Giáo án chuyên đề Kinh tế pháp luật 11 chân trời CĐ 2 Bài 4: Một số chế định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình (P2)

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Nhiệm vụ 1: Cho biết ý kiến đồng tình hay không đồng tình với các nhận định và giải thích

1. Mục tiêu: Củng cố kiến thức giúp HS nhận diện và giải thích về các nhận định liên quan đến một số chế định cụ thể của pháp luật dân sự về: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
2. Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thảo luận, bày tỏ ý kiến đồng tình hay không đồng tình với các nhận định trong CĐHT trang 42 và giải thích.
3. Sản phẩm học tập: Ý kiến đồng tình hay không đồng tình của HS với các nhận định trong CĐHT và phần giải thích.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc cá nhân, đọc các nhận định trong CĐHT để bày tỏ ý kiến đồng tình hay không đồng tình, sau đó giải thích.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS có thời gian 5 phút để chuẩn bị, đọc và suy nghĩ ý kiến về các nhận định.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời 2 – 3 HS trình bày. Gợi ý trả lời:

+ Không đồng tình với nhận định a vì không phải mọi hợp đồng dân sự đều phải lập thành văn bản. Tại khoản 2 Điều 119 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định “trường hợp luật quy định giao dịch dân sự phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng, chứng thực, đăng kí thì phải tuân theo quy định đó”. Như vậy, chỉ lập hợp đồng bằng văn bản khi luật quy định.

+ Không đồng tình với nhận định b vì nghĩa vụ dân sự không chỉ có nghĩa vụ chuyển giao vật và chuyển giao quyền mà còn có nghĩa vụ trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (Điều 274 Bộ luật Dân sự năm 2015).

+ Đồng tình với nhận định c vì Điều 21 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định “vợ, chồng có nghĩa vụ tôn trọng, giữ gìn và bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín cho nhau”.

+ Không đồng tình với nhận định d vì theo quy định tại điểm b, c khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015, còn có những người thừa kế theo pháp luật thuộc hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại; hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

- Các bạn còn lại nhận xét và góp ý.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

Nhiệm vụ 2: Đọc các trường hợp và nhận xét hành vi của các nhân vật

1. Mục tiêu: HS nêu được ý kiến phân tích, đánh giá trong thảo luận, tranh luận về những vấn đề đơn giản thường gặp liên quan đến một số chế định cụ thể của pháp luật dân sự.
2. Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS đọc các trường hợp trong CĐHT trang 42 và nhận xét hành vi của các nhân vật.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS nhận xét được hành vi của các nhân vật trong các trường hợp.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm để thực hiện yêu cầu.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS có thời gian 5 phút để chuẩn bị, thực hiện bài tập.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày. Gợi ý trả lời:

+ Trường hợp a: Anh trai A đã thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ của anh, chị, em theo quy định tại Điều 105 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

+ Trường hợp b: Hành vi anh N đã vi phạm quy định về điều kiện có hiệu lực của hợp đồng dân sự. Theo quy định tại khoản 1 Điều 117 Bộ luật Dân sự năm 2015, chủ thể của giao dịch dân sự phải có năng lực hành vi dân sự.

+ Trường hợp c: Chị T nhận được khoản tiền do người khác chuyển khoản nhầm nhưng không trả lại là hành vi “chiếm hữu, sử dụng tài sản hoặc được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật” theo quy định tại khoản 4 Điều 275 Bộ luật Dân sự năm 2015, do đó, chị T phải có nghĩa vụ hoàn trả lại số tiền.

+ Trường hợp d: Hành vi của cô chú của C không đúng quy định của pháp luật về thừa kế, vì theo quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự năm 2015, “cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật”.

- GV mời các bạn khác nhận xét, đóng góp ý kiến.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét và tuyên dương những HS trình bày tốt.

Nhiệm vụ 3: Đọc các trường hợp và trả lời câu hỏi

1. Mục tiêu: HS nêu được ý kiến phân tích, đánh giá trong thảo luận, tranh luận về một số vấn đề đơn giản thường gặp liên quan đến pháp luật dân sự.
2. Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS đọc các trường hợp trong CĐHT trang 43 và trả lời câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về ý kiến phân tích, đánh giá trong thảo luận, tranh luận về một số vấn đề đơn giản thường gặp liên quan đến pháp luật dân sự.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm bằng kĩ thuật khăn trải bàn để trả lời câu hỏi: Em đánh giá như thế nào về việc làm của những nhân vật trong các trường hợp trên?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận theo nhóm, đánh giá về việc làm của các nhân vật và trình bày sản phẩm trên giấy A0.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện các nhóm trình bày. Gợi ý trả lời:

+ Trường hợp a: Hành vi của bà T là đúng với quy định của pháp luật về hợp đồng dân sự.

+ Trường hợp b: Việc làm của B là không đúng với quy định của pháp luật về nghĩa vụ dân sự, vì B đã làm mất điện thoại của A nên B có nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho A.

+ Trường hợp C: Hành vi của các con ông N là không đúng với quy định của pháp luật về thừa kế. Vì di sản thừa kế gồm có phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự năm 2015. Do đó, đối với chiếc xe tải là tài sản chung của ông N và bạn ông N nên di sản của ông N không phải là toàn bộ chiếc xe tải mà chỉ là một nửa giá trị của chiếc xe tải.

- HS còn lại lắng nghe, nhận xét và đóng góp ý kiến.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét và tuyên dương những HS trình bày tốt.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Nhiệm vụ 1: Kể những việc làm tuân thủ quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình

1. Mục tiêu: HS nhận biết những việc làm tuân thủ quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
2. Nội dung: Kể ra những việc làm tuân thủ quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
3. Sản phẩm học tập: HS kể được những việc làm tuân thủ quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu HS làm việc nhóm, thảo luận để hoàn thành nhiệm vụ.

- GV hướng dẫn các nhóm HS hoàn thành trong 5 phút.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm lần lượt báo cáo sản phẩm thảo luận trước lớp.

Gợi ý một số việc làm tuân thủ quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình:

+ Người sử dụng lao động trả công, tiền lương cho người lao động theo đúng hợp đồng lao động mà hai bên đã thỏa thuận.

+ Thực hiện đúng những điều khoản đã kí kết trong hợp đồng mua bán tài sản, hợp đồng lao động,…

+ Thực hiện đúng quy định của pháp luật về thừa kế di sản.

+ Vợ, chồng yêu thương, chung thủy, tôn trọng, quan tâm, chăm sóc, giúp đỡ nhau; cùng nhau chia sẻ, thực hiện công việc trong gia đình.

+ Vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền và nghĩa vụ trong việc tạp lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt lao động trong gia đình và lao động có thu nhập.

+ Cha mẹ luôn thương yêu con, tôn trọng ý kiến của con; chăm lo việc học tập, giáo dục để con phát triển lành mạnh về thể chất, trí tuệ, đạo đức, trở thành người con hiếu thảo của gia đình, công dân có ích cho xã hội.

+ Con, cháu luôn yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ.

- Các nhóm khác quan sát, nhận xét.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV kết luận, đánh giá.

Nhiệm vụ 2: Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện nội dung quy định của pháp luật dân sự về một trong bốn chủ đề: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình

1. Mục tiêu: HS biết được một số chế định cụ thể của pháp luật dân sự về: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
2. Nội dung: Trình bày được một số chế định cụ thể của pháp luật dân sự về: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.
3. Sản phẩm học tập: Sản phẩm sơ đồ tư duy theo yêu cầu.
4. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu HS làm việc nhóm để thiết kế sản phẩm thể hiện nội dung quy định của pháp luật dân sự về một trong bốn chủ đề: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.

- GV cho các nhóm HS thực hiện ở nhà.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ tại nhà theo hướng dẫn của GV.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV tổ chức cho các nhóm trình bày sản phẩm của nhóm mình tại lớp.

Gợi ý:

- Các nhóm khác quan sát, nhận xét sản phẩm được trình bày.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá sản phẩm, tuyên dương các nhóm.

ĐÁNH GIÁ CUỐI BÀI HỌC

Qua bài kiểm tra, quan sát ý thức, thái độ của HS khi thực hiện nhiệm vụ, GV đánh giá HS dựa trên các mức độ sau:

- Nêu được một số chế định cụ thể của pháp luật dân sự về: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.

- Nêu được ý kiến phân tích, đánh giá trong thảo luận, tranh luận về một số vấn đề đơn giản thường gặp liên quan đến pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế di sản, hôn nhân và gia đình.

- Điều chỉnh được hành vi pháp luật của bản thân trong giải quyết các vấn đề liên quan đến các quy định của pháp luật dân sự về hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế di sản, hôn nhân và gia đình.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Ôn lại kiến thức đã học.

- Tuyên truyền, vận động bạn bè, người thân thực hiện tốt các chế định của pháp luật dân sự về: hợp đồng dân sự, nghĩa vụ dân sự, thừa kế, hôn nhân và gia đình.

- Đọc và tìm hiểu trước Bài 5 – Sở hữu trí tuệ và chuyển giao công nghệ.