Giáo án điện tử chuyên đề Sinh học 11 chân trời Ôn tập CĐ 3

CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI!

KHỞI ĐỘNG

Ngày An toàn thực phẩm thế giới (World Food Safety Day đã được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua vào tháng 12 năm 2018 và ấn định ngày 07/06 hàng năm, nhằm mục đích thúc đẩy nhận thức của toàn cầu về an toàn thực phẩm và kêu gọi các quốc gia, các nhà hoạch định chính sách, khu vực tự nhân, các tổ chức của Liên Hợp Quốc và cộng đồng cùng hành động về an toàn vệ sinh thực phẩm.

ÔN TẬP CHUYÊN ĐỀ 3

Câu 1. Những chất hữu cơ ở dạng tươi sống hoặc đã chế biến được đưa vào cơ thể bằng con đường ăn, uống, nhằm cung cấp nguyên liệu cho quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng, tăng sức đề kháng, điều hòa các hoạt động sống trong cơ thể con người gọi là gì?

Thực phẩm

Câu 2. Thế nào là vệ sinh an toàn thực phẩm?

Câu 3. Nêu những nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm. Cho ví dụ.

Câu 4. Vì sao phải thực hiện các biện pháp kiểm soát đồng bộ tất cả các khâu?

Câu 5. Trình bày biện pháp sơ cứu, cấp cứu và điều trị khi bị ngộ độc thực phẩm.

Câu 2

• Là tất cả các điều kiện, biện pháp cần đảm bảo thực phẩm sạch, an toàn, không gây hại cho sức khỏe, tính mạng của người tiêu dùng.

Câu 3

Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm là:

• Do thực phẩm nhiễm sinh vật gây độc: bánh mì mốc,...
• Do thực phẩm nhiễm hóa chất độc hại: chả giò có hàn the,...
• Do thực phẩm chứa chất độc: sắn, măng,...

Câu 4

• An toàn vệ sinh thực phẩm liên quan đến tất cả các khâu từ sản xuất nguyên liệu; sản xuất, chế biến thực phẩm; bảo quản; dịch vụ, thương mại; tiêu dùng.
• Nếu có một khâu không an toàn thì sẽ làm cho sản phẩm cuối cùng có nguy cơ bị nhiễm độc.
• Vì vậy, để phòng tránh ngộ độc thực phẩm hiệu quả cần thực hiện đồng bộ, nhất quản các biện pháp phòng tránh ở tất cả các khâu.

Câu 5

Khi ngộ độc xảy ra:

SỬ DỤNG THÔNG TIN CHO CÂU 1

(1) Chế biến thực phẩm.

(2) Sản xuất nguyên liệu.

(3) Đóng gói.

(4) Lưu thông trên thị trường.

(5) Sử dụng.

Câu 1: Hãy sắp xếp thứ tự các khâu sản xuất, sử dụng thực phẩm sao cho hợp lí:

A. (1), (2), (4), (3), (5).

B. (2), (1), (3), (4), (5).

C. (1), (3), (2), (4), (5).

D. (2), (3), (1), (4), (5).

C. (1), (3), (2), (4), (5).

Câu 2: Chọn câu trả lời đúng về sự tương ứng của các thuật ngữ và từ viết tắt dưới đây:

A. 1-c 2-a, 3-b, 4-d.

B. 1-d, 2-a, 3-b, 4-c.

C. 1-d, 2-b, 3-a, 4-c.

D. 1-a, 2d, 3-c, 4-b.

B. 1-d, 2-a, 3-b, 4-c.

Câu 3: Hãy chọn câu trả lời đúng về sự tương ứng của các loài sinh vật và độc tố của chủng.

A. 1-b, 3-a, 2-d, 4-c.

B. 1-c, 2-a, 3-b, 4-d.

C. 1-b, 2-a, 3d, 4-c.

D. 1-d, 2-c, 3-b,4-a.

C. 1-b, 2-a, 3d, 4-c.

4. Hãy sưu tầm các thông tin (từ sách, báo, tạp chí hoặc bài viết trên các trang báo điện tử,...) về tác hại của mất an toàn vệ sinh thực phẩm ở nước ta.

5. Kế một số hoá chất bảo vệ thực vật được sử dụng tại địa phương em. Hãy đề xuất các biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp.

6. Bạn A bị ngộ độc (đau bụng, buồn nôn, chảy nhiều nước bọt, tim đập chậm,...) sau khi ăn dưa chuột (dưa leo) mẹ bạn mua ở chợ về. Biết rằng quả dưa không có sâu, bệnh; rất tươi; quả to tròn, đầy đặn và trước khi ăn bạn A đã quên rửa.

a. Theo em, bạn A có thể bị ngộ độc do nguyên nhân gì?

b. Từ trường hợp trên, em hãy đề xuất một số biện pháp sử dụng rau, củ, quả hợp lí, an toàn.

7. Chất độc có trong củ sắn (khoai mì) thuộc nhóm glucoside, khi gặp men tiêu hoá, acid hoặc nước sẽ thuỷ phân tạo cyanhydric acid có khả năng gây độc. Người bị ngộ độc bởi cyanhydric acid sẽ có triệu chứng đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, mệt mỏi, khô họng và có thể tử vong nếu hàm lượng cyanhydric acid quá cao. Độc tố có nhiều ở lớp và dày phía trong, hai đầu củ và lõi sắn. Cyanhydric acid có thể kết hợp với đường tạo chất không độc.

a. Khi sử dụng sắn, không nên ăn những bộ phận nào của củ sắn?

b. Vì sao khi bóc vỏ sắn xong, người ta thường cạo lớp vỏ trong và ngâm trong nước khoảng 12 - 24 giờ trước khi chế biến?

c. Vì sao người ta thường ăn sẵn với đường?

8. Một số cá nóc chứa độc tố tetrodotoxin, hepatotoxin, chất độc tập trung ở buồng trứng, gan, ruột và mỡ cá. Thịt cá tươi thường không độc và ăn rất ngon, nhưng khi cá chết, chất độc từ nội tạng thấm vào thịt cá. Độc tố cá nóc tác động lên hệ thần kinh trung ương, gây đỏ mặt; giãn đồng tử, mệt mỏi, lạnh; tê môi, lưỡi, tê liệt toàn thân và có thể dẫn tới tử vong. Chỉ cần 2 g mỡ cá cũng đủ gây chết người

a . Đề phòng ngộ độc cá nóc, khi ăn cá cần phải chú ý điều gì?

b. Có nên ăn cá nóc vào mùa sinh sản (từ tháng 6 đến tháng 12) không? Vì sao?

9. Ở công ty A, sau giờ ăn trưa thì có khoảng 50% công nhân bị ngộ độc thực phẩm và xuất hiện những triệu chứng giống nhau. Nếu là quản lí của công ty, em sẽ xử lí như thế nào? Hãy đề xuất các biện pháp nhằm làm giảm ngộ độc thực phẩm qua việc ăn, uống tập thể tại công ty.

10. Trường Trung học phổ thông B tổ chức bếp ăn để nấu bữa trưa cho học sinh bán trú. Em hãy đề xuất các biện pháp để phòng tránh ngộ độc thực phẩm tại trường học.

11. Gia đình ông C trồng các loại rau, quả để bán. Ngay sau khi phun thuốc trừ sâu, ông C đã thu hoạch để bán. Theo em, việc làm của ông C có nguy cơ gây ngộ độc cho người sử dụng không? Em hãy đề xuất các biện pháp sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, phòng tránh ngộ độc cho người sử dụng.

Câu 4

Hướng dẫn sưu tầm thông tin về tác hại của mất an toàn vệ sinh thực phẩm ở nước ta:

Bước 1. Tìm kiếm thông tin từ các nguồn khác nhau (sách, báo, internet,...).

Bước 2. Chọn lọc thông tin chủ yếu, cơ bản, ngắn gọn phù hợp về tác hại của mất an toàn vệ sinh thực phẩm.

Câu 5

Nhóm Chlor hữu cơ

• Gồm những hợp chất hữu cơ bền vững trong môi trường tự nhiên, có thời gian bán phân huỷ dài.

Câu 5

Nhóm Phosphorus hữu cơ

• Là các dẫn xuất hữu cơ của Phosphoric acid, có thời gian bán phân huỷ ngắn hơn so với nhóm Chlor hữu cơ và được sử dụng rộng rãi hơn.

Câu 5

Nhóm Carbamate

• Là các dẫn xuất hữu cơ của cacbamic acid, gồm những hoá chất ít bền vững trong môi trường tự nhiên, có độc tính cao đối với người và động vật.

Câu 5

Một số biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp

• Chỉ sử dụng các loại hóa chất bảo vệ thực vật trong danh mục cho phép.
• Khi sử dụng các thuốc nói trên cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc vệ sinh an toàn lao động: đeo găng tay, đeo khẩu trang, đứng ở đầu gió khi phun thuốc,...

Câu 5

Một số biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp

• Khi thu hoạch rau, củ, quả, cần chờ cho đến khi hoá chất bảo vệ thực vật không còn tồn đọng trên rau, củ, quả.
• Rửa sạch và gọt bỏ vỏ rau, củ, quả khi sử dụng.

Câu 5

Một số biện pháp sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật đảm bảo an toàn cho sản phẩm nông nghiệp

• Không rửa dụng cụ phun, đựng hóa chất bảo vệ thực vật hoặc chôn, ném các loại chai lọ, hộp bảo quản các loại hoá chất này một cách tuỳ tiện vì chúng dễ gây nhiễm độc cho môi trường.
• Người tiêu dùng trước khi sử dụng rau, quả thì cần rửa sạch, ngâm nước nhiều lần, sau đó cắt bỏ vỏ (đối với loại có vỏ).

Câu 6

• Bạn A có thể bị ngộ độc do thuốc trừ sâu còn đọng trên vỏ quả dưa chuột.
• Một số biện pháp sử dụng rau, củ, quả hợp lí, an toàn: Cần rửa sạch các loại rau, củ, quả dưới vòi nước; ngâm rau, củ, quả với nước muối pha loãng; gọt vỏ nhằm loại bỏ bớt chất độc hại.

Câu 7

a. Khi sử dụng sắn, không nên ăn những bộ phận vỏ, lõi và hai đầu của củ sắn.

Câu 7

b. Vì chất độc có trong củ sắn (cyanhydric acid) rất dễ bay hơi và dễ dàng hòa tan trong môi trường nước.

c. Vì chất độc trong củ sắn khi kết hợp với đường thì chuyển thành chất không độc.

Câu 8

a. Để phòng ngộ độc cá nóc, khi ăn cá cần phải chú ý: không ăn các bộ phận chứa chất độc của cá nóc, như buồng trứng, gan, ruột và mỡ cá; không sử dụng cá nóc đã bị chết để chế biến vì khi cá chết, chất độc từ nội tạng sẽ thấm vào thịt cá.

Câu 8

b. Không nên ăn cá nóc vào mùa sinh sản (từ tháng 6 đến tháng 12) vì chất độc tập trung ở buồng trứng, do đó chất độc sẽ tăng lên trong mùa sinh sản.

Câu 9

--------------- Còn tiếp ---------------