳng nằm ngang. Động lượng của chất điểm ở thời điểm t là

A. p = mg.sinα.t.

B. p = mgt.

C. p = mg.cosα.t. 

D. p = g.sinα.t.

Gợi ý đáp án:

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập trong sgk.