Đề thi giữa kì 1 ngữ văn 11 chân trời sáng tạo (Đề số 11)

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I

Năm học: 2025-2026

Môn: Ngữ văn 11

Bản đặc tả yêu cầu các kĩ năng kiểm tra, đánh giá

ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ I

NGỮ VĂN 11 – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO

NĂM HỌC: 2025 – 2026

Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian phát đề)

1. ĐỌC HIỂU (6,0 ĐIỂM)

TRANG HOA

Nguyễn Tuân

[...]

Chắc anh bạn thấy muối lên hoa muối rồi chứ gì? Những tảng hoa trắng tinh lấp lánh nắng. Nó đẹp như một sự trinh tiết xúc cảm, như một sự thuần khiết của tâm hồn, như một sự trăng lành của mâu vị. Tôi đã tần ngần nhiều buổi chiều nắng đầu thu mà ngắm hoa muối nở bên sông tuyến Vĩnh Linh.

Những ô vuông ruộng muối bóng loáng nước biển lọc. Đứng trên đê làng Di Loan mà nhìn ô muối trong khu đệm, thấy mặt nước hắt năng và chói lên như một hệ thống kính phòng không đang dõi theo tàu bay siêu âm nào của bờ Nam vi phạm sang bờ Bắc. Gió Lào vẫn đùng đùng nổi lên từ phía đèo Lao Bảo, vẫn đùng đùng từ dãy Trường Sơn lao ra Cửa Tùng, sức nhanh có hôm tới cấp 6 cấp 7. Tôi có cảm tưởng như gió đang phải chạy một chuyến công văn hỏa tốc bí hiểm nào của thần núi Trường Sơn cân giao cho tận tay đám sóng bạc đầu đang chôn chân chỗ cửa khẩu con sông Vĩnh Linh lênh láng thủy triều, Gió Lào rất cần cho nghề làm muối. Xã viên hợp tác xã muối Di Loan cho hay răng nghê muối cần năng nhưng năng không chưa đủ, còn phải có gió nữa. Trong một ngày mà buổi sớm buổi trưa nổi gió Lào, quá trưa sang chiều nổi gió nồm thì hạt muối rất đẹp. Nắng bốc hơi muối gió Lào thổi hoa muối xốp lên cho đanh mặt hạt muối và thêm cái hơi gió nồm, muối càng nặng hạt. Những buổi hoàng hôn có trăng sớm ló lên, chiều tạt ngang bãi cây sú chân đê nước mặn, nhìn vào ruộng muối sao mà nó đẹp, đẹp một cách thân thiết như thế!

Giữa từng cái ô vuông còn ẩm ẩm chất nắng giới tuyến đánh đồng lên những cái tháp muối trắng phau. Dưới bóng trăng, tiếng những cái cào muối đang gãi mạnh vào mặt ruộng muối. Chị xã viên ruộng muối quê làng Tùng Luật phía dưới vun cao tháp muối. Trong nụ cười chiều hôm của chị, thấy cái giòn nỏ của nắng ban ngày và thấy cả cái đậm đà của hoa muối mảy hạt. Tôi nhấm một hạt muối với tất cả sự nâng niu, trìu mến của một người Vân Kiêu trong Trường Sơn cao tít kia lúc nào cũng khát muối. Một cô muối Di Loan người Thiên chúa giáo đột ngột hỏi tôi một câu mà tôi chưa tiện trả lời ngay lúc đó: “Muối bờ Bắc đậm hơn muối bờ Nam Cát Sơn Xuân Mỹ phải không, bác Hà Nội?”.

Tôi cứ phân vân mãi về hai chữ. Lúc đầu, tôi cho đó là một tiếng, một ảnh do một người tri thức nghệ sĩ nào góp vào từ vị của Tổ quốc. Nhưng truy cứu ra, đó là cái tiếng thông thường của những con người lao động vùng bể. Tôi càng tin rằng những người lao động chân chính phải là những người biết yêu hoa. Cái yêu ấy đã làm cho người quân chúng đó đem thêm được hình ảnh vào tiếng nói chung của nhân dân...

[...]

(Theo Nguyễn Đăng Mạnh sưu tầm, biên soạn, Nguyễn Tuân toàn tập, Tập IV, NXB Văn học, 2000, tr.522-523).

Thực hiện các yêu cầu:

Câu 1 (1,0 điểm). Xác định thể loại của đoạn trích trên.

Câu 2 (1,0 điểm). .............................................

.............................................

.............................................
 

Câu 3 (1,0 điểm). Chỉ ra yếu tố tự sự, yếu tố trữ tình và tác dụng của việc kết hợp hai yếu tố đó trong đoạn văn sau: “Xã viên hợp tác xã muối Di Loan cho hay rằng nghề muối cân năng nhưng năng không chưa đủ, còn phải có gió nữa. Trong một ngày mà buổi sớm buổi trưa nổi gió Lào, quá trưa sang chiều nổi gió nồm thì hạt muối rất đẹp. Nắng bốc hơi muối gió Lào thổi hoa muối xốp lên cho đanh mặt hạt muối và thêm cái hơi gió nồm, muối càng nặng hạt. Những buổi hoàng hôn có trăng sớm ló lên, chiều tạt ngang bãi cây sú chân đê nước mặn, nhìn vào ruộng muối sao mà nó đẹp, đẹp một cách thân thiết như thế!”.

Câu 4 (1,0 điểm). Từ nghĩa gốc của từ hoa, anh/ chị hiểu như thế nào về nhan đề của tác phẩm – Trang hoa?

Câu 5 (1,0 điểm). Nhận xét ngắn gọn về cái tôi của tác giả được thể hiện qua đoạn trích.

Câu 6 (1,0 điểm). Qua đoạn trích trên, nhà văn đã bộc lộ những cảm xúc, suy tư như thế nào về cuộc sống?

II. PHẦN VIẾT (4,0 ĐIỂM).

Từ hình ảnh hoa muối và vẻ đẹp trong công việc của người lao động được nhắc đến trong đoạn trích, anh/chị hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ của mình về ý nghĩa của lao động chân chính.

---------------------- HẾT ----------------------

- Thí sinh không được sử dụng tài liếu; 

- Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.

HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ ĐÁP ÁN

.............................................

.............................................

.............................................