Đáp án Địa lí 12 kết nối Bài 10: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế

BÀI 10. CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ

MỞ ĐẦU

Cơ cấu kinh tế nước ta chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá phù hợp với xu hướng phát triển của nền kinh tế thế giới. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế có ý nghĩa gì đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước? Cơ cấu kinh tế nước ta có sự chuyển dịch như thế nào?

Hướng dẫn chi tiết:

I. Ý NGHĨA CỦA SỰ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục I, hãy phân tích ý nghĩa của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở nước ta.

Hướng dẫn chi tiết:

Ý nghĩa của sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở nước ta:

- Phát huy các lợi thế so sánh, khai thác và sử dụng hợp lí các nguồn lực của đất nước, tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng hiệu quả hơn.

- Tăng cường cập nhật, áp dụng khoa học – công nghệ, tạo nên các phương thức quản lí mới, hiện đại.

=> Nâng cao trình độ lao động, tăng năng suất và hiệu quả lao động, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của dân cư.

- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

=> Tạo ra năng lực sản xuất hàng hoá với khối lượng lớn, chất lượng cao, tham gia vào các chuỗi giá trị toàn cầu, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, góp phần đẩy nhanh quá trình hội nhập với khu vực và thế giới.

II. ẢNH HƯỞNG CỦA VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, PHẠM VI LÃNH THỔ ĐẾN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ AN NINH QUỐC PHÒNG.

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục 1, hãy chứng minh và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta.

Hướng dẫn chi tiết:

- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá là quá trình chuyển đổi toàn diện nền kinh tế và đời sống xã hội, dựa chủ yếu vào sự phát triển của công nghiệp và dịch vụ trên nền tảng áp dụng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, phù hợp với quá trình hội nhập và phát triển bền vững của đất nước.

- Khu vực công nghiệp và dịch vụ có vai trò quan trọng và tỉ trọng ngày càng tăng trong cơ cấu kinh tế. Do đó, Cơ cấu lao động cũng được chuyển dịch theo hướng gia tăng lực lượng lao động có kĩ thuật và trình độ cao hơn.

- Cùng với chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế là sự chuyển dịch cơ cấu theo thành phần kinh tế và theo lãnh thổ, hướng đến khai thác tốt hơn nguồn lực của đất nước, của các địa phương, đồng thời tăng cường mối liên kết giữa các ngành, giữa các địa phương và với quốc tế.

- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa không chỉ đạt được mục tiêu tăng trưởng mà còn hướng đến sự phát triển bền vững.

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục a, hãy chứng minh và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo ngành ở nước ta?

Hướng dẫn chi tiết:

- Cơ cấu kinh tế theo ngành có sự chuyển dịch theo hướng:

+ giảm tỉ trọng nhóm ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản

+ tăng tỉ trọng nhóm ngành công nghiệp và xây dựng, dịch vụ.

=> Công nghiệp trở thành động lực chính trong tăng trưởng kinh tế của đất nước.

- Trong mỗi nhóm ngành đang chuyển dịch cơ cấu theo hướng:

+ tăng tỉ trọng các ngành có hiệu quả kinh tế và hàm lượng khoa học – công nghệ cao

+ giảm tỉ trọng của các ngành có hiệu quả kinh tế thấp, sử dụng nhiều tài nguyên và lao động.

- Ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản, cơ cấu dịch chuyển theo hướng:

+ tăng tỉ trọng của ngành thuỷ sản

+ giảm tỉ trọng của ngành nông nghiệp.

=> Giá trị các sản phẩm nông nghiệp được nâng cao qua việc liên kết với công nghiệp chế biến, các dịch vụ nông nghiệp, theo chuỗi giá trị: sản xuất – chế biến – tiêu thụ.

+ Ngành công nghiệp chuyển dịch theo hướng:

+ giảm tỉ trọng nhóm ngành công nghiệp khai khoáng

+ tăng tỉ trọng nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo (chú trọng những ngành ứng dụng công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ từng bước được hình thành và phát triển).

- Ngành dịch vụ phát triển theo hướng đa dạng, dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại, tăng cường chuyển đổi số, đặc biệt là trong các lĩnh vực thương mại điện tử, tài chính ngân hàng, bảo hiểm, y tế, giáo dục, logistics, du lịch,...

Nhận xét: Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế như trên là kết quả của:

+ Công cuộc Đổi mới, thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước của Nhà nước

+ Sự tác động của các yếu tố về khoa học – công nghệ

+ Xu hướng khu vực hoá và quốc tế hoá.

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục b, hãy:

- Chứng minh và giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế ở nước ta.

- Đánh giá vai trò của các thành phần kinh tế trong nền kinh tế nước ta hiện nay.

Hướng dẫn chi tiết:

- Cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế của nước ta có sự chuyển dịch theo hướng giảm tỉ trọng của kinh tế Nhà nước, tăng tỉ trọng của kinh tế ngoài Nhà nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài.

- Sự chuyển dịch cơ cấu theo thành phần kinh tế là kết quả của:

+ Đường lối phát triển nền kinh tế nhiều thành phần

+ Tăng cường mở cửa, hội nhập với nền kinh tế của thế giới

+ Áp dụng cơ chế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

- Vai trò của các thành phần kinh tế

Câu hỏi: Dựa vào thông tin mục c, hãy:

- Chứng minh sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ ở nước ta.

- Giải thích sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ ở nước ta.

Hướng dẫn chi tiết: