Giáo án ôn tập ngữ văn 7 kết nối bài 9: Ôn tập văn bản “lễ rửa làng của người lô lô”

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1: Tổng quan về tác giả, tác phẩm.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV chia lớp thành các nhóm, cho HS đọc thầm lại văn bản và đặt câu hỏi:

+ Tác giả của văn bản “Lễ rửa làng của người Lô Lô” là ai? Nêu xuất xứ của văn bản.  

+ Văn bản viết theo thể loại gì?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

+ HS hình thành nhóm, phân công nhiệm vụ cho các thành viên.

+ HS hoạt động thảo luận, đưa ra ý kiến thống nhất đáp án cuối cùng.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện nhóm trình bày kết quả.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

NV2: Nhắc lại kiến thức trọng tâm của VB

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm:

Mỗi nhóm sử dụng 1 tờ giấy A0 và thể hiện nội dung:

+ Nhóm 1: Trình bày bố cục thông tin chính của văn bản và chỉ ra mục đích viết văn bản.

+ Nhóm 2: Tìm hiểu thời điểm diễn ra lễ rửa làng.

+ Nhóm 3&4: Tìm hiểu quá trình tổ chức buổi lễ trên 3 giai đoạn: chuẩn bị – diễn ra – sau khi kết thúc.

+ Nhóm 5: Tìm hiểu ý nghĩa của lễ hội đối vưới người dân Lô Lô

+ Nhóm 6: Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, thảo luận nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả và trao đổi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN.

1. Tác giả

- Tên: Phạm Thùy Dung

- Là một cây bút tài năng.

- Các bài viết của chị đã đưa đến cho người đọc nhiều thông tin thú vị về cuộc sống muôn màu trên mọi miền của Tổ quốc.

2. Tác phẩm

a. Xuất xứ: Trích trong tạp chí Di sản (đăng vào 12/2019)

b. Thể loại: Nghị luận văn học

II. ÔN TẬP VĂN BẢN “LỄ RỬA LÀNG CỦA NGƯỜI LÔ LÔ”

1. Bố cục thông tin chính của văn bản

- Phần 1: Từ đầu đến … độc đáo, thú vị: Thời điểm diễn ra hoạt động.

- Phần 2: Tiếp đến … làm mặt thiêng: Sự chuẩn bị và diễn biến của hoạt động.

- Phần 3: Còn lại: Ý nghĩa của hoạt động.

à Mục đích của văn bản: giới thiệu với người đọc về một lễ tục lạ nhưng hết sức có ý nghĩa của người Lô Lô

2. Thời điểm diễn ra lễ rửa làng

- Thời điểm: khi xong xuôi mùa vụ

- Không gian: đồi núi thênh thang

- Thời gian: ngày đẹp trời

à Họ nghĩ tới việc tổ chức lễ hội với những ước vọng tốt lành cho cuộc sống ấm no.

- Thông lệ: Thời điểm cứ 3 năm một. vào tháng 5 hoặc tháng 6 âm lịch, người Lô Lô ngồi lại cùng nhau chọn ngày tổ chức lễ rửa làng.

3. Quá trình tổ chức buổi lễ

3.1. Những việc cần chuẩn bị cho ngày lễ

- Chuẩn bị lễ vật: thẻ hương, chén nước, giấy trúc, con gà trống

- Tối hôm trước, thầy cúng sẽ thắp hương rồi đặt giấy trúc và chén nước xuống góc nhà khấn xin tổ tiên đồng ý cho tổ chức lễ.

3.2. Quá trình diễn ra buổi lễ

- Đoàn người thực hiện lễ cúng: thầy cúng chính, thầy cúng phụ và một số nam giới.

- Những người còn lại: người vác cây tre giả hình ngựa, người quấy hạt ngô, người xách gà trống trắng cùng các cành đào, mận, lau, vải đỏ,… theo sau thầy cúng đi vào từng nhà dần.

- Tới nhà nào, gia chủ phải chuẩn bị sẵn hình nhân, hai bó củi, hai bó cỏ cùng thái độ cung kính, thành khẩn.

3.3. Sau khi buổi lễ chính kết thúc

- Phải 9 ngày sau người lạ mới được bước vào làng

- Nếu chẳng may có người la vào làng, người đó phải sửa soạn lễ vật cúng lại.

4. Ý nghĩa của lễ hội

- Xuất phát từ nhận thức rằng không gian sinh sống của họ phải được “làm sạch”, “tẩy rửa” theo định kì để gọt rửa những điều xui xẻo, đem lại điều may mắn.

- Xong lễ mọi người thấy nhẹ nhõm hơn và tin vào tương lai phía trước.

à Lễ rửa làng của người Lô Lô được coi là tín ngưỡng dân gian và nét đẹp truyền thống góp phần làm giàu có thêm cho bản sắc của cộng đồng dân tộc thiểu số Việt Nam.

III. TỔNG KẾT

* Nội dung

VB cung cấp cho người đọc thông tin đầy đủ, rõ ràng về phong tục rửa làng của người Lô Lô để thấy được nét đẹp về văn hóa và tinh thần của người dân nơi đây.

* Nghệ thuật:

- Lời văn nhẹ nhàng, giàu hình ảnh

- Câu văn ngắn gọn, đơn giản nhưng giàu sức gợi, cuốn hút người đọc.