BÀI 11: CÁC QUỐC GIA SƠ KÌ Ở ĐÔNG NAM Á

KHỞI ĐỘNG

Em đã được học về Trung Quốc và Ấn Độ - những nền văn minh lớn của nhân loại. Em có biết giữa hai trung tâm văn minh này là khu vực nào không ?

Được coi là “ngã tư đường” của thế giới, Đông Nam Á có vị trí chiến lược quan trọng. Vị trí này đã mang lại những thuận lợi gì cho việc hình thành các quốc gia đầu tiên?

HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. CÁI NÔI CỦA NỀN VĂN MINH LÚA NƯỚC

Quan sát Lược đồ Hình 1

Hãy mô tả vị trí địa lí của Đông Nam Á.

Lược đồ các quốc gia sơ kì và phong kiến ở Đông Nam Á

Vị trí địa lí của Đông Nam Á

• Nằm ở phía đông nam của châu Á, tiếp giáp hai nền văn minh lớn là Trung Quốc và Ân Độ, trên con đường hàng hải nối Thái Bình Dương với Ấn Độ Dương.
• Bị chia cắt thành hai khu vực riêng biệt: Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo. Dẫn tới sự đa dạng về khí hậu, đất đai, nguồn động, thực vật, văn hoá,...

Hãy kể tên những con sông lớn ở Đông Nam Á lục địa

I-ra-oa-di

Mê Công

Chao Phray-a

Sông Hồng

* Thảo luận và trả lời câu hỏi

Nhóm 1: Những thuận lợi mà các con sông mang đến cho cuộc sống của cư dân Đông Nam Á.

Nhóm 2: Những khó khăn mà các con sông mang đến cho cuộc sống của cư dân Đông Nam Á.

Thuận lợi:

• Mang lại nguồn nước tưới phong phú, dồi dào.
• Lượng phù sa màu mỡ, thuận lợi cho cuộc sống định cư của cư dân làm nông nghiệp.
• Việc đi lại, di chuyển trên sông thuận lợi hơn.
• Nguồn lợi thủy sản làm thức ăn rất đa dạng.

Khó khăn:

Khi mực nước của các sông này dâng cao, thường gây ra lũ lụt, khiến đời sống cư dân gặp nhiều khó khăn.

2. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CÁC QUỐC GIA SƠ KÌ Ở ĐÔNG NAM Á

Quan sát Lược đồ Hình 1

• Hãy chỉ và kể tên một số quốc gia sơ kì ở Đông Nam Á.
• Em có nhận xét gì về phạm vi hình thành của các quốc gia sơ kì ở Đông Nam Á.

Lược đồ các quốc gia sơ kì và phong kiến ở Đông Nam Á

Tên các quốc gia và phạm vi hình thành của các quốc gia sơ kì ở Đông Nam Á

• Văn Lang – Âu Lạc, Chăm-pa, Phù Nam (thuộc Việt Nam. Các vương quốc ở hạ lưu sông Chao Phray-a (thuộc Thái Lan). Các đảo thuộc In-đô-nê-xi-a ngày nay.
• Hình thành ở cả Đông Nam Á lục địa và Đông Nam Á hải đảo (tập trung chủ yếu ở Đông Nam Á lục địa do điều kiện tự nhiên và nhiều con sông thuận lợi).

Quan sát Hình 2, 3

Tư liệu và hình ảnh chứng tỏ điều gì về giao lưu thương mại của các quốc gia sơ kì Đông Nam Á vào những thế kỉ đầu Công nguyên?

+ Đoạn tư liệu và hình ảnh nhắc đến những di chỉ ở đâu?

+ Ở các di chỉ đó, người ta tìm thấy những gì?

+ Những hiện vật được tìm thấy cho em biết điều gì?

+ Tư liệu cho em biết điều gì về giao lưu thương mại của các quốc gia sơ kì ở ĐNA với các nước trên thế giới?

KT;

Giao lưu thương mại của các quốc gia sơ kì

Đông Nam Á vào những thế kỉ đầu Công nguyên

• Xuất hiện việc buôn bán, trao đổi giữa thương nhân Đông Nam Á với các thương nhân Hán, Ấn Độ, La Mã.
• Đã có những trung tâm buôn bán quốc tế sầm uất, thu hút nhiều thương nhân các nước đến đây trao đổi hàng hoá.

LUYỆN TẬP

Đông Nam Á là cầu nối giữa hai đại dương:

1. Đại Tây Dương, Thái Bình Dương
2. Bắc Băng Dương, Ấn Độ Dương
3. Thái Bình Dương, Bắc Băng Dương
4. Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương

Đáp án D

Quốc gia sơ kì ra đời trên lãnh thổ

Việt Nam ngày nay:

1. Chăm-pa
2. Pê-gu
3. Tha-tơn
4. Ma-lay-u

Đáp án A

Tên con sông lớn ở Đông Nam Á:

1. Sông Nin
2. Hoàng Hà
3. Ơ-phơ-rát

D.I-ri-oa-đi

Đáp án D

VẬN DỤNG

Sưu tầm những câu thành ngữ, tục ngữ  của người Việt Nam liên quan đến lúa gạo.

+ Chuột sa chĩnh gạo

+ Cơm không ăn gạo còn đó

+ Gạo thóc về ngài, tấm cám về tôi

+ Gạo đổ bốc chẳng đầy thưng

+ Cơm lạnh canh nguội

+ Cơm sôi bớt lửa chồng giận bớt lời

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

+ Trả lời câu 1 – Luyện tập, câu 2 – Vận dụng SGK trang 53

+ Làm bài tập Bài 11, Sách bài tập

+ Đọc trước Bài 12, SGK trang 54