Giáo án và PPT Địa lí 8 kết nối Bài 3: Khoáng sản Việt Nam

BÀI 3: KHOÁNG SẢN VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Việt Nam nằm ở vị trí giao thoa của hai vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương và Địa Trung Hải, đồng thời trải qua lịch sử hình thành lãnh thổ lâu dài, nên nước ta có nguồn khoáng sản phong phú và đa dạng. Hãy kể tên một số khoáng sản ở nước ta mà em biết. Các khoáng sản đó phân bố ở đâu trên lãnh thổ nước ta?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG I. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA KHOÁNG SẢN VIỆT NAM

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày và giải thích đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản ở nước ta?

Sản phẩm dự kiến:

- Cơ cấu: Khoáng sản nước ta khá phong phú và đa dạng. Có hơn 60 loại khoáng sản khác nhau (năng lượng, kim loại, phi kim loại) đã thăm dò được trên lãnh thổ nước ta. 

- Trữ lượng: Phần lớn các mỏ khoáng sản có trữ lượng trung bình và nhỏ, gây khó khăn cho việc khai thác và công tác quản lí tài nguyên khoáng sản.

-  Phân bố: Khoáng sản nước ta tập trung chủ yếu ở miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên. 

-  Do Việt Nam nằm liền kề các vành đai sinh khoáng, đồng thời có lịch sử phát triển địa chất lâu dài và phức tạp nên có nhiều loại khoáng sản. 

+ Các mỏ nội sinh thường hình thành ở các vùng có đứt gãy sâu, uốn nếp mạnh, có hoạt động mác ma xâm nhập hoặc phun trào, như vùng núi Đông Bắc, vùng núi Tây Bắc, dãy Trường Sơn... 

+ Các mỏ ngoại sinh hình thành từ quá trình trầm tích tại các vùng biển nông, vùng bờ biện hoặc các vùng trũng được bồi đắp, lắng đọng vật liệu từ các vùng uốn nếp có có chứa quặng

HOẠT ĐỘNG II. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ CÁC LOẠI KHOÁNG SẢN CHỦ YẾU

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy phân tích đặc điểm phân bố các loại khoáng sản chủ yếu của Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

+ Than đá: Tổng trữ lượng khoảng 7 tỉ tấn, phân bố chủ yếu ở Quảng Ninh.

+ Dầu mỏ và khí tự nhiên: Tổng trữ lượng khoảng 10 tỉ tấn dầu quy đổi phân bố chủ yếu ở vùng thềm lục địa phía đông nam.

+ Bô-xít: Tổng trữ lượng khoảng 9,6 tỉ tấn, phân bố tập trung ở Tây Nguyên, ngoài ra còn có ở một số tỉnh phía bắc.

+ Sắt: Tổng trữ lượng khoảng 1,1 tỉ tấn, phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Bắc (Thái Nguyên, Lào Cai, Hà Giang),.. và Bắc Trung Bộ (Hà Tĩnh), 

+ A-pa-tát: Tổng trữ lượng khoảng 2 tỉ tấn, phân bố tập trung ở Lào Cai.

+ Ti tan: Tổng trữ lượng khoảng 663 triệu tấn, phân bố rải rác ở ven biển từ Quảng Ninh đến Bà Rịa – Vũng Tàu. 

+ Đá vôi: Tổng trữ lượng lên đến 8 tỉ tấn, phân bố chủ yếu ở vùng núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ

HOẠT ĐỘNG III. VẤN ĐỀ SỬ DỤNG HỢP LÍ TÀI NGUYÊN KHOÁNG SẢN

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy phân tích vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản ở Việt Nam?

Sản phẩm dự kiến:

- Khoáng sản nước ta khá phong phú và đa dạng, nhiều loại có trữ lượng lớn, chất lượng tốt là nguồn cung cấp nguyên liệu, nhiên liệu cho nhiều ngành công nghiệp, giúp đảm bảo an ninh năng lượng cho quốc gia.

- Nhiều mỏ khoáng sản ở nước ta đã được đưa vào khai thác, tuy nhiên việc khai thác và sử dụng khoáng sản còn chưa hợp lí, nhiều nơi công nghệ khai thác còn lạc hậu... gây lãng phí, ảnh hưởng xấu đến môi trường và phát triển bền vững. 

- Một số loại khoáng sản bị khai thác quá mức dẫn tới nguy cơ cạn kiệt.

- Một số giải pháp nhằm sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản:

+ Phát triển các hoạt động điều tra, thăm dò; khai thác, chế biến; giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái và cảnh quan.

+ Đẩy mạnh đầu tư, hình thành ngành khai thác, chế biến đồng bộ, hiệu quả với công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại.

+ Hạn chế xuất khẩu khoáng sản thô,

+ Bảo vệ khoáng sản chưa khai thác và sử dụng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản. + Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong hoạt động khai thác và sử dụng khoáng sản

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Khoáng sản nào phân bố chủ yếu ở  bể than Quảng Ninh?

1. Ti-tan

2. Sắt

3. Than đá

4. Dầu mỏ và khí tự nhiên

Câu 2 Khoáng sản nào phân bố chủ yếu ở vùng thềm lục địa phía đông nam?

1. Ti-tan

2. Sắt

3. Than đá

4. Dầu mỏ và khí tự nhiên

Câu 3: Dầu mỏ và khí tự nhiên có trữ lượng khoảng?

1. 9.6 tỉ tấn

2. tỉ tấn

3. tỉ tấn

4. 10 tỉ tấn dầu quy đổi

Câu 4: Mỏ nội sinh thường có ở?

1. Vùng núi Đông Bắc

2. Vùng núi Tây Bắc

3. Vãy Trường Sơn,...

4. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 5: Sự phong phú, đa dạng của khoáng sản do đâu?

1. Việt Nam ở vị trí giao nhau giữa các vành đai sinh khoáng

2. Có lịch sử phát triển địa chất lâu dài và phức tạp

3. Cả hai đáp án trên đều đúng

4. Đáp án khác

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hãy vẽ sơ đồ thể hiện sự đa dạng của tài nguyên khoáng sản Việt Nam?

Câu 2: Tìm hiểu về một loại khoáng sản chủ yếu ở Việt Nam (ý nghĩa, trữ lượng, phân bố, tình hình khai thác, sử dụng,...)?

Câu 3: Tăng cường xuất khẩu khoáng sản thô có phải là một trong những giải pháp nhằm sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản hay không? Tại sao?