Đáp án Vật lí 9 chân trời Bài 1: Giới thiệu 1 số dụng cụ và hóa chất. Thuyết trình một số vấn đề khoa học

BÀI 1. GIỚI THIỆU 1 SỐ DỤNG CỤ VÀ HÓA CHẤT. THUYẾT TRÌNH MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHOA HỌC

Mở đầu: Phòng thực hành ở trường phổ thông thường được sử dụng để làm các thí nghiệm thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên. Trong môn khoa học tự nhiên 9 có những dụng cụ và hóa chất nào cần dùng cho các thí nghiệm? Để giới thiệu một vấn đề khoa học cần phải làm bài báo cáo, thuyết trình. Các bước viết, trình bày báo cáo và làm bài thuyết trình một vấn đề khoa học như thế nào?

Đáp án:

Những dụng cụ và hóa chất cần dùng cho các thí nghiệm: các hóa chất hóa học, các dụng cụ thí nghiệm như là lăng kính, thấu kính,… và các tiêu bản, mẫu vật

Các bước viết, trình bày báo cáo:

• Lựa chọn chủ đề, viết tiêu đề
• Đặt vấn đề, mục tiêu cho báo cáo
• Nêu ra giả thuyết khoa học cho nghiên cứu
• Chuẩn bị thiết bị và vật liệu cho nghiên cứu
• Lên phương pháp thực hiện nghiên cứu, thực hành thực hiện nghiên cứu
• Ghi nhận kết quả và thảo luận về kết quả
• Đưa ra kết luận cho nghiên cứu

Các bước viết, trình bày bài thuyết trình: chuẩn bị một bài trình chiếu có đầy đủ các mục, nội dung Mở đầu, Nội dụng nghiên cứu, Kết luận.

1. MỘT SỐ DỤNG CỤ, HÓA CHẤT

Câu 1: Hãy cho biết những dụng cụ ở hình 1.1 được sử dụng để hỗ trợ học tập lĩnh vực nào trong môn Khoa học tự nhiên?

Đáp án:

Những dụng cụ ở Hình 1.1 được sử dụng để hỗ trợ học tập lĩnh vực Vật lý và Sinh học trong môn Khoa học tự nhiên, cụ thể:

Tiêu bản nhiễm sắc thể người: Sinh học (chủ đề vật sống)

Lăng kính; Thấu kính hội tụ, Thấu kính phân kì: Vật lý (chủ đề năng lượng)

Câu 2: Trong số các hợp chất được chỉ ra ở hình 1.2. em hãy cho biết những hóa chất nào thường gặp trong tự nhiên, những hóa chất nào thường sử dụng trong sản xuất bánh, kẹo.

Đáp án:

Những hóa chất thường gặp trong tự nhiên: Đá vôi (calcium carbonate CaCO₃), Vôi sống (calcium oxide CaO)

Những hóa chất thường sử dụng trong sản xuất bánh kẹo: Glucose (C₆H₁₂O₆), Saccharose (C₁₂H₂₂O₁₁)

Vận dụng: Vì sao hóa chất đựng trong chai, lọ, bao bì phải được dán nhãn với đầy đủ thông tin?

Đáp án:

Việc đặt nhãn với đầy đủ thông tin trên chai, lọ, bao bì chứa hóa chất là quan trọng vì nó mang lại nhiều lợi ích an toàn và thông tin cho người sử dụng, là một biện pháp quan trọng để bảo vệ người dùng, môi trường, và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đối với sản phẩm hóa chất.

2. VIẾT BÁO CÁO VÀ THUYẾT TRÌNH MỘT VẤN ĐỀ KHOA HỌC

Câu 3: Cấu trúc một báo cáo khoa học thường gồm những phần nào?

Đáp án:

Cấu trúc một báo cáo khoa học thường gồm những phần: Tiêu đề, Mục tiêu, Giả thuyết khoa học, Thiết bị và vật liệu, Phương pháp thực hiện, Kết quả và thảo luận, Kết luận.

Câu 4: Trong quá trình nghiên cứu, giả thuyết khoa học được xây dựng nhằm mục đích gì?

Đáp án:

Trong quá trình nghiên cứu, giả thuyết khoa học được xây dựng nhằm mục đích đưa ra những dự đoán ban đầu cho việc nghiên cứu thông qua phân tích kết quả quan sát và hiểu biết của mình.

Câu 5: Theo em, mục kết quả và thảo luận có ý nghĩa gì trong bài báo cáo khoa học?

Đáp án:

Mục kết quả và thảo luận trong bài báo cáo khoa học thông qua việc trình bày kết quả đạt được của nghiên cứu để giải thích được ý nghĩa của kết quả và gợi ý cho các vấn đề cần tìm hiểu khác nhau

Câu 6: Vì sao phần kết luận báo cáo phải chỉ rõ có đạt được mục tiêu nghiên cứu hay không?

Đáp án:

Phần kết luận báo cáo phải chỉ rõ có đạt được mục tiêu nghiên cứu hay không để đánh giá hiệu suất tổng thể của nghiên cứu và kiểm tra tính hợp lý của phương pháp nghiên cứu.

Luyện tập: Em hãy viết một báo cáo khoa học tìm hiểu tốc độ phản ứng phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc của các chất.

Đáp án:

1. Tiêu đề

Tốc độ phản ứng phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc của các chất

2. Mục tiêu

Nghiên cứu, kiểm tra tốc độ phản ứng của các chất có phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc hay không

3. Giả thiết khoa học

Em có thể dự đoán: Tốc độ phản ứng có phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc của các chất

4. Thiết bị và vật liệu

Mẫu vật thí nghiệm: dung dịch H₂SO₄ 15%, các hạt Kẽm (Zinc Zn) với kích thước khác nhau

Dụng cụ thí nghiệm: 2 ống nghiệm

5. Phương pháp thực hiện

Thí nghiệm được tiến hành như sau:

Cho vào 2 ống nghiệm mỗi ống 3ml dung dịch H₂SO₄ 15%

Lấy 2 mẫu kẽm cso khối lượng bằng nhau nhưng kích thước hạt khác nhau, kích thước hạt kẽm mẫu 1 nhỏ hơn mẫu 2

Cho mẫu Kẽm thứ nhất vào ống nghiệm 1, mẫu kém thứ 2 vào ống 2

6. Kết quả và thảo luận

Sau một thời gian quan sát và ghi lại thời gian phản ứng của mỗi ống nghiệm thu được như sau:

Hiện tượng: có bọt khí thoát ra, ống nghiệm 2 có nhiều bọt khí hơn ống nghiệm 1

Phương trình phản ứng: Zn + H₂SO₄  -> ZnSO₄ + H₂

Kết quả: ống nghiệm 2 có tốc độ phản ứng nhanh hơn ống nghiệm 1, vì vậy có thể quan sát được nhiều bọt khí thoát ra hơn

7. Kết luận

Tốc độ phản ứng có phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc bề mặt, diện tích tiếp xúc càng lớn thì tốc độ phản ứng càng nhanh và ngược lại

Câu 7: Em cần chuẩn bị gì để thuyết trình một vấn đề khoa học?

Đáp án:

Sau khi hoàn thiện các nội dung cần thiết cho một báo cáo, thiết kế bài thuyết trình và chuẩn bị bài thuyết trình dưới dạng poster hoặc bải trình chiếu máy tính thông qua các phần mềm trình chiếu phổ biến (MS PowerPoint,…)

Vận dụng: Sau khi hoàn thành báo cáo (ở phần luyện tập trên), em hãy thiết kế bài thuyết trình dưới dạng các slide trình chiếu trên máy tính và giới thiệu cho các bạn trong lớp.

Đáp án:

Học sinh tự thiết kế bài thuyết trình dựa trên bài báo cáo mẫu ở trên.