Giáo án và PPT Địa lí 8 kết nối Bài 6: Thuỷ văn Việt Nam

CHƯƠNG 2: KHÍ HẬU VÀ THUỶ VĂN VIỆT NAM

BÀI 6: THUỶ VĂN VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV cho HS chơi trò chơi “Đố em văn hóa”

* GV lần lượt đặt các câu đố về tên sông cho HS trả lời: 

1. Sông gì đỏ nặng phù sa?

2. Sông gì lại được hóa ra chín rồng?

3. Làng quan họ có con sông, Hỏi dòng sông ấy là sông tên gì?

4. Sông tên xanh biết sông chi?

5. Sông gì tiếng vó ngựa phi vang trời?

6. Sông gì chẳng thể nổi lên. Bởi tên của nó gắn liền dưới sâu

7. Hai dòng sông trước sông sau. Hỏi hai dòng sông ấy ở đâu? Sông nào?

8. Sông nào nơi ấy sóng trào. Vạn quân Nam Hán ta đào mồ chôn?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Sông ngòi

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Nêu các đặc điểm của sông ngòi nước ta. Xác định trên bản đồ lưu vực của các hệ thống sông lớn. 

Sản phẩm dự kiến:

- Mạng lưới sông ngòi dày đặc phân bố rộng khắp trên cả nước: Nước ta có 2360 con sông dài trên 10km.

- Sông chảy theo hai hướng chính là tây bắc - đông nam và vòng cung.

- Chế độ dòng chảy  phân 2 mùa rất rõ rệt: mùa lũ và mùa cạn.

- Sông ngòi nước ta nhiều nước (hơn 800 tỉ m3/năm) và lượng phù sa khá lớn (khoảng 200 triệu tấn/năm)

- Các sông lớn: sông Hồng, sông Thu Bồn, sông Mê Công, ...

Hoạt động 2. Hồ, đầm

GV đưa ra câu hỏi: Hồ, đầm có vai trò như thế nào đối với sản xuất và sinh hoạt?

Sản phẩm dự kiến:

- Đối với sản xuất:

+ Nông nghiệp: Các hồ, đầm nước ngọt là nguồn cung cấp nước cho trồng trọt và chăn nuôi. Hồ, đầm là mặt nước tự nhiên để nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản.

+ Công nghiệp: Các hồ thuỷ điện là nơi trữ nước cho nhà máy thuỷ điện. Hồ cung cấp nước cho các ngành công nghiệp như: chế biến lương thực - thực phẩm, khai khoáng... 

+ Dịch vụ: Một số hồ, đầm thông với các sông, biển có giá trị về giao thông. Nhiều hồ, đầm có cảnh quan đẹp, hệ sinh thái với tính đa dạng sinh học cao, khí hậu trong lành được khai thác để phát triển du lịch. 

- Đối với sinh hoạt: Phục vụ nhu cầu nước trong sinh hoạt, là nguồn dự trữ nước ngọt lớn; đóng vai trò đảm bảo an ninh nguồn nước, nhất là ở các khu vực có mùa khô sâu sắc.

Hoạt động 3. Nước ngầm

GV đưa ra câu hỏi:  Nước ngầm có vai trò như thế nào đối với sản xuất và sinh hoạt?

Sản phẩm dự kiến:

- Đối với sản xuất:

+ Nông nghiệp: Nước ngầm cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt với các vùng khan hiếm nước mặt như Tây Nguyên, duyên hải Nam Trung Bộ.

+ Công nghiệp: Nước ngầm được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp như: chế biến lương thực – thực phẩm, sản xuất giấy,...

+ Dịch vụ: Một số nguồn nước nóng, nước khoáng được khai thác để chữa bệnh và phát triển du lịch nghỉ dưỡng.

– Đối với sinh hoạt: Nước ngầm là nguồn nước quan trọng phục vụ cho sinh hoạt của người dân ở nước ta.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Ở nước ta, hệ thống sông nào có lưu lượng nước lớn nhất?

A. Mê Công.

B. Sông Hồng.

C. Đồng Nai.

D. Thái Bình.

Câu 2: Ở nước ta, hệ thống sông nào có lượng phù sa lớn nhất?

A. Sông Mã.

B. Sông Hồng.

C. Mê Công.

D. Đồng Nai.

Câu 3: Vào mùa lũ, sông ngòi ở nước ta có đặc điểm nào sau đây?

A. Lượng nước lớn, mực nước dâng nhanh và thấp.

B. Lượng nước nhỏ, mực nước dâng chậm và thấp.

C. Lượng nước lớn, mực nước dâng nhanh và cao.

D. Lượng nước nhỏ, mực nước dâng chậm và cao.

Câu 4:  Cả dòng chính của sông Hồng có chiều dài là

A. 1126km.

B. 4300km.

C. 1205km.

D. 1556km.

Câu 5: Tổng lượng nước vào mùa cạn của hệ thống sông Mê Công chiếm khoảng

A. 10% tổng lượng nước cả năm.

B. 15% tổng lượng nước cả năm.

C. 20% tổng lượng nước cả năm.

D. 25% tổng lượng nước cả năm.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Phân tích tác động của chế độ mưa nhiệt đới gió mùa đến mạng lưới sông ngòi ở Việt Nam.

Câu 2: Phân tích nguyên nhân và hậu quả của tình trạng ô nhiễm sông ngòi ở Việt Nam. Bạn có đề xuất giải pháp nào để giảm thiểu tình trạng này không?