Giáo án ôn tập ngữ văn 7 kết nối bài 7: Ôn tập thực hành tiếng việt: dấu chấm lửng

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

NV1: Nhắc lại định nghĩa thành ngữ

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ        

- GV cho HS đọc lại phần Tri thức ngữ văn và đặt câu hỏi: Dấu chấm lửng là gì?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS suy nghĩ đưa ra đáp án.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- HS trình bày kết quả.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV đưa ra nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

NV2: Nhắc lại kiến thức trọng tâm của bài học

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm:

Mỗi nhóm sử dụng 1 tờ giấy A0 và thể hiện nội dung: Nêu công dụng của dấu chấm lửng.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS tiếp nhận nhiệm vụ, thảo luận nhóm.

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Đại diện các nhóm trình bày kết quả và trao đổi.

Bước 4: Nhận xét, đánh giá

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

I. ÔN TẬP ĐỊNH NGHĨA DẤU CHẤM LỬNG

- Dấu chấm lửng là dấu chấm thông thường sẽ xuất hiện ở giữa hoặc ở cuối câu.

II. ÔN TẬP CHỨC NĂNG DẤU CHẤM LỬNG

- Phối hợp với dấu phẩy cho biết nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa liệt kê hết.

- Thể hiện lời nói bỏ dở, ngập ngừng, ngắt quãng.

- Làm giãn nhịp điệu cho câu văn, chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung bất ngờ thường có sắc thái hài hước, châm biếm.

ĐỀ LUYỆN TẬP

Hãy cho biết tác dụng của dấu chấm lửng trong các phần trích sau:

a)    Thằng Dần lè lưỡi ra:

-         Eo! Mẹ ơi!

-         Thật… không có thể cứ cổ con mà chặt!

b)    Rú… rú…rú… mày bắt đầu mở, bắt đầu xúc than.

c)    Thốt nhiên một người nhà quê, mình mẩy lấm láp, quần áo ướt đẫm, tất tả chạy xông vào thờ không ra lời:

-         Bẩm… quan lớn, … đê vỡ mất rồi!

d)    Đứng trước tổ dế, ong xanh khẽ vỗ cánh, uốn mình, giương cặp râng rộng và nhọn như đổi gọng kim, rồi thoắt cái lao nhanh xuống hang sâu. Ba giây… Bốn giây… Năm giây… Lâu quá.

e)    Thể điệu ca Huế có sôi nổi, tươi vui, có buồn cảm, bâng khuâng, có tiếc thương ai oán…

f)     – Anh này lại say khướt rồi

-         Bẩm không ạ, bẩm thật là không say. Con đến xin cụ đi ở tù, mà nếu không được thì… thì… Thưa cụ.

g)    Chim bay vút lên khoa trăm màu áo đen chéo nhau trong không trung: nâu, trắng, mun, vàng, xám, tím biếc,…

h)    Núp định ra chăm lại hỏi. Nhưng… có được không? … Nó có bắt mình nộp cho Pháp… chắc không đâu, Pháp làm nó khổ thế này, bụng nó chắc không thương Pháp đâu.

i)     Do đó, tiếng Việt có thể kể vào những thứ tiếng giàu hình tượng ngữ âm như những âm giai trong bản nhạc trầm bổng […]. Giá trị của một tiếng nói cổ nhiên không phải chỉ là câu chuyện chất nhạc.