Giáo án và PPT Vật lí 10 chân trời Bài 9: Chuyển động ném

BÀI 9. CHUYỂN ĐỘNG NÉM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu câu hỏi mở đầu lên bảng và yêu cầu HS suy nghĩ trả lời.

CH: Chuyển động ném là một chuyển động thường gặp trong cuộc sống như: máy bay trực thăng thả những thùng hàng cứu trợ (Hình 9.1a), vận động viên đẩy tạ (Hình 9.1b). Trong cả hai trường hợp, vật đều được ném từ một độ cao h so với mặt đất và có vận tốc đầu v0  hợp với phương ngang một góc α ( 0 ≤ α ≤ 90°) . Để thùng hàng rơi trúng vị trí cần thiết, quả tạ bay đi được quãng đường xa nhất, cần phải có những điều kiện gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Mô tả chuyển động ném ngang

GV yêu cầu học sinh thảo luận trả lời: Em hãy quan sát kết quả thí nghiệm trong hình 9.2 và nhận xét về chuyển động của hai viên bi.

Sản phẩm dự kiến:

Nhận xét về chuyển động của hai viên bi: 

- Viên bi màu đỏ: Chuyển động rơi tự do, khoảng cách giữa hai vị trí liên tiếp tăng dần trong suốt quá trình rơi tự do.

- Viên bi màu vàng: 

+ Quỹ đạo chuyển động có dạng đường cong với vị trí của viên bi khi chiếu lên phương Oy trùng với vị trí của viên bi màu đỏ tại mỗi thời điểm. 

+ Khoảng cách của hình chiếu hai vị trí liên tiếp của viên bi màu vàng lên trục Ox không đổi. 

=> Kết luận: 

- Trên phương Ox, viên bi màu vàng chuyển động thẳng đều.

- Trên phương Oy, viên bi màu vàng chuyển động thẳng nhanh dần đều.

Hoạt động 2. Giải thích chuyển động ném ngang

GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trao đổi cặp đôi: Lập luận để rút ra các phương trình mô tả quỹ đạo chuyển động, thời gian rơi và tầm xa của vật được ném ngang.

Sản phẩm dự kiến:

Phân biệt phương trình chuyển động và phương trình quỹ đạo của vật:

+ Phương trình chuyển động là: phương trình mô tả sự thay đổi vị trí của chất điểm trong không gian theo thời gian.

+ Phương trình quỹ đạo: là phương trình mô tả những điểm mà chất điểm đi qua. Trong phương trình quỹ đạo chỉ thể hiện mối liên hệ giữa các thành phần tọa độ, không đề cập đến yếu tố thời gian.

Hoạt động 3. Chuyển động ném xiên

2.1. Thực hiện dự án nghiên cứu.

a. Xây dựng ý tưởng và quyết định chủ đề.

b. Lập kế hoạch thực hiện dự án.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Những yếu tố ảnh hưởng đến tầm xa của một vật được ném ngang

A. Độ cao tại vị trí ném.

B. Tốc độ ban đầu.

C. Góc ném ban đầu.

D. Cả độ cao và tốc độ ban đầu.

Câu 2: Một vật được ném theo phương ngang với vận tốc vo→ từ độ cao h so với mặt đất. Chọn hệ trục toạ độ Oxy sao cho gốc O trùng với vị trí ném, Ox theo phương vận tốc ban đầu, Oy hướng thẳng đứng xuống dưới, gốc thời gian là lúc ném. Độ lớn vận tốc của vật tại thời điểm t xác định bằng biểu thức:

A. v=vo+gt

B. v=v2o+g2t2−−−−−−−√

C. v=vo+gt−−−−−−√

D. v=gt

Câu 3: Một vật được ném từ độ cao H với vận tốc ban đầu v0 theo phương nằm ngang. Nếu bỏ qua sức cản của không khí thì tầm xa L

A. tăng 4 lần khi v₀ tăng 2 lần.

B. tăng 2 lần khi H tăng 2 lần.

C. giảm 2 lần khi H giảm 4 lần.

D. giảm 2 lần khi v₀ giảm 4 lần.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: D

Câu 2: B

Câu 3: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Một vật ở độ cao 5 m so với mặt đất, được truyền vận tốc ban đầu v_o = 2 m/s theo phương ngang. Xác định thời gian rơi của vật. Lấy g = 10 m/s2.

Câu 2: Vật ở độ cao 10 m so với mặt đất, được truyền vận tốc ban đầu vo theo phương ngang. Nếu thay đổi độ cao ném vật thêm 10 m nữa thì thời gian rơi của vật cho đến khi chạm đất là bao nhiêu? Lấy g = 10 m/s2.

Câu 3: Một vật được ném ngang ở độ cao h so với mặt đất. Bỏ qua sức cản của không khí và lấy g = 10 m/s2. Sau 5s vật chạm đất. Độ cao h bằng bao nhiêu?