Giáo án chuyên đề Lịch sử 11 kết nối Chuyên đề 3: Danh nhân trong lịch sử Việt Nam (P4)

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

- GV chia HS cả lớp thành 6 nhóm.

- GV giao nhiệm vụ cụ thể cho các nhóm tìm hiểu trước ở nhà:

+ Nhóm 1, 3, 5: Tìm hiểu về Nguyễn Trãi.

+ Nhóm 2, 4: Tìm hiểu về Nguyễn Du.

Nhiệm vụ 1: Nguyễn Trãi

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nhắc lại nhiệm vụ của Nhóm 1, 3, 5:

Khai thác Hình 12 – 13, tư liệu 7, mục Em có biết, thông tin mục IV.1 SGK tr.48, 49 và hoàn thành Phiếu học tập số 1 – Trình bày những nét chính về thân thế, sự nghiệp và đánh giá vai trò của Nguyễn Trãi đối với lịch sử dân tộc.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

- GV cung cấp thêm cho HS một số tư liệu về Nguyễn Trãi (Đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 1).

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- Nhóm 1, 3, 5 khai thác thông tin trong mục, kết hợp sưu tầm thông tin trên sách, báo, internet và hoàn thành Phiếu học tập số 1.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ các nhóm trong quá trình thực hiện (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện Nhóm 1, 3, 5 lần lượt trình bày những nét chính về thân thế, sự nghiệp và đánh giá vai trò của Nguyễn Trãi đối với lịch sử dân tộc theo Phiếu học tập số 1.

- GV yêu cầu các nhóm nhận xét, bổ sung ý kiến, đặt câu hỏi cho nhóm bạn (nếu có). 

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, kết luận: Nguyễn Trãi là nhà chính trị, quân sự, văn hóa lỗi lạc của dân tộc.

- GV mở rộng kiến thức: “Nguyễn Trãi, người anh hùng của dân tộc, văn võ song toàn. Văn là chính trị: Chính trị cứu nước, cứu dân, nội trị ngoại giao, mở nền thái bình muôn thuở, rửa nỗi thẹn nghìn thu. Võ là quân sự: Chiến lược và chiến thuật, yếu đánh mạnh, ít địch nhiều… thắng hung tàn bằng đại nghĩa. Văn võ đều là võ khí, mạnh như vũ bão, sắc như gươm dao”.

(Phạm Văn Đồng)

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

IV. Một số danh nhân văn hóa Việt Nam

1. Nguyễn Trãi

Kết quả Phiếu học tập số 1 đính kèm phía dưới Nhiệm vụ 1.

TƯ LIỆU:

     Nguyễn Trãi (1380 – 1442) hiệu là Ức Trai, là một nhà chính trị, nhà văn. Học và thi đỗ Thái học sionh năm 1400, Nguyễn Trãi làm quan dưới Triều Hồ với chức Ngự sử đài chính chưởng. Khi nhà Minh xâm lược, cha ông là Nguyễn Phi Khanh bị bắt giải về Trung Quốc. Ông tham gia khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo chống lại sự thống trị của nhà Minh, trở thành mưu sĩ của nghĩa quân Lam Sơn, đề ra chiến lược cũng như soạn thảo các văn thư ngoại giao với quân Minh. Sau chiến tranh, ông trở thành khai quốc công thần của triều đại quân chủ nhà Lê sơ, tiếp tục phục vụ dưới triều đại vua Lê Thái Tổ và Lê Thái Tông với chức vụ Nhập nội hành khiển và Thừa chỉ. Năm 1442, gia đình Nguyễn Trãi bị kết án tru di tam tộc trong vụ án Lệ Chi Viên. Đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông xuống chiếu ân xá cho ông. Nguyễn Trãi là nhà văn hóa lớn, có đóng góp to lớn cho sự phát triển văn hóa và tư tưởng Việt Nam. Tác phẩm mang tính chất chính trị và quân sự nổi tiếng của ông là Quân trung từ mệnh tập, Chiêu biểu viết dưới Triều Lê, Bình Ngô đại cáo,… trong đó, Bình Ngô đại cáo ca ngợi chiến thắng vẻ vang của nghĩa quân Lam Sơn và hào khí thời đại, được xem là bản Tuyên ngôn độc lập thứ hai của nước ta. Nguyễn Trãi dành cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp phát triển của văn học và chính trị dân tộc. Nguyễn Trãi – người anh hùng của dân tộc, văn võ song toàn.

MỘT SỐ HÌNH ẢNH, VIDEO VỀ NGUYỄN TRÃI

Nguyên văn “Bình Ngô đại cáo”, trích trong Hoàng Việt Văn Tuyển

phát hành năm 1825, bản lưu trữ tại Thư viện Quốc gia Việt Nam

https://www.youtube.com/watch?v=NKqc3AWhmMU

(GV cho HS xem video tùy thời gian và thực tế giảng dạy tại lớp học)

KẾT QUẢ PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1