Giáo án và PPT Công nghệ cơ khí 11 kết nối Bài 2: Ngành nghề trong lĩnh vực cơ khí chế tạo

BÀI 2: NGÀNH NGHỀ TRONG LĨNH VỰC CƠ KHÍ CHẾ TẠO

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Ngành nghề trong lĩnh vực cơ khí chế tạo có vị trí như thế nào trong xã hội?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Một số ngành nghề phổ biến thuộc lĩnh vực cơ khí chế tạo

Hoạt động 1.

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu:  

Kể tên một số nghề nghiệp trong lĩnh vực cơ khí.

Sản phẩm dự kiến:

- Ngành nghề trong lĩnh vực cơ khí chế tạo rất phổ biến trong xã hội.

- Nghề nghiệp trong lĩnh vực cơ khí khá đa dạng, phong phú: 

+ Thiết kế sản phẩm cơ khí gia công cơ khí; 

+ Lắp ráp sản phẩm cơ khí; 

+ Bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị cơ khí.

2. Tìm hiểu về thiết kế sản phẩm cơ khí

Hoạt động 2.

GV đưa ra câu hỏi:

Thiết kế sản phẩm cơ khí là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: là việc nghiên cứu, ứng dụng các kiến thức về toán học, khoa học và kĩ thuật vào việc chọn vật liệu, thiết kế tính toán kích thước và các thông số của các chi tiết máy để đảm bảo yêu cầu kinh tế – kĩ thuật đặt ra. 

- Yêu cầu về người thực hiện:

+ Phải lập kế hoạch thiết kế theo đúng tiến độ yêu cầu; có thể sử dụng phần mềm 3D Solidworks, Microsoft Powerpoint, AutoCAD, .... để lên phương án, thiết kế 3D chi tiết cũng như hoàn thiện các bản vẽ gia công bằng các phần mềm 2D.

+ Có kiến thức chuyên môn sâu về quy trình sản xuất cơ khí, lắp ghép các chi tiết; biết sử dụng các phần mềm phục vụ thiết kế, mô phỏng, có óc sáng tạo, tư duy nhanh nhạy....

+ Là kĩ sư kĩ thuật cơ khí, kĩ sư cơ điện tử và thường làm việc ở các phòng kĩ thuật của các nhà máy cơ khí, trung tâm nghiên cứu phát triển của các doanh nghiệp cơ khí, cơ sở sản xuất các sản phẩm về cơ khí.

+ Được đào tạo chuyên ngành như: công nghệ kĩ thuật cơ khí, công nghệ chế tạo máy, công nghệ kĩ thuật cơ điện tử, công nghệ kĩ thuật nhiệt, nhóm ngành kĩ thuật cơ khí và cơ kĩ thuật.

3. Tìm hiểu về gia công cơ khí

Hoạt động 3.

GV đưa ra câu hỏi:

Thế nào là gia công cơ khí?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: là quá trình chế tạo ra sản phẩm cơ khí. Đó là việc sử dụng các máy, công cụ, công nghệ và áp dụng các nguyên lí vật lí để tạo ra các thành phẩm từ vật liệu ban đầu. 

- Yêu cầu về người thực hiện:

+ Thiết lập chế độ làm việc và vận hành các máy để chế tạo ra sản phẩm cơ khí theo đúng yêu cầu kỹ thuật, đạt năng suất và an toàn vận hành và giám sát máy công cụ thông dụng và các máy công cụ điều khiển số CNC.

+ Có kiến thức và kinh nghiệm trong sử dụng các máy công cụ; vận hành và điều chỉnh máy công cụ điều khiển số CNC. 

+ Chọn đúng và sử dụng thành thạo các loại dụng cụ cắt, dụng cụ đo kiểm, đồ gá và các trang bị công nghệ; 

+ Tổ chức, điều hành và thực hiện gia công sản xuất trên các loại máy công cụ thông dụng và trên các máy công cụ điều khiển số CNC,... 

+ Có sức khoẻ tốt, tính cẩn thận, tỉ mỉ, bình tĩnh, phản ứng nhanh nhạy, sáng tạo và hợp tác với đồng nghiệp; tuân thủ tuyệt đối quy tắc an toàn lao động.

- Các nghề thực hiện nhóm công việc này:

Gồm thợ cắt gọt kim loại, thợ hàn, thợ rèn dập.... hoặc các nghề thợ phù hợp và thường làm việc ở các phân xưởng sản xuất của các nhà máy sản xuất phụ tùng ô tô, xe máy, đóng tàu,...

4. Lắp ráp sản phẩm cơ khí

Hoạt động 4.

GV đưa ra câu hỏi:

Lắp ráp sản phẩm cơ khí là gì?

Nêu những yêu cầu về người thực hiện lắp ráp sản phẩm cơ khí.

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: 

+ Là tổ hợp của nhiều chi tiết. 

+ Quá trình gia công cơ khí là giai đoạn chủ yếu của quá trình sản xuất nhằm chế tạo được các chi tiết đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật để ra. 

+ Lắp ráp là giai đoạn cuối cùng của quá trình sản xuất nhằm tổ hợp các chi tiết thành thiết bị hoặc sản phẩm hoàn chỉnh.

- Yêu cầu về người thực hiện:

+ Phải căn cứ vào bản vẽ lắp sản phẩm để thiết kế quy trình công nghệ lập hợp lí và tìm ra các biện pháp kĩ thuật để lắp ráp nhằm đảm bảo các yêu cầu.

+ Kiến thức chuyên môn về quy trình sản xuất cơ khí, truyền động, lắp ghép các chi tiết; hiểu biết kĩ thuật gia công cơ khí.

+ Có sức khoẻ, có trình độ phù hợp, kĩ năng nghề nghiệp thành thạo và tuân thủ tuyệt đối các quy tắc an toàn lao động.

- Các nghề thực hiện nhóm công việc này gồm: kĩ sư, kĩ thuật viên kĩ thuật cơ khí, kĩ thuật viên máy, công cụ.... và thường làm việc ở các phân xưởng lắp ráp sản phẩm của các nhà máy cơ khí, nhà máy chế tạo ô tô, xe máy....

5. Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị cơ khí

Hoạt động 5.

GV đưa ra câu hỏi:

Bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị cơ khí là gì?

Cần thực hiện những yêu cầu gì khi bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị cơ khí?

Sản phẩm dự kiến:

- Khái niệm: 

+ Là các công việc chăm sóc, kiểm tra, chẩn đoán trạng thái kĩ thuật, theo dõi thường xuyên, ngăn ngừa hỏng hóc, xử lí sự cố, sửa chữa các sai hỏng. 

+ Nhằm duy trì sự hoạt động ổn định, đảm bảo độ tin cậy, an toàn và kéo dài tuổi thọ của các thiết bị cơ khí.

- Yêu cầu về người thực hiện:

+ Kiểm tra tình hình vận hành, lỗi hỏng hóc của máy; bảo trì; xử lí các hư hỏng; 

+ Kiểm tra khả năng làm việc của thiết bị định kì; thường xuyên kiểm tra máy móc, thiết bị để kịp thời đưa ra phương án cải thiện, bảo trì, tránh hư hỏng, thiệt hại; 

+ Lập kế hoạch, quy trình tháo lắp và sửa chữa.

+ Hiểu biết về nguyên lí hoạt động của các thiết bị cơ khí có kiến thức chuyên sâu về tháo lắp, kiểm tra, bảo dưỡng, sửa chữa và xử lí hư hỏng cho thiết bị cơ khí.

+ Có sức khoẻ tốt, trình độ đào tạo phù hợp, kĩ năng nghề nghiệp thành thạo và kĩ năng giao tiếp tốt, tuân thủ quy trình và nội quy lao động.

- Các nghề nghiệp thực hiện nhóm công việc này gồm: kĩ sư, kĩ thuật viên kĩ thuật cơ khí, kĩ thuật viên máy, công cụ và thường làm việc ở phòng kĩ thuật của các cơ sở sản xuất cơ khí; ...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1: Kể tên các nghề thực hiện nhóm công việc lắp ráp sản phẩm cơ khí.

Câu 2: Những nghề nghiệp nào thực hiện nhóm công việc này?

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Người thực hiện gia công cơ khí cần đảm bảo những yêu cầu gì?

Câu 2: Hãy kể tên những nghề thực hiện nhóm công việc gia công cơ khí.