CHỦ ĐỀ 2: TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ

BÀI 6: MỘT SỐ NÉT VĂN HÓA Ở VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI BẮC BỘ

I. NHẬN BIẾT (4 CÂU)

Câu 1: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có những lễ hội nào nổi tiếng?

Trả lời:

Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có những lễ hội nổi tiếng như: lễ hội Gầu Tào, lễ hội Tồng Lồng,…

Câu 2: Các lễ hội được tổ chức ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời:

Các lễ hội được tổ chức ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ được tổ chức nhằm cầu cho mọi người có một năm khỏe mạnh, nhiều may mắn, mùa màng bội thu,..

Câu 3: Hát Then là điệu hát gì?

Trả lời:

Hát Then là một loại hình diễn xướng âm nhạc dân gian của các dân tộc Tày, Nùng, Thái, thường được tổ chức vào những dịp lễ quan trọng

Câu 4: Lễ hội Gầu Tào là lễ hội truyền thống của dân tộc nào?

Trả lời:

Lễ hội Gầu Tào là lễ hội truyền thống của dân tộc Mông

II. THÔNG HIỂU (2 CÂU)

Câu 1: Xòe là loại hình truyền thống của dân tộc nào? Em hãy trình bày những hiểu biết của mình về loại hình này

Trả lời:

Xòe là loại hình múa truyền thống đặc sắc của người Thái. Xòe được biểu diễn trong các dịp lễ, Tết, ngày vui của gia đình, dòng họ, bản Mường…Những điệu xòe chứa đựng ước mơ, khát vọng và là niềm tự hào của người Thái

Câu 2: Chợ phiên của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ có gì đặc biệt?

Trả lời:

Chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ thường họp vào những ngày nhất định. Hàng hóa phần lớn là những sản phẩm của người dân địa phương, nhiều nhất là hàng thổ cẩm, công cụ sản xuất, một số món ăn đặc trưng như: thắng cố, cơm lam,…Chợ phiên vùng cao còn là nơi giao lưu và gặp gỡ của những người dân sau những giờ lao động vất vả, nơi kết bạn của các nam nữ thanh niên

III. VẬN DỤNG (2 CÂU)

Câu 1: Theo em, từ “Then” trong hát Then có nghĩa là gì?

Trả lời:

Theo quan niệm người Tày, Then có nghĩa là “Trời”.

Câu 2: So sánh chợ phiên ở vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ với chợ nơi em sống hoặc nơi khác. 

Trả lời:

Chợ nơi em sinh sống khác nhiều so với những phiên chợ vùng cao. Chợ quê em được xây dựng khang trang thành những ô bán hàng nhất định, các mặt hàng đa dạng, phong phú, từ thức ăn, hoa quả, đồ dân dụng, quần áo, đồ chơi…. Tất cả các ngày trong tuần đều họp chợ

IV. VẬN DUNG CAO (1 CÂU)

Câu 1: Kết hợp giữa tri thức cá nhân và những kiến thức đã học, em hãy trình bày quá trình diễn ra lễ hội Lồng Tồng

Trả lời:

Lễ hội Lồng Tông được tổ chức vào mồng 8 tháng Giêng âm lịch hằng năm, với mong ước cầu cho quốc thái, dân an, nhà nhà yên vui hạnh phúc; mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu.

Lễ hội gồm 2 phần: Phần lễ bắt đầu bằng việc rước 9 mâm Tồng từ đền Bách Thần (thị trấn Vĩnh Lộc), về sân vận động trung tâm của huyện Chiêm Hóa, với màn múa lân (múa "xuống đồng") của những trai thanh, nữ tú. Các mâm Tồng là các sản vật của địa phương để dâng tạ ơn các vị thần đã phù hộ cho nhân dân địa phương có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Sau đó, Thầy cả (người cúng chính của buổi lễ) và các thầy giúp việc làm lễ đặt mâm Tồng, tạ ơn trời đất, cầu sự ấm no, hạnh phúc cho mọi nhà. Cuối phần lễ là nghi lễ xuống đồng (cày ruộng) với mong muốn đường cày may mắn đầu năm sẽ mang lại dân khang, vật thịnh, mùa màng bội thu...

Phần hội với các trò chơi dân gian như: tung còn, kéo co và các hoạt động văn hóa, thể thao; trưng bày không gian văn hóa các dân tộc, trưng bày quả còn khổng lồ; hội thi làm bánh giầy ngũ sắc... tạo không khí vui tươi nhân dịp xuân mới giữa các dân tộc trên địa bàn tỉnh.