Giáo án KHTN 7 kết nối bài 3: Nguyên tố hóa học (3 tiết)

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV hướng dẫn HS quan sát Hình 3.1 SGK tr.19 và dẫn dắt cho HS:

+ Một mẩu chì nguyên chất chỉ chứa các nguyên tử chì, mỗi nguyên tử chì có 82 proton trong hạt nhân.

+ Một mẩu vàng nguyên chất chỉ chứa các nguyên tử vàng, mỗi nguyên tử vàng có 79 proton trong hạt nhân.

- GV hướng dẫn HS đọc thông tin mục I SGK tr.19 và cho biết:

+ Đặc điểm của một nguyên tố hóa học.

+ Số hiệu nguyên tử là gì?

+ Nêu khái niệm nguyên tố hóa học.

+  GV giảng, lưu ý cho HS:

Khái niệm nguyên tố hóa học không giống như nguyên tử. Nguyên tố hóa học không có hình dạng cụ thể, không có kích thước cụ thể.

à Cụm từ nguyên tố hóa học được dùng để chỉ tất cả các nguyên tố có cùng số hiệu nguyên tử (cùng số proton trong hạt nhân). Các nguyên tử thuộc cùng một nguyên tố hóa học có thể có số neutron khác nhau.

- GV tổ chức cho HS hoạt động Nhận biết nguyên tố hóa học dựa vào số proton.

+ GV chuẩn bị: 12 tấm thẻ ghi thông tin (p, n) của các nguyên tử sau: A (1, 0); D (1, 1); E (1, 2); G (6, 6); L (6, 8); M (7, 7); Q (8, 8); R (8, 9); T (8, 10); X (20, 20); Y (19, 20); Z (19, 21).

+ GV yêu cầu HS thực hiện: xếp các thẻ thuộc cùng một nguyên tố vào một ô vuông.

+ GV yêu cầu các nhóm thảo luận và thực hiện yêu cầu:

·        Em có thể xếp được bao nhiêu ô vuông?

·        Các nguyên tử nào thuộc cùng một nguyên tố hóa học?

- GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi và trả lời câu hỏi:

+ Trong tự nhiên, có một số loại nguyên tử mà trong hạt nhân cùng có một proton nhưng có thể có số neutron khác nhau: không có neutron, có một hoặc hai neutron. Hãy giải thích tại sao các loại nguyên tử này đều thuộc về một nguyên tử hóa học là hydrogen.

+ Số hiệu nguyên tử oxygen là 8. Số proton trong hạt nhân nguyên tử của nguyên tố oxygen là bao nhiêu?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS đọc thông tin mục I, quan sát Hình 3.1 SGK tr.19, 20 và thực hiện yêu cầu của GV.

- GV hướng dẫn, theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời đại diện HS trình bày khái niệm nguyên tố hóa học và cách nhận biết nguyên tố hóa học dựa vào số proton.

- GV mời đại diện HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới.

1. Nguyên tố hóa học

- Đặc điểm:

+ Không có hình dạng, kích thước cụ thể

+ Có tính chất riêng biệt do được tạo thành từ proton xác định.

VD: một mẩu chì nguyên chất chỉ chứa các nguyên tử chì, mỗi nguyên tử chì có 82 proton.

- Khái niệm:

+ Là tất cả các nguyên tử có cùng số hiệu nguyên tử (cùng số proton trong hạt nhân).

- Số hiệu nguyên tử là số proton trong hạt nhân. Mỗi nguyên tố hóa học cchir có duy nhất một số hiệu nguyên tử.

- Các nguyên tử thuộc cùng một nguyên tố hóa học có thể có số neutron khác nhau.

VD: Oxygen trong tự nhiên chứa các nguyên tử oxygen cùng có 8 proyon trong hạt nhân những số neutron khác nhau (8, 9 hoặc 10 neutron).

- Đến nay, người ta đã tìm ra 118 nguyên tố hóa học.

Nhận biết nguyên tố hóa học dựa vào số proton:

+ Có thế xếp được 6 ô vuông.

+ Các nguyên tử A, D, E thuộc cùng một nguyên tố hóa học; G và L thuộc cùng một nguyên tố hóa học; M thuộc một nguyên tố hóa học; Q, R, T thuộc cùng một nguyên tố hóa học; X thuộc một nguyên tố hóa học; Y và Z thuộc một nguyên tố hóa học.

?.

+ Các nguyên tử H có 1 proton nhưng có thể có số neutron khác nhau (không có, có 1 neutron hoặc có 2 neutron). Chúng đều thuộc về một nguyên tố hydrogen vì các nguyên tử này có cùng số proton.

+ Số proton trong hạt nhân nguyên tử của nguyên tố oxygen là 8.