Giáo án và PPT Địa lí 12 kết nối bài 8: Đô thị hoá

BÀI 8. ĐÔ THỊ HÓA

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Đô thị hoá là xu hướng phát triển tất yếu của thế giới. Năm 2021, ti lệ dân thành thị của thế giới là 56%; trong các châu lục, thấp nhất là châu Phi (44%) và cao nhất là châu Mỹ (hơn 80%). Vậy, đô thị hoá ở Việt Nam đạt mức độ nào, có đặc điểm gì và ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của nước ta?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. ĐẶC ĐIỂM ĐÔ THỊ HÓA Ở VIỆT NAM

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày những đặc điểm đô thị hóa ở Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

- Đô thị hoá gắn với công nghiệp hoá, hiện đại hoá: Kinh tế phát triển, nhiều đô thị được đầu tư quy hoạch đồng bộ về cơ sở hạ tầng.

Tỉ lệ dân thành thị giữa các vùng có sự khác biệt. Năm 2021, tỉ lệ dân thành thị của Đông Nam Bộ là 66,4%, Trung du và miền núi Bắc Bộ là 20,5%.

– Mạng lưới đô thị ngày càng mở rộng và thay đổi chức năng: Tổng số đô thị nước ta năm 2021 là 749 đô thị. Các đô thị không chỉ có chức năng hành chính mà còn là trung tâm kinh tế, văn hoá, đổi mới sáng tạo có ý nghĩa thu hút đầu tư và lan toả sự phát triển đến các địa phương lân cận.

II. MẠNG LƯỚI ĐÔ THỊ VIỆT NAM

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày sự phân bố mạng lưới đô thị ở nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

- Số lượng đô thị tăng khá nhanh.

- Phân loại đô thị:

+ Dựa trên các tiêu chí về vị trí, chức năng, vai trò; quy mô và mật độ dân số; tỉ lệ lao động phi nông nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan, đô thị nước ta được phân thành 6 loại: Loại đặc biệt, loại I, loại II, loại III, loại IV và loại V.

+ Về phương diện quản lí, cấp Trung ương quản lí Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ. Cấp tỉnh quản lí các thành phố trực thuộc tỉnh (đô thị loại I, loại II, loại III) và thị xã (đô thị loại III, loại IV). Cấp huyện quản lí các thị trấn (đô thị loại IV, loại V).

III. ẢNH HƯỞNG CỦA ĐÔ THỊ HÓA

Hoạt động 1. Ảnh hưởng tích cực

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy phân tích ảnh hưởng tích cực của đô thị hóa đến phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

Dịch chuyển lao động nông nghiệp sang lao động công nghiệp và dịch vụ có năng suất cao hơn, từ đó nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống.

+ Là động lực phát triển kinh tế của cả nước và các địa phương. Năm 2021, đô thị đóng góp tới 70% GDP, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh.

+ Tăng cường cơ sở hạ tầng kĩ thuật, xã hội, như: điện nước, đường sá,...

Hoạt động 2. Tác động tiêu cực

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy phân tích những tác động tiêu cực của đô thị hóa đến phát triển kinh tế - xã hội ở nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

Đô thị hoá diễn ra tự phát, không theo quy hoạch gây sức ép việc làm, quá tải về cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất – kĩ thuật, nảy sinh các vấn đề an ninh xã hội và ô nhiễm môi trường,...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1:  Năm 2021, nước ta có bao nhiêu thành phố?

A. 86.

B. 87.

C. 88.

D. 89.

Câu 2: Phân loại đô thị dựa vào các tiêu chí về

A. vị trí, chức năng, vai trò; quy mô và mật độ dân số; tỉ lệ lao động nông nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng,…

B. vị trí, chức năng, vai trò; quy mô và mật độ dân số; tỉ lệ lao động phi công nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng,…

C. vị trí, chức năng, vai trò; quy mô và mật độ dân số; tỉ lệ lao động phi nông nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng,…

D. vị trí, chức năng, vai trò; quy mô và mật độ dân số; tỉ lệ lao động công nghiệp; trình độ phát triển cơ sở hạ tầng,…

Câu 3: Dựa vào các tiêu chí, nước ta được chia thành bao nhiêu loại đô thị?

A. 4

B. 5

C. 6

D. 7

Câu 4: Năm 2021, vùng Trung du miền núi Bắc Bộ có bao nhiêu đô thị?

A. 158

B. 157

C. 156

D. 155

Câu 5: Năm 2021, vùng Đông Nam Bộ có bao nhiêu đô thị?

A. 58

B. 57

C. 56

D. 55

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

• Vùng Trung du miền núi Bắc Bộ có số lượng đô thị lớn nhất cả nước là do?

• Tại sao vùng Đông Nam Bộ lại có số lượng đô thị nhỏ nhất?

• Năm 2021, tỉ lệ thành thị Đông Nam Bộ là?

• Theo Nghị quyết 1210 năm 2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, số dân ít nhất của đô thị loại đặc biệt có bao nhiêu triệu người?