Giáo án powerpoint dạy thêm ngữ văn 11 chân trời sáng tạo

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐÃ ĐẾN VỚI TIẾT HỌC HÔM NAY

KHỞI ĐỘNG

Thảo luận nhóm đôi

Theo dõi video sau và thực hiện yêu cầu: Chia sẻ với các bạn cảm nhận của em về dòng sông Hương trong đoạn video được trình chiếu.

BÀI 1: THÔNG ĐIỆP TỪ THIÊN NHIÊN

Ôn tập văn bản 1:

Ai đã đặt tên cho dòng sông?

NỘI DUNG BÀI HỌC

1. HIỂU BIẾT CHUNG VỀ VĂN BẢN

Dựa vào kiến thức đã học về văn bản Ai đã đặt tên cho dông sông?, em hãy trình bày:

• Xuất xứ của văn bản.
• Nêu bố cục và giá trị nội dung của văn bản.

1. Xuất xứ của văn bản

Tác giả: Hoàng Phủ Ngọc Tường

Hoàn cảnh sáng tác: viết tại Huế năm 1981

Xuất xứ: in trong tập tùy bút cùng tên năm 1986

Cảm hứng: dòng sông Hương thơ mộng của xứ Huế

1. Bố cục của văn bản

Phần 1: Từ đầu đến “quê hương xứ sở”: Thủy trình của sông Hương.

Phần 2: Phần còn lại: Vẻ đẹp lịch sử, văn hóa và thi ca của sông Hương.

1. Giá trị nội dung

Ai đã đặt tên cho dòng sông? là một văn bản đầy chất thơ về sông Hương. Dòng sông quê hương được soi chiếu ở nhiều góc độ qua những tưởng tượng, liên tưởng của tác giả, sông Hương đã trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp của vùng đất cố đô, biểu tượng cho văn hóa và tâm hồn con người xứ Huế.

2. NHẮC LẠI KIẾN THỨC VĂN BẢN

Thảo luận nhóm

• Nhận xét chất tự sự trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông?.
• Nhận xét chất trữ tình trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông?
• Nhận xét vẻ đẹp của hình tượng con sông Hương trong văn bản.

1. Nhận xét chất tự sự trong văn bản “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”.

• Văn bản thuộc thể tùy bút – một loại của thể ký với đặc trưng là chất tự sự, những hình ảnh “có hồn”, nhà văn đã thổi “hồn” vào đối tượng được miêu tả là dòng sông Hương.
• Tác giả đã tái hiện con sông Hương bằng việc ghi chép những gì mà ông quan sát và suy ngẫm, là con sông hiện thực, có thật ở xứ Huế.
• Chất tự sự còn ở việc tái hiện lại thủy trình của sông Hương từ thượng nguồn cho đến khi chảy ra khỏi thành phố Huế. Nhà văn còn nhìn dòng sông ở góc độ lịch sử, văn hóa, âm nhạc. Từ đó, đối tượng hiện lên chân thực, gần gũi.

1. Nhận xét chất trữ tình trong văn bản “Ai đã đặt tên cho dòng sông?”.

• Tùy bút là thể loại văn xuôi tự sự giàu chất trữ tình đến từ dòng cảm xúc và cách nhìn chủ thể thẩm mỹ của nhà văn: góc độ văn hóa, thi ca, âm nhạc…
• Văn bản “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” giàu chất trữ tình xuất phát từ những liên tưởng, tưởng tượng thú vị của nhà văn trong quá trình miêu tả hình tượng con sông Hương.
• Chất trữ tình thể hiện ở những cảm xúc tinh tế, suy tư sâu lắng, đa nghĩa, lãng mạn, bay bổng, sự lựa chọn, trau chuốt từ ngữ của nhà văn.

1. Nhận xét vẻ đẹp của hình tượng sông Hương

Vẻ đẹp của sông Hương

Bằng tất cả tình yêu dành cho con sông và tài năng vượt trội ở thể kí, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã làm hiện lên những vẻ đẹp khác nhau của sông Hương.

Sông Hương trong cái nhìn của nhà văn đã hóa thành một sinh thể có tâm hồn phong phú, có dòng đời trải qua nhiều thăng trầm, gian truân để cuối cùng bộc lộ vẻ đẹp thơ mộng, đầy cá tính, vừa trí tuệ, vừa dịu dàng, vừa ngọt ngào, duyên dáng, vừa trầm tĩnh bởi chiều sâu văn hóa.

3. TỔNG KẾT

Từ nội dung văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông?, em hãy rút ra đặc trưng của thể tùy bút bằng sơ đồ tư duy.

Sơ đồ tư duy đặc trưng của thể tùy bút trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông?

LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: Trả lời câu hỏi trắc nghiệm

Câu hỏi 1: Văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông? thuộc thể loại nào?

Câu hỏi 2: Trong phần miêu tả dòng sông Hương ở rừng già phía thượng nguồn, tác giả văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông? đã nêu lên đặc điểm gì trong "phần tâm hồn sâu thẳm" của dòng Hương giang?

Câu hỏi 3: Nhịp điệu chậm rãi, lặng tờ của dòng sông Hương khi chảy qua thành phố Huế được tác giả văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông? so sánh với:

Câu hỏi 4: Cái “tôi” của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông? là gì?

Câu hỏi 5: Dòng sông Hương không được miêu tả ở góc độ nào dưới đây?

Câu hỏi 6: Trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông?, khi miêu tả đoạn sông Hương vòng về "gặp lại" thành phố Huế ở thị trấn Bao Vinh, tác giả đã so sánh dòng sông với

Câu hỏi 7: Tình cảm của nhà văn thể hiện trong văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông? là gì?

Câu hỏi 8: Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông” được tác giả viết vào thời gian nào?

Câu hỏi 9: Đâu không phải là yếu tố tạo nên thành công của văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông??

Câu hỏi 10: Dòng nào nêu đúng mạch cấu trúc nội dung của văn bản Ai đã đặt tên cho dòng sông??

Nhiệm vụ 2: Luyện tập theo văn bản

Câu 1: Trình bày vẻ đẹp của dòng sông Hương khi ở thượng nguồn.

Câu 2: Viết đoạn văn nêu cảm nhận vẻ đẹp của dòng sông Hương ở góc độ lịch sử.

Câu 3: Viết đoạn văn nêu cảm nhận vẻ đẹp của dòng sông Hương ở góc độ văn hóa, thi ca.