Hệ thống hóa được các kiến thức cơ bản về điện : điện trở, định luật Ohm, đoạn mạch nối tiếp, đoạn mạch song song, năng lượng điện, công suất điện.
Giải thích được các trường hợp trong đời sống gắn liền với chủ đề điện.

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện nhiệm vụ học tập, phát triển khả năng tự duy độc lập của HS.
Năng lực giao tiếp và hợp tác: Tích cực tham gia thảo luận nhóm, làm việc tập thể, trao đổi và chia sẻ ý tưởng các nội dung học tập.
Năng lực giải quyết vấn đề: Thu thập và làm rõ thông tin có liên quan đến vấn đề; phân tích để xây dựng được các ý tưởng phù hợp.

Năng lực đặc thù:

Nhận thức khoa học tự nhiên: Hệ thống hoá được kiến thức trọng tâm của chủ để bằng các sơ đồ, bảng biểu; Tổng kết mối liên hệ các kiến thức trong chủ đề.
Tìm hiểu tự nhiên: Sử dụng các thông tin, dữ liệu khoa học về các nội dung ôn tập.
Vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Vận dụng kiến thức tổng hợp và các kĩ năng cơ bản về các nội dung ôn tập vào việc giải các bài tập ôn tập, ứng dụng trong cuộc sống.

3. Phẩm chất

Có niềm say mê, hứng thú với việc khám phá và học tập khoa học tự nhiên.
Chủ động, tích cực tham gia các hoạt động học tập.
Cẩn thận, chính xác khi thực hiện các phép toán.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên:

SGK, SBT, SGV Khoa học tự nhiên 9, Kế hoạch bài dạy.
Máy chiếu, máy tính (nếu có).

2. Đối với học sinh:

SGK, SBT Khoa học tự nhiên 9.
Các dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Giúp HS củng cố kiến thức đã học trong chủ đề Điện.

b. Nội dung: GV đặt câu hỏi kiểm tra bài cũ; HS vận dụng kiến thức đã học để trả lời các câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV đặt câu hỏi kiểm tra kiến thức đã học:

1. Phát biểu định luật Ohm.

2. Cường độ dòng điện trong đoạn mạch nối tiếp có giá trị như thế nào? Điện trở tương dương của đoạn mạch gồm nhiều điện trở mắc nối tiếp được tính như thế nào?

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS vận dụng hiểu biết của bản thân để trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS trả lời câu hỏi.

Gợi ý trả lời:

1. Định luật Ohm: Cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn và tỉ lệ nghịch với điện trở của nó.

- Cường độ dòng điện có giá trị như nhau cho mọi điểm.

- Điện trở tương đương của đoạn mạch bằng tổng các điện trở trong đoạn mạch điện đó.

- GV mời HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, chốt đáp án.

- GV dẫn dắt HS vào bài học: Trong các bài trước, các em đã có những kiến thức cơ bản về chủ đề điện. Để ôn tập và củng cố kiến thức đã học, chúng ta hãy cùng vào bài học hôm nay: Bài tập (chủ đề 3).

B. HOẠT ĐỘNG ÔN TẬP KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Hệ thống hóa kiến thức trong chủ đề 3

a. Mục tiêu: Khái quát được nội dung về kiến thức mà HS đã học trong chủ đề 3.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS.

d. Tổ chức hoạt động:

Hoạt động 2. Hướng dẫn giải bài tập

a. Mục tiêu:Vận dụng kiến thức đã học chủ đề để giải quyết một số bài tập.

b. Nội dung: GV nêu nhiệm vụ; HS vận dụng kiến thức đã học để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS về các bài tập ví dụ.

PHIẾU HỌC TẬP

Câu 1. Hai điện trở R1 = 10 W, R2 =15 Q mắc nối tiếp với nhau và mắc vào hai cực của nguồn điện. Hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở R1 là 3 V. Tính hiệu điện thế giữa hai cực nguồn điện.

Câu 2. Cho một đèn có ghi 5 V – 1,5 W và nguồn điện cung cấp hiệu điện thế không đổi 6 V. Cần mắc nối tiếp bóng đèn với một điện trở R vào hai cực của nguồn điện để đèn sáng bình thường. Tính điện trở của đèn, điện trở R và cường độ dòng điện trong mạch.

Câu 3. Có hai đoạn dây dẫn có tiết diện và điện trở như nhau, một đoạn dây dẫn đồng, một đoạn dây dẫn nichrome. Đoạn dây dẫn nichrome có chiều dài 30 cm.

a) Tính chiều dài đoạn dây dẫn đồng.

b) Người ta mắc nối tiếp hai dây dẫn này vào một nguồn điện 24 V. Tính công suất điện mà mỗi đoạn dây dẫn tiêu thụ.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV phát phiếu học tập có in đề bài các câu hỏi ví dụ và yêu cầu HS không phụ thuộc vào lời giải trong SGK.

- HS chú ý nghe GV hướng dẫn.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS nhận tài liệu từ GV, lần lượt hoàn thành các bài tập.

- HS ghi chép ý chính vào vở.

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- GV mời HS nhắc lại và nhận xét về cách trình bày.

- GV tóm tắt lại các bước làm, HS theo dõi, nhận xét và bổ sung.

Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV đánh giá, nhận xét, tổng kết và chuyển sang hoạt động Luyện tập.

- GV trình bày cách giải các câu hỏi ví dụ trong Phiếu học tập:

Câu 1.

Cường độ dòng điện qua là:

Điện trở toàn mạch là:

Hiệu điện thế giữa hai cực nguồn điện là:

Câu 2.

Khi đèn sáng bình thường, công suất tiêu thụ của đèn là . Khi đó, cường độ dòng điện qua đèn là:

Điện trở của đèn là:

Hiệu điện thế hai đầu điện trở R :

Giá trị của điện trở

Câu 3

Có hai đoạn dây dẫn có tiết diện và điện trở như nhau, một đoạn dây dẫn đồng, một đoạn dây dẫn nichrome. Đoạn dây dẫn nichrome có chiều dài 30 cm .

Chiều dài đoạn dây dẫn đồng là:

Dây nichrome có đường kính . Tiết diện của dây là

Điện trở của mỗi đoạn dây như nhau:

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS củng cố kiến thức đã học.

b. Nội dung: Cá nhân HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm khách quan để củng cố lại kiến thức đã học về điện

c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho các câu hỏi trắc nghiệm khách quan liên quan đến chủ đề điện.

d. Tổ chức hoạt động:

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV nêu yêu cầu: Khoanh tròn vào đáp án đặt trước câu trả lời đúng

Câu 1: Khi đường kính của đoạn dây dẫn tăng lên gấp 2 lần thì

A. điện trở của đoạn dây dẫn tăng lên gấp 2 lần.

B. điện trở của đoạn dây dẫn tăng lên gấp 4 lần.

C. điện trở của đoạn dây dẫn giảm đi 2 lần.

D. điện trở của đoạn dây dẫn giảm đi 4 lần.

Câu 2: Điện trở của đoạn dây dẫn

A. tăng khi cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn đó tăng.

B. tăng khi hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn tăng.

C. không thay đổi khi hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn thay đổi.

D. giảm khi hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn giảm.

Câu 3: Đơn vị nào dưới đây là đơn vị đo điện trở suất?

A. Ôm (Ω).

B. Ôm mét (Ωm).

C. Vôn (V).

D. Paxcan (Pa).

Câu 4: Khi hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn tăng thì

A. cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn tăng.

B. cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn giảm.

C. điện trở của đoạn dây dẫn tăng.

D. điện trở của đoạn dây dẫn giảm.

Câu 5: Yếu tố nào sau đây không là nguyên nhân khiến các đoạn dây dẫn có điện trở khác nhau?

A. Tiết diện của dây.

B. Chất liệu của dây.

C. Chiều dài của dây.

D. Màu sắc của dây.

Câu 6: Cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn đó?

A. Không thay đổi khi thay đổi hiệu điện thế.

B. Tỉ lệ nghịch với hiệu điện thế.

C. Tỉ lệ thuận với hiệu điện thế.

D. Có lúc tăng, có lúc giảm tuỳ theo hiệu điện thể tăng ít hay nhiều.

Câu 7: Điện trở suất của vật liệu cảng lớn thì

A. vật liệu đó dẫn điện càng tốt.

B. vật liệu đó dẫn điện càng kém.

C. vật liệu đó có hiệu suất càng lớn.

D. vật liệu đó chịu được áp suất lớn.

Câu 8: Điện trở tương đương của đoạn mạch gồm các điện trở mắc nối tiếp

A. luôn lớn hơn các điện trở thành phần.

B. luôn nhỏ hơn điện trở thành phần nhỏ nhất.

C. lớn hơn điện trở thành phần nhỏ nhất nhưng nhỏ hơn điện trở thành phần lớn nhất.

D. có trường hợp lớn hơn điện trở thành phần lớn nhất nhưng cũng có trường hợp nhỏ hơn điện trở thành phần nhỏ nhất.

BÀI TẬP (CHỦ ĐỀ 3) Câu 9: Đặt một hiệu điện thế U vào hai đầu đoạn mạch có sơ đồ như hình 8.1, trong đó có điện trở R1 = 5 Ω, R2 = 10 Ω. Số chỉ ampe kế khi công tắc K đóng lớn hơn hay nhỏ hơn bao nhiêu lần so với khi công tắc K mở?