Câu hỏi tự luận Lịch sử và Địa lí 5 cánh diều Bài 11: Khởi nghĩa Lam Sơn và Triều Hậu Lê

BÀI 11: KHỞI NGHĨA LAM SƠN VÀ TRIỀU HẬU LÊ

(16 CÂU)

1. NHẬN BIẾT (7 CÂU)

Câu hỏi 1: Chia sẻ những điều em biết về Khu di tích lịch sử dưới đây

Trả lời:

Khu di tích Lam Kinh là một trong những di tích lịch sử quan trọng của Việt Nam, nằm ở xã Lam Kinh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Đây là nơi ghi dấu ấn về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo, dẫn đến việc thành lập triều đại Hậu Lê, mang lại độc lập cho đất nước sau thời kỳ đô hộ của nhà Minh

Câu hỏi 2: Cho biết khởi nghĩa Lam Sơn diễn ra trong khoảng thời gian và hoàn cảnh nào.

Trả lời:

Thời gian và hoàn cảnh cuộc khởi nghĩa Lam Sơn :

• Thời gian: 1418 - 1427
• Hoàn cảnh: Sau khi chiếm được Đại Việt, nhà Minh áp đặt nhiều chính sách hà khắc, bóc lột nhân dân và thực hiện nhiều biện pháp để đồng hóa, làm mất bản sắc văn hóa của người Việt. Lê Lợi – một hào trưởng ở vùng Lam Sơn (Thanh Hoá) đã đứng lên lãnh đạo cuộc khởi nghĩa

Câu hỏi 3: Kể tên một số nhân vật lịch sử khác có vai trò quan trọng giúp cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi

Trả lời:

Một số nhân vật lịch sử khác có vai trò quan trọng giúp cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành thắng lợi: 

• Nguyễn Trãi: Là một trong những người bạn thân thiết và cố vấn chiến lược cho Lê Lợi. Ông không chỉ là nhà thơ, nhà chính trị mà còn là một nhà tư tưởng lớn, người viết Bình Ngô đại cáo, tuyên bố độc lập cho nước Đại Việt.
• Trần Nguyên Hãn: Một trong những tướng lĩnh quan trọng của nghĩa quân Lam Sơn, nổi bật trong các trận đánh và có công lớn trong việc tổ chức và chỉ huy quân đội.
• Nguyễn Xí: Là một tướng lĩnh có tài, đã giúp Lê Lợi trong nhiều trận chiến và có vai trò quan trọng trong việc củng cố lực lượng.

 Câu hỏi 4: Trận đánh nào tiêu biểu và quyết định của khởi nghĩa Lam Sơn 

Trả lời:

Câu hỏi 5: Liệt kê những dấu mốc quan trọng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

Trả lời:

Câu hỏi 6: Chia sẻ những hiểu biết của em về tác phẩm Bình Ngô Đại cáo 

Trả lời:

Câu hỏi 7: Nêu những nét chính trong công cuộc xây dựng đất nước của Triều Hậu Lê

Trả lời:

2. THÔNG HIỂU (6 CÂU)

Câu hỏi 1: Trình bày diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn

Trả lời:

Diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn:

• Khởi đầu (1418): Lê Lợi khởi nghĩa tại núi Lam Sơn (Thanh Hóa) với mục tiêu đánh đuổi quân Minh xâm lược. Ông quy tụ một số tướng lĩnh và nhân dân tham gia kháng chiến.
• Tích cực hoạt động quân sự (1418-1421): Những năm đầu, khởi nghĩa gặp nhiều khó khăn, Lê Lợi cùng đồng đội phải thực hiện nhiều cuộc đánh nhỏ, vừa tích lũy lực lượng, vừa tìm kiếm sự ủng hộ từ nhân dân.
• Thế lực mạnh lên (1422): Khởi nghĩa dần dần phát triển mạnh mẽ. Lê Lợi nhận được sự ủng hộ từ nhiều địa phương và các nhân sĩ, trí thức. Ông tổ chức quân đội, trang bị vũ khí và chuẩn bị cho các cuộc chiến lớn hơn.
• Trận Chi Lăng (1427): Đây là trận đánh tiêu biểu và quyết định trong cuộc khởi nghĩa. Quân Lam Sơn đã dùng chiến thuật bất ngờ và địa lợi để đánh bại quân Minh. Trận đánh này đã làm suy yếu sức mạnh quân địch và khẳng định sự lớn mạnh của lực lượng khởi nghĩa.
• Kết thúc và giành thắng lợi (1427): Sau chiến thắng Chi Lăng, quân Lam Sơn tiến vào Thăng Long. Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi, lấy hiệu là Lê Thái Tổ, chính thức khôi phục độc lập cho đất nước, thành lập triều đại Hậu Lê.

 Câu hỏi 2: Tại sao nghĩa quân Lam Sơn lại chọn vùng Lam Sơn làm căn cứ kháng chiến?

Trả lời:

Nghĩa quân Lam Sơn chọn vùng Lam Sơn làm căn cứ kháng chiến vì:

• Địa hình thuận lợi: Núi cao, hiểm trở giúp dễ phòng thủ và phục kích.
• Tài nguyên phong phú: Có nguồn nước và thực phẩm, hỗ trợ cuộc sống và chiến đấu.
• Căn cứ an toàn: Rừng rậm và núi non bao bọc, tránh sự truy quét của quân Minh.
• Sự ủng hộ của nhân dân: Người dân địa phương mạnh mẽ ủng hộ cuộc khởi nghĩa.
• Thu hút nhân tài: Nhiều trí thức và tướng lĩnh tham gia, tạo lực lượng mạnh mẽ.

Câu hỏi 3: Trình bày diễn biến chính của trong trận Chi Lăng

Trả lời:

Câu hỏi 4: Trình bày những thành tựu của Triều Hậu Lê trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội

Trả lời:

Câu hỏi 5: Kể lại câu chuyện Lê Thánh Tông – nhà chính trị tài ba

Trả lời:

3. VẬN DỤNG (4 CÂU)

Câu hỏi 1: Hoàn thành bảng tóm tắt cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và kể lại chiến thắng Chi Lăng

Trả lời:

Câu hỏi 2 : Viết đoạn văn ngắn giới thiệu thêm về một số nhân vật và sự kiện tiêu biểu khác trong khởi nghĩa Lam Sơn 

Trả lời:

Vào năm 1418, trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, khi giặc Minh vây kín núi Chí Linh, Lê Lợi, vị lãnh đạo khởi nghĩa, đang trong tình thế vô cùng nguy hiểm. Ông đã hỏi các tướng trong quân đội xem ai có thể thay mình mặc hoàng bào, xông ra ngoài giết giặc để mở đường cho quân tướng rút lui. Thế nhưng, trong lúc mọi người còn im lặng, không ai dám nhận nhiệm vụ mạo hiểm này.

Đột nhiên, Lê Lai, một trong những tướng trung thành nhất của Lê Lợi, đã đứng lên và quyết định mặc áo bào, cưỡi ngựa xông ra chiến trường. Giặc Minh, trong lúc hỗn loạn, tưởng rằng Lê Lai chính là Lê Lợi nên đã dồn hết quân vào vây bắt ông. Nhờ sự hy sinh và lòng dũng cảm của Lê Lai, Lê Lợi cùng nghĩa quân đã kịp thời rút khỏi vòng vây, từng bước khôi phục lại lực lượng và tiếp tục cuộc khởi nghĩa giành lại độc lập cho đất nước.

Hành động quên mình cứu chúa của Lê Lai không chỉ thể hiện tinh thần dũng cảm mà còn là tấm gương sáng về lòng trung thành, góp phần làm nên thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn trong cuộc chiến chống giặc Minh xâm lược.

Câu hỏi 3: Lập bảng những nét chính trong công cuộc xây dựng đất nước trong Triều Hậu Lê

Trả lời:

Câu hỏi 4: Kể tên một số con đường, trường học mang tên những nhân vật lịch sử có đóng góp đối với lịch sử dân tộc Triều Hậu Lê

Trả lời: