Đáp án Ngữ văn 10 cánh diều Bài 1: Thực hành Tiếng Việt

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Câu 1: Xác định từ có hình thức ngữ âm, chính tả đúng trong các trường hợp sau đây:
a. xử dụng / sử dụng
b. xán lạn / sáng lạng
c. buôn ba / bôn ba
d. oan khốc / oan khóc

Trả lời:

1. sử dụng
2. xán lạn
3. bôn ba
4. oan khốc

Câu 2: Những từ in nghiêng trong các câu sau mắc lỗi gì? Hãy tìm từ đúng để thay thế cho các từ đó.

1. Hê-ra-clét và Ăng-tê đã giao đấu với nhau vô cùng quyết đoán.
2. Sau những chiến công lừng lẫy, khắp nơi đều nghe danh giá Đăm Săn.
3. Dù phải "luyện đá vá trời" hết sức vất vả nhưng Nữ Oa đã thực hiện một cách công phu, hoàn thành mĩ miều.
4. Thực phẩm nhiễm khuẩn đã làm nhiều người bị ngộ sát, may mà được cứu chữa kịp thời.

Trả lời:

1. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa, sai ngữ cảnh. Sửa thành: quyết liệt.
2. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa, sai ngữ cảnh. Sửa thành: danh tiếng.
3. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa, sai ngữ cảnh. Sửa thành: mĩ mãn.
4. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa, sai ngữ cảnh. Sửa thành: ngộ độc.

Câu 3: Phát hiện, phân tích lỗi và sửa lỗi dùng từ trong các câu sau:

1. Lượng mưa năm nay kéo dài đã gây nhiều thiệt hại cho mùa màng.
2. Những bệnh nhân không cần phải mổ mắt, được khoa Dược tích cực pha chế, điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt.
3. Những chứng minh về một nền văn hóa cổ ở vùng này còn rất nhiều.
4. Trước lối chơi lực lượng của hàng phòng thủ đối phương, đội bóng của chúng tôi không thể ghi bàn được.

Trả lời:

1. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. Sửa "lượng mưa" thành "mùa mưa".
2. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. Sửa "được khoa Dược tích cực pha chế, điều trị bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt" thành "được điều trị tích cực bằng những thứ thuốc tra mắt đặc biệt mà khoa Dược đã pha chế". 
3. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. Sửa "chứng minh" thành "minh chứng".
4. Lỗi dùng từ không đúng nghĩa. Sửa "lực lượng" thành "tấn công".

Câu 4: Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 dòng) phân tích một đặc điểm của nhân vật thần thoại mà em yêu thích, trong đoạn văn có sử dụng một trong các biện pháp tu từ đã học ở Trung học cơ sở.

Gợi ý:

Artemis là con của vị thần tối cao Zeus và nữ thần Leto thuộc dòng dõi Titan, là người chị sinh đôi với thần Apollo. Nữ thần Artemis có biểu tượng là vầng trăng khuyết và cây nguyệt quế, xuất hiện dưới hình ảnh một trinh nữ xinh đẹp mặc áo đi săn, mang cung bạc và đeo ống tên vàng. Nàng có một tấm thân thuần khiết, trong trắng vì nàng không bao giờ yêu... Sự lạnh lùng của nàng như là một mối nguy hiểm. Nàng bắn cung rất giỏi và là vị thần săn bắn, cứ mỗi đêm Artemis lại vào rừng săn bắn, luôn có một bầy các tiên nữ đi theo nàng và họ chẳng bao giờ trở về tay không.