Giáo án điện tử Công nghệ cơ khí 11 cánh diều Bài 20: Hệ thống bôi trơn và hệ thống làm mát

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI

KHỞI ĐỘNG

Vì sao trên động cơ phải có

hệ thống bôi trơn và hệ thống làm mát?

KHỞI ĐỘNG

• Động cơ có nhiều chi tiết chuyển động tương đối với nhau tạo ra ma sát, vì vậy cần phải có hệ thống bôi trơn để làm giảm ma sát, giảm mài mòn các chi tiết máy.
• Khi động cơ làm việc, các chi tiết máy nóng lên, hệ thống làm mát duy trì nhiệt độ các chi tiết máy trong phạm vi giới hạn cho phép để không gây hư hỏng.

BÀI 20: HỆ THỐNG BÔI TRƠN VÀ HỆ THỐNG LÀM MÁT

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hệ thống

bôi trơn

Hệ thống

làm mát

Hệ thống bôi trơn

1. HỆ THỐNG BÔI TRƠN
2. Nhiệm vụ

Thảo luận theo nhóm đôi, đọc nội dung mục I.1 và trả lời câu hỏi:

Nêu nhiệm vụ của hệ thống bôi trơn.

Nhiệm vụ: đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát để thực hiện bôi trơn làm giảm ma sát, mài mòn và tăng tuổi thọ của chi tiết máy.

1. HỆ THỐNG BÔI TRƠN
2. Phân loại

Thảo luận theo nhóm đôi, đọc nội dung mục I.2 và trả lời câu hỏi:

Động cơ đốt trong có các phương pháp bôi trơn nào?

2. Phân loại

• Bôi trơn vung té: chủ yếu sử dụng trên động cơ cỡ nhỏ như xe máy, xuồng máy, bơm nước,...
• Pha dầu bôi trơn vào nhiên liệu: được sử dụng ở động cơ xăng 2 kì dùng cacte nén khí.
• Bôi trơn cưỡng bức: dùng bơm dầu đẩy dầu đến các bề mặt cần bôi trơn với áp suất nhất định.

3. Hệ thống bôi trơn cưỡng bức

Quan sát hình 20.1, chỉ ra các bộ phận chính và nguyên lí làm việc của hệ thống bôi trơn cưỡng bức.

3. Hệ thống bôi trơn cưỡng bức
4. a) Cấu tạo

Các bộ phận chính của hệ thống bôi trơn: cacte dầu, bơm dầu, đường dẫn dầu, lọc dầu và các van.

1. b) Nguyên lí làm việc

• Dầu được bơm hút từ cacte qua phao hút đưa đến bầu lọc thô, tại đây dầu được lọc tương đối sạch và đưa đến đường dầu chính.
• Từ đường dầu chính, dầu được đưa đi bôi trơn các bề mặt ma sát như trục khuỷu, trục cam,…
• Dầu sau khi bôi trơn các bề mặt ma sát rơi trở lại cate dầu.
• Một phần dầu còn lại qua bầu lọc tinh, tại đây dầu lọc rất sạch và quay trở lại cacte.

3. Hệ thống bôi trơn cưỡng bức
4. b) Nguyên lí làm việc

Kết luận

Trên hệ thống, van 4, 6, 12 có nhiệm vụ sau:

• Van (4): đảm bảo ổn định áp suất dầu của hệ thống.
• Van (6): đảm bảo an toàn khi bầu lọc thô bị tắc, hỏng.
• Van (12): đảm bảo làm mát dầu.

Hệ thống làm mát

1. HỆ THỐNG LÀM MÁT
2. Nhiệm vụ

Thảo luận theo nhóm đôi, đọc nội dung mục II.1 và trả lời câu hỏi:

Nêu nhiệm vụ của hệ thống làm mát.

Nhiệm vụ: giữ cho nhiệt độ các chi tiết của động cơ không vượt quá giới hạn cho phép khi làm việc.

2. Phân loại
3. Hệ thống làm mát tuần hoàn cưỡng bức

Quan sát hình 20.2, chỉ ra các bộ phận chính và nguyên lí làm việc của hệ thống làm mát tuần hoàn cưỡng bức.

1. a) Cấu tạo

Các bộ phận chính của hệ thống làm mát tuần hoàn cưỡng bức: bơm nước, két nước, quạt gió, van hằng nhiệt và các đường ống nước.