Đề kiểm tra 15 phút Ngữ văn 10 cánh diều Bài 2: Thực hành tiếng việt

ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

ĐỀ SỐ 1

I. Phần trắc nghiệm (Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Lí do của việc lựa chọn trật tự từ trong câu: “Sáu đồng bạc với ba đồng của thầy các cháu cho, ba mẹ con ăn không đủ” là gì?

• A. Nhằm thu hút sự chú ý của người nghe (người đọc) vào cụm từ “Sáu đồng bạc với ba đồng của thầy các cháu cho”.
• B. Nhắm nhấn mạnh tầm quan trọng của “Sáu đồng bạc với ba đồng của thầy các cháu cho” .
• C. Nhằm thể hiện tài năng của người nói (người viết)
• D. Gồm A và B.

Câu 2: Hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu thơ "Xanh xanh bãi mía bờ dâu" (Hoàng Cầm, Bên kia Sông Đuống) là gì?

• A. Nhằm miêu tả vẻ đẹp của bãi mía bờ dâu.
• B. Nhằm nhấn mạnh màu xanh tràn đầy sức sống của bãi mía bờ dâu.
• C. Nhằm giúp người đọc hình dung ra màu sắc của bãi mía bờ dâu.
• D. Cả A, B, C đều sai.

Câu 3: Sự sắp xếp trật tự từ (những từ gạch chân) trong đoạn văn dưới đây là hợp lý nhất vì

“Cây tre Việt Nam! Cây tre xanh, nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ chung, can đảm. Cây tre xanh mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quí của dân tộc Việt Nam.”

• A. Đúc kết được những phẩm chất của cây tre theo đúng trình tự miêu tả trong bài văn
• B. Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật hiện tượng
• C. Có tác dụng liên kết câu với các câu khác trong văn bản
• D. Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của lời nói

Câu 4: Việc sắp xếp trật tự từ trong câu gạch chân ở ví dụ sau có tác dụng gì?

…. “Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc êu nước, công việc kháng chiến”.

• A. Thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng
• B. Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật hiện tượng
• C. Liên kết câu với các câu khác trong văn bản
• D. Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của lời nói

Câu 5: Trật tự của câu nào thể hiện trước sau theo thời gian?

• A. Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời gây nền độc lập. (Nguyễn Trãi)
• B. Đám than đã vạc hẳn lửa. (Tô Hoài)
• C. Tôi mở to đôi mắt, khẽ reo lên một tiếng thú vị. (Nam Cao)
• D. Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. (Nguyên Hồng)

Câu 6: Dòng nào nêu đúng nhất trật tự của câu văn “Chống tay lên trán, chị như nghĩ ngợi phân vân” (Ngô Tất Tố, Tắt đèn)

• A. Cụm từ chỉ cách thức của hành động đứng trước cụm chủ - vị.
• B. Cụm từ chứa vấn đề được bàn bạc trong câu đứng trước cụm chủ - vị.
• C. Cụm từ chỉ hành động đặt trước cụm chủ - vị.
• D. Cụm từ chỉ đặc điểm của nhân vật đứng trước cụm chủ - vị.

II. Tự luận (4 điểm)

Câu 1 (2 điểm): Chỉ ra và sửa lại lỗi về trật tự từ trong các câu sau:

• a. Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á (AFF Cup) chỉ có duy nhất ở Việt Nam trên kênh VTC.

• b. Tên trộm khai nhận đã thực hiện nhiều vụ trộm ở trụ sở công an.

Câu 2 (2 điểm):  Trường hợp nào dưới đây được xem là mắc lỗi về trật tự từ?

a. Một bộ phận độc giả đông đảo đã không cảm nhận được cái mới ngay trong thơ Hàn Mặc Tử.

b. Là thể thơ ngắn nhất thế giới, hai-cư được xem như một “đặc sản” của văn chương Nhật Bản.

c. Nói chung, người đọc thơ trữ tình cần quan tâm đến mạch sự kiện hơn là mạch cảm xúc của bài thơ.

d. Rất nhiều hình ảnh đời thường xuất hiện trong thơ hai-cư Nhật Bản.

GỢI Ý ĐÁP ÁN

1. Phần trắc nghiệm

(Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)

2. Tự luận

ĐỀ SỐ 2

I. Phần trắc nghiệm (Chọn chữ cái trước câu trả lời đúng nhất.)

Câu 1: Trật tự từ của dòng thơ nào góp phần tạo nên tính nhạc?

• A. Tranh Đông Hồ gà lơn nét tươi trong/ Màu dân tộc sáng bừng trên giấy điệp. (Hoàng Cầm)
• B. Con lại về quê mẹ nuôi xưa/ Một buổi trưa nắng dài bãi cát. (Tố Hữu)
• C. Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối/ Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan. (Thế Lữ)
• D. Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm/ Heo hút cồn mây súng ngửi trời. (Quang Dũng)

Câu 2: Trong các câu văn dưới đây, trật tự của câu nào thể hiện trình tự quan sát của người nói ?

• A. Đáng tội nghiệp nhất là hai cô không sầu tư, không có một nỗi chán nản gê ghớm, nó xui ta cầu xin cái chết. (Xuân Diệu)
• B. Rồi hắn tháo giày, quăng từng chiếc một vào xó nhà. (Nam Cao)
• C. Bọn ấy đều hoặc là bạn hàng, hoặc là vây cánh, hoặc là tay sai của nghị Hách cả. (Vũ Trong Phụng)
• D. Các nhà đã lên đèn cả rồi, đèn treo trong nhà bác phở Mĩ, đèn hoa kì leo lét trong nhà ông Cửu, và đèn dây sáng xanh trong hiệu khách... (Thạch Lam)

Câu 3: Có thể sắp xếp từ im đậm ở câu sau đây ở vị trí khác của câu được hay không?

"Gần đến ngày giỗ đầu thầy tôi, mẹ tôi ở Thanh Hoá vẫn chưa về. Trong đó nghe đâu mẹ tôi đi bán bóng đèn và những phiên chợ chính còn bán cả vàng hương nữa."

       (Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)

• A. Có
• B. Không

Câu 4: Trật tự từ của câu nào nhấn mạnh đặc điểm của sự vật được nói đến?

• A. Sen tàn cúc lại nở hoa. (Nguyễn Du)
• B. Những buổi trưa hè nắng to. (Tô Hoài)
• C. Lác đác bên sông chợ mấy nhà. (Bà Huyện Thanh Quan)
• D. Tràng thở đánh phào một cái, ngực nhẹ hẳn đi. (Kim Lân)

Câu 5: Hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu văn sau là gì?

Chung quanh đang cười nói bô bô nhiều anh em công nhân mỏ than vẫn còn nguyên vẹn cái tính tình con người nông dân Thái ở quanh bản, quanh châu Quỳnh Nhai đây.

(Nguyễn Tuân)

• A. Nhằm diễn tả những đức tình tốt đẹp của anh em công nhân mỏ than.
• B. Nhằm nhấn mạnh nét hồn nhiên của anh em công nhân ở mỏ than.
• C. Nhằm thể hiện tình cảm trìu mến của tác giả đối với các ah em công nhân mỏ than.
• D. Nhằm thể hiện trình tự hành động của các anh em công nhân mỏ than.

Câu 6: Vì sao tác giả lại đảo cụm từ “nhanh như cắt” lên trước cụm chủ - vị?

• A. Để ca ngợi sự phản kháng quyết liệt của chị Dậu.
• B. Để tô đậm hơn độ nhanh trong hành động nắm được gậy của chị Dậu.
• C. Để câu văn có sự hài hoà về mặt ngữ âm.
• D. Ca A, B C đều sai.

II. Tự luận (4 điểm)

Câu 1 (2điểm): Hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu văn sau là gì ?

“Chung quanh đang cười nói bô bô nhiều anh em công nhân mỏ than vẫn còn nguyên vẹn cái tính tình con người nông dân Thái ở quanh bản, quanh châu Quỳnh Nhai đây.”

Câu 2 (2điểm): Lý do của việc lựa chọn trật tự từ trong câu : “Sáu đồng bạc với ba đồng của thầy các cháu cho, ba mẹ con ăn không đủ” là gì?

GỢI Ý ĐÁP ÁN

1. Phần trắc nghiệm

(Mỗi câu đúng tương ứng với 1 điểm)

2. Tự luận