Giáo án chuyên đề Tin học 11 theo định hướng Khoa học máy tính cánh diều

Ngày soạn:…/…/…

Ngày dạy:…/…/…

CHUYÊN ĐỀ 1: DỰ ÁN NGHIÊN CỨU LĨNH VỰC KĨ THUẬT CƠ KHÍ

BÀI 1: KHÁI QUÁT CHUNG VỀ DỰ ÁN NGHIÊN CỨU

THUỘC LĨNH VỰC KĨ THUẬT CƠ KHÍ

1. MỤC TIÊU BÀI HỌC
2. Mục tiêu

Sau bài học này, HS sẽ:

• - Mô tả được đặc điểm của một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
• - Liệt kê được một số nội dung kĩ thuật có liên quan trong thực hiện dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

2. Năng lực

Năng lực chung:

• - Năng lực giao tiếp và hợp tác: khả năng thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập hay theo nhóm; Trao đổi tích cực với giáo viên và các bạn khác trong lớp.
• - Năng lực tự học: Biết lựa chọn các nguồn tài liệu học tập phù hợp.
• - Năng lực giải quyết vấn đề: Xác định được và biết tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đề, đề xuất giải pháp giải quyết vấn đề.

Năng lực công nghệ: 

• - Năng lực nhận thức công nghệ: mô tả được đặc điểm, những nội dung của một dự án nghiên cứu trong lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

3. Phẩm chất

• - Chăm chỉ có ý thức về nhiệm vụ học tập; ý thức vận dụng kiến thức, kĩ năng vào thực tiễn.

1. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
2. Đối với giáo viên

• SHS, SGV, SBT Chuyên đề học tập Công nghệ Cơ khí 11.
• Máy tính, máy chiếu.
• Một số tranh ảnh/video về một dự án nghiên cứu trong lĩnh vực kĩ thuật cơ khí,...

2. Đối với học sinh

• SHS, SBT Chuyên đề học tập Công nghệ Cơ khí 11.
• Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm có liên quan đến nội dung bài học và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
2. Mục tiêu: Hoạt động này giúp HS tạo tâm thế sẵn sàng học tập và gợi mở nhu cầu nhận thức, kích thích sự tò mò thích thú và mong muốn tìm hiểu các nội dung tiếp theo.
3. Nội dung: GV cho HS quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi.
4. Sản phẩm học tập: HS nêu được mối quan hệ giữa sản phẩm con người chế tạo và hiện tượng tự nhiên.
5. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV trình chiếu cho HS quan sát một cây gỗ nổi trên một mặt nước và bản thiết kế tàu thủy và yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, trả lời câu hỏi:

Sau khi quan sát hai hình ảnh trên, em hãy cho biết giữa sản phẩm được con người chế tạo với hiện tượng tự nhiên có liên quan gì với nhau?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS quan sát hình ảnh, thảo luận nhóm đôi để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời một số HS trả lời câu hỏi:

Khi quan sát hình ảnh một cây gỗ nổi trên một mặt nước và bản thiết kế tàu thủy thì chúng ta thấy được rằng: hình ảnh cây gỗ nổi trên mặt nước là biểu hiện của định luật về lực đẩy Archimedes và con người đã sử dụng định luật đó để ứng dụng trong việc tính toán và thiết kế tàu thủy.

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV tóm tắt ý kiến của HS và dẫn dắt vào bài học: Chúng ta cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay – Bài 1: Khái quát chung về dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

1. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và phân loại dự án

1. Mục tiêu: Giúp HS hiểu được khái niệm, phân loại dự án.
2. Nội dung: GV cho HS tìm hiểu khái niệm, phân loại dự án theo nội dung SHS tr.5-6 và trả lời các câu hỏi.
3. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về khái niệm, phân loại dự án.
4. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm của một dự án nghiên cứu trong lĩnh vực kĩ thuật cơ khí

1. Mục tiêu: Giúp HS nêu được khái niệm, những đặc điểm của một dự án nghiên cứu trong lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Nội dung:

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục II.1, II.2 SHS tr.6-7 và trả lời câu hỏi.

- GV rút ra kết luận về khái niệm, những đặc điểm của dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

1. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về khái niệm, những đặc điểm của dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 3: Tìm hiểu về các bước thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực cơ khí

1. Mục tiêu: Giúp HS nắm được các bước thực hiện một dự án nghiên cứu trong lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Nội dung:

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục II.3 SHS tr.7-9 và trả lời câu hỏi.

- GV rút ra kết luận về các bước thực hiện dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

1. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các bước thực hiện dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 4: Tìm hiểu nội dung kĩ thuật có liên quan trong thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí

1. Mục tiêu: Giúp HS liệt kê được một số nội dung kĩ thuật có liên quan trong thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Nội dung:

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục II.4 SHS tr.9 và trả lời câu hỏi.

- GV rút ra kết luận về nội dung kĩ thuật có liên quan trong thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.

1. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về nội dung kĩ thuật có liên quan trong thực hiện một dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.
2. Tổ chức hoạt động:

1. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học.
3. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS trả lời để luyện tập các kiến thức đã học.
4. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các bài tập Luyện tập trong SHS.
5. Tổ chức hoạt động:

Nhiệm vụ 1: Sản phẩm của dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí có đặc điểm gì khác so với các lĩnh vực khác

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, trả lời câu hỏi: Sản phẩm của dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí có đặc điểm gì khác so với các lĩnh vực khác?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, vận dụng hiểu biết, kiến thức được học để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp:

Sản phẩm của dự án nghiên cứu thuộc kĩ thuật cơ khí có đặc điểm: Các sản phẩm có thể là các giải pháp được đề xuất, các bản thiết kế hay các sản phẩm cơ khí cụ thể. Ngoài ra, sản phẩm phải có tính mới, có điểm ưu việt hơn, đem lại hiệu quả kinh tế xã hội cao hơn.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang hoạt động mới.

Nhiệm vụ 2: Để hoàn thành tốt dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí, em cần nắm vững những kiến thức về ngành nghề nào? Theo em, kiến thức nào là quan trọng giúp em hoàn thiện dự án tốt nhất?

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, trả lời câu hỏi: Để hoàn thành tốt dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí, em cần nắm vững những kiến thức về ngành nghề nào? Theo em, kiến thức nào là quan trọng giúp em hoàn thiện dự án tốt nhất?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận, vận dụng hiểu biết, kiến thức được học để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày trước lớp:

Để hoàn thành tốt dự án nghiên cứu thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí, em cần nắm vững những kiến thức về ngành nghề: thiết bị tự động, điều khiển và tự động hóa, điều khiển Robot, ...

Kiến thức quan trọng giúp em hoàn thiện dự án tốt nhất là tất cả kiến thức cơ bản về các môn khoa học tự nhiên và kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực cơ khí.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nội dung mới.

1. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
2. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn để hiểu sâu sắc hơn nội dung bài học.
3. Nội dung:

- GV hướng dẫn HS đề xuất ý tưởng một dự án kĩ thuật cơ khí để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể ở trường.

- GV hướng dẫn HS sưu tầm một dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí ở trường phổ thông và liệt kê các nội dung kĩ thuật có liên quan trong dự án.

1. Sản phẩm học tập:

- Ý tưởng một dự án kĩ thuật cơ khí để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể ở trường.

- Một dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí ở trường phổ thông và các nội dung kĩ thuật có liên quan trong dự án.

1. Tổ chức hoạt động:

Nhiệm vụ 1: Đề xuất ý tưởng một dự án kĩ thuật cơ khí

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và thực hiện các bài tập sau: Hãy đề xuất ý tưởng một dự án kĩ thuật cơ khí để thực hiện một nhiệm vụ cụ thể ở trường em.

- GV hướng dẫn HS một số gợi ý:

+ Dự án robot con

+ Dự án xây dựng bồn lọc nước sạch cho học sinh

+ ...

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV yêu cầu HS báo cáo kết quả làm việc vào đầu giờ học sau.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.

Nhiệm vụ 2: Sưu tầm một dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí ở trường phổ thông và liệt kê các nội dung kĩ thuật

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm và thực hiện các bài tập sau: Sưu tầm một dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí ở trường phổ thông và liệt kê các nội dung kĩ thuật có liên quan trong dự án đó.

- GV hướng dẫn HS một số gợi ý:

+ Dự án chế tạo bánh xe đạp.

+ Dự án nghiên cứu bình sạc điện nhanh.

+ Dự án nghiên cứu làm máy quạt mini cầm tay.

+ ...

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thực hiện nhiệm vụ ở nhà.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV yêu cầu HS báo cáo kết quả làm việc vào đầu giờ học sau.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, kết thúc tiết học.

1. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

- Ôn lại kiến thức đã học.

- Hoàn thành các bài tập phần Vận dụng SHS.

- Đọc và tìm hiểu trước Bài 2: Hình thành ý tưởng và lập kế hoạch nghiên cứu dự án thuộc lĩnh vực kĩ thuật cơ khí.