Đáp án Công nghệ 12 Lâm nghiệp - Thủy sản kết nối Bài 1: Vai trò và triển vọng của lâm nghiệp

BÀI 1. VAI TRÒ VÀ TRIỂN VỌNG CỦA LÂM NGHIỆP

Khởi động: Quan sát hình 1.1 và cho biết lâm nghiệp có vai trò như thế nào đối với đời sống con người và môi trường. Lâm nghiệp có triển vọng như thế nào trong công cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?

Hướng dẫn chi tiết:

- Đối với đời sống con người và môi trường, lâm nghiệp có một số vai trò sau: điều tiết nguồn nước cho các dòng chảy, hồ chứa; giảm thiểu nguy cơ lũ lụt, xói mòn, bảo vệ đất; cây cối hút khí CO₂ và nhả khí oxi,...

- Triển vọng của lâm nghiệp trong công cuộc cách mạng công nghiệp 4.0: tạo ra bước phát triển nhảy vọt về khoa học công nghệ và tăng trưởng kinh tế, góp phần đưa nền nông nghiệp nước ta hội nhập với các nền nông nghiệp tiên tiến trên thế giới.

I. VAI TRÒ CỦA LÂM NGHIỆP

Khám phá: Đọc nội dung mục 1 kết hợp quan sát hình 1.2, nêu vai trò của lâm nghiệp đối với đời sống con người. Liên hệ thực tiễn ở địa phương em.

Hướng dẫn chi tiết:

- Vai trò của ngành lâm nghiệp đối với đời sống con người: Cung cấp lâm sản, đặc sản cây công nghiệp phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng và sản xuất; cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp, nông nghiệp, xây dựng cơ bản; cung cấp dược liệu quý phục vụ nhu cầu chữa bệnh và nâng cao sức khỏe cho con người; tạo công ăn việc làm, mang lại nguồn thu nhập chính giúp ổn định đời sống của đồng bào các dân tộc miền núi

Ngoài ra có vai trò đặc biệt đối với đời sống tinh thần hàng ngày của các dân tộc thiểu số.

- Liên hệ thực tiễn ở địa phương em: Lâm nghiệp có vai trò đặc biệt quan trọng:

+ Cung cấp nguồn việc làm và thu nhập ổn định cho người dân địa phương

+ Cung cấp những lâm sản quý giá làm cho địa phương giàu mạnh, phát triển bền vững.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo,… tìm hiểu thêm về vai trò của lâm nghiệp trong việc ứng phó biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sinh thái.

Hướng dẫn chi tiết:

- Điều hoà dòng chảy, chống xói mòn rửa trôi; giảm thiểu lũ lụt, hạn hán; giữ ổn định nguồn nước.

- Chắn sóng, chắn gió, chống cát bay, chống sự xâm nhập của nước mặn,... bảo vệ đồng ruộng và khu dân cư ven biển.

- Làm sạch không khí, giảm thiểu tiếng ồn, điều hoà khí hậu, tạo ra môi trường sống trong lành cho con người và tạo điều kiện cho công nghiệp phát triển.

- Rừng là môi trường sống của nhiều loài động vật, thực vật, vi sinh vật; là nơi bảo tồn đa dạng sinh học, đặc biệt đối với các loài nấm, thực vật, động vật quý hiếm.

II. TRIỂN VỌNG CỦA LÂM NGHIỆP

Khám phá: Vì sao rừng lại có vai trò quan trọng trong bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường sinh thái?

Hướng dẫn chi tiết:

Rừng có vai trò quan trọng trong bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường sinh thái vì:

- Rừng hít khí cacbonic và nhả ra khí oxy nhằm điều tiết không khí

- Rừng là nơi trú ngụ và bảo tồn tự nhiên những hệ gen quý giá, giữ đa dạng sinh học

- Rừng ngăn chặn được bão lũ lụt tàn phá đất đất liền, bảo vệ và ngăn chặn gió bão, chống sạt lở núi, đảm bảo duy trì sự sống, bảo vệ môi trường sinh thái và tính mạng của con người

Khám phá: Phân tích triển vọng phát triển lâm nghiệp Việt Nam và địa phương em.

Hướng dẫn chi tiết:

- Triển vọng phát triển lâm nghiệp Việt Nam:

+ Nhu cầu về các sản phẩm lâm nghiệp như gỗ, dăm gỗ, giấy và các sản phẩm khác dự kiến sẽ tăng trong những năm tới do dân số và thu nhập bình quân đầu người tăng.

+ Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ phát triển lâm nghiệp

+ Diện tích rừng trồng của Việt Nam ngày càng tăng, góp phần nâng cao độ che phủ rừng và cung cấp nguyên liệu cho ngành chế biến lâm sản.

+ Ngành chế biến lâm sản Việt Nam đang đầu tư vào công nghệ và thiết bị hiện đại để nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

- Triển vọng phát triển lâm nghiệp của địa phương em:

+ Điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển lâm nghiệp như: khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ, nguồn nước dồi dào.

+ Chính sách hỗ trợ của Chính phủ và địa phương tạo điều kiện cho người dân phát triển lâm nghiệp.

+ Nhu cầu về sản phẩm lâm nghiệp của thị trường trong nước và quốc tế ngày càng tăng.

III. ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA SẢN XUẤT LÂM NGHIỆP

Kết nối năng lực: Tìm hiểu một số loại lâm sản ngoài gỗ trong các khu rừng trồng của nước ta.

Hướng dẫn chi tiết:

- Các loại sản phẩm tre, luồng, giang, nứa,..

- Các loại sản phẩm song, mây,...

- Các loại lâm đặc sản: cánh kiến, quế, hồi, sa nhân,..

- Các sản phẩm cho thực phẩm có nguồn gốc động vật.

- Các loại dược liệu.

- Các loại nhựa: nhựa thông, nhựa trám,...

- Các loại tinh dầu chiết xuất từ các bộ phận của cây.

- Các dịch vụ du lịch sinh thái rừng, nghiên cứu lâm học.

IV. LUYỆN TẬP

Câu 1: Nêu vai trò và triển vọng của lâm nghiệp đối với đời sống và môi trường. Nêu ví dụ về vai trò của lâm nghiệp đối với gia đình, địa phương của em

Hướng dẫn chi tiết:

- Vai trò và triển vọng của lâm nghiệp đối với đời sống và môi trường là:

+ Tạo ra việc làm, giúp cải thiện đời sống của nhân dân vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, góp phần xóa đói giảm nghèo vùng nông thôn, miền núi.

+ Có vai trò quan trọng trong việc phòng hộ, bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu và đảm bảo sự an ninh quốc gia.

+ Bảo vệ môi trường sinh thái, nơi cư trú của các loài động thực vật quý hiếm;

- Ví dụ về vai trò của lâm nghiệp đối với gia đình, địa phương của em:

+ Lâm nghiệp giúp tạo ra việc làm ổn định cho đời sống của người dân ở địa phương em

+ Tạo ra các loài động thực vật quý hiếm, tạo dựng danh tiếng cho địa phương

+ Các loại lâm sản có thể dùng để trang trí nội thất trong gia đình

Câu 2: Trình bày những yêu cầu cơ bản đối với lao động của một số ngành nghề phổ biến trong lâm nghiệp.

Hướng dẫn chi tiết:

- Có sức khoẻ tốt, chăm chỉ, chịu khó và có trách nhiệm cao trong công việc.

- Có kiến thức cơ bản về quy luật phát sinh, phát triển của cây rừng.

- Có kiến thức, kĩ năng cơ bản về trồng, chăm sóc, khai thác và bảo vệ tài nguyên rừng bền vững; có khả năng sử dụng, vận hành các thiết bị, máy móc trong trồng, chăm sóc, khai thác và bảo vệ rừng.

- Tuân thủ an toàn lao động và công ước quốc tế liên quan đến khai thác và bảo vệ tài nguyên rừng; có ý thức bảo vệ môi trường.

- Yêu thiên nhiên; đam mê, yêu thích công việc trồng và chăm sóc cây rừng; có khả năng nhớ tên và phân loại các loài thực vật; yêu thích các hoạt động ngoài trời; yêu thích các môn học như Công nghệ, Sinh học, Địa lí,...

V. VẬN DỤNG

Liên hệ với bản thân và tự đánh giá em có phù hợp với các ngành nghề trong lâm nghiệp không? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

- Trường hợp 1: Có phù hợp với ngành lâm nghiệp vì:

+ Em có đam mê, hứng thú với ngành lâm nghiệp

+ Em có sự yêu thích đối với sản phẩm lâm nghiệp như lâm sản, lâm đặc sản, dược liệu;

- Trường hợp 2: Không phù hợp với lâm nghiệp vì:

+ Em không có niềm đam mê với lâm nghiệp; 

+ Em có định hướng nghề nghiệp liên quan đến lĩnh vực khác