Đáp án Khoa học 5 cánh diều Bài 4: Sự biến đổi hóa học của chất

BÀI 4. SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC CỦA CHẤT

MỞ ĐẦU

Nêu một số cách em có thể làm để biến đổi một tờ giấy.

Hướng dẫn chi tiết:

Một số cách em có thể làm để biến đổi một tờ giấy: gấp đôi tờ giấy, đốt tờ giấy, ngâm nước,...

1. SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC

Quan sát: Sự biến đổi của đường trong trường hợp nào dưới đây là biến đổi hóa học và trường hợp nào không phải biến đổi hóa học? Vì sao?

Trường hợp 1: Hoà tan đường trong nước.

Trường hợp 2: Đun nóng đường đến khi đường đổi màu và có mùi khét.

Hướng dẫn chi tiết:

Sự biến đổi của đường trong trường hợp 2 là biến đổi hóa học, trường hợp 1 phải biến đổi hóa học. Vì ở trường hợp 2, đườn có sự thay đổi về màu sắc, vị còn trường hợp 1 thì không.

Thí nghiệm:

1. Tìm hiểu sự biến đổi của gạo

* Chuẩn bị:

* Tiến hành:

- Quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm vị của gạo và cơm.

- Nghiền nhỏ một thìa gạo bằng bộ chày cối, quan sát màu sắc, ngửi mùi và nếm gạo sau khi nghiền nhỏ.

- Thảo luận:

+ Hạt gạo khi được nghiền nhỏ có sự biến đổi gì so với hạt gạo chưa nghiền?

+ Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị giống nhau không?

+ Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi gì?

Hướng dẫn chi tiết:

- Hạt gạo khi được nghiền nhỏ so có sự biến đổi về trạng thái so với hạt gạo chưa nghiền đó là biến đổi từ dạng hạt thành dạng bột.

- Gạo và cơm có màu sắc, mùi, vị khác nhau.

- Khi nấu thành cơm, hạt gạo đã có sự biến đổi về chất.

2. Tìm hiểu sự biến đổi của vỏ trứng

* Chuẩn bị: Ba mảnh vỏ trứng gà (kí hiệu 1, 2, 3), nước, giấm, hai cốc thuỷ tinh (A và B) và một khay đựng.

* Tiến hành:

- Đặt vỏ trứng 1 vào cốc A, vỏ trứng 2 vào cốc B, vỏ trứng 3 để nguyên trên khay (hình 4).

- Dự đoán vỏ trứng trong giấm, trong nước hay để nguyên sẽ bị biến đổi hoá học.

- Đổ giấm vào cốc A, đổ nước vào cốc B sao cho ngập vỏ trứng (hình 5). Quan sát hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc.

- Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng để cảm nhận và so sánh vỏ trứng 1, 2, 3 với nhau.

- Cho biết vỏ trứng nào bị biến đổi hoá học. Vì sao em biết?

- So sánh kết quả với dự đoán của em.

Hướng dẫn chi tiết:

- Dự đoán: vỏ trứng trong giấm sẽ bị biến đổi hoá học.

- Đổ giấm vào cốc A, đổ nước vào cốc B sao cho ngập vỏ trứng (hình 5). Em quan sát được hiện tượng xảy ra trên vỏ trứng trong mỗi cốc:

+ Vỏ trứng ở cốc A có hiện tượng sủi bọt trên bề mặt.

+ Vỏ trứng ở cốc B không có hiện tượng gì.

- Sau 5 phút, lấy vỏ trứng trong mỗi cốc ra khay, quan sát, chạm tay vào bề mặt vỏ trứng em thấy vỏ trứng ở cốc A mềm hơn vỏ trứng ở cốc B và để nguyên.

- Vỏ trứng 1 bị biến đổi hoá học vì vỏ trứng mềm hơn lúc ban đầu.

- Kết quả giống với dự đoán của em.

2. MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ SỰ BIẾN ĐỔI HÓA HỌC

Quan sát: Trường hợp nào dưới đây thể hiện sự biến đổi hóa học của chất? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

Các trường hợp thể hiện sự biến đổi hóa học của chất:

- Trường hợp hình 6 vì khi trộn hỗn hợp này với nhau sẽ tạo chất mới có tính chất khác với ban đầu.

- Trường hợp hình 9 vì ở đây có sự tạo thành chất khác.

- Trường hợp hình 10 vì ở đây có sự tạo thành chất khác.

Câu hỏi: Trong những cách em làm biến đổi tờ giấy , cách nào làm cho tờ giấy có sự biến đổi hóa học? Vì sao?

Hướng dẫn chi tiết:

Trong những cách em làm biến đổi tờ giấy , cách đốt tờ giấy làm cho tờ giấy có sự biến đổi hóa học. Do tờ giấy có sự biến đổi về hình dạng, màu sắc,...

Luyện tập, vận dụng:  Nêu ví dụ về sự biến đổi hóa học của chất trong thực tiễn và cho biết dấu hiệu giúp em nhận biết sự biến đổi đó theo gợi ý sau.

Hướng dẫn chi tiết: