Giáo án và PPT Địa lí 8 kết nối Bài 9: Thổ nhưỡng Việt Nam

CHƯƠNG 3. THỔ NHƯỠNG VÀ SINH VẬT VIỆT NAM

BÀI 9. THỔ NHƯỠNG VIỆT NAM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV cho HS lắng nghe file âm thanh/video bài hát Hành trình trên đất phù sa và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Em hãy nêu tên vùng, miền được nhắc đến trong bài hát.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Nêu biểu hiện của tính chất nhiệt đới gió mùa của lớp phủ thổ nhưỡng.

Sản phẩm dự kiến:

- Lớp phủ thổ nhưỡng dày.

- Quá trình feralit là quá trình hình thành đất đặc trưng của nước ta.

- Đất feralit thường bị rửa trôi, xói mòn mạnh.

Hoạt động 2. Ba nhóm đất chính

GV đưa ra câu hỏi: 

• Nhóm đất phù sa chiếm diện tích bao nhiêu? Xác định sự phân bố nhóm đất phù sa trên bản đồ. Trình bày đặc điểm của nhóm đất phù sa. Phân tích giá giá trị sử dụng của nhóm đất phù sa trong sản xuất nông nghiệp, thủy sản.

Sản phẩm dự kiến:

- Chiếm khoảng 24% diện tích đất tự nhiên.

- Phân bố chủ yếu ở đồng bằng sông Hồng, đồng bằng sông Cửu Long và các đồng bằng duyên hải miền Trung.

- Đặc điểm: có độ phì cao, rất giàu dinh dưỡng.

- Giá trị sử dụng:

+ Trong nông nghiệp: sản xuất lương thực, cây công nghiệp hàng năm và cây ăn quả.

+ Trong thủy sản: vùng đất phèn, đất mặn tạo điều kiện thuận lợi cho việc đánh bắt thuỷ sản. Ở các rừng ngập mặn ven biển, các bãi triều ngập nước và ở cửa sông lớn thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản.

Hoạt động 3. Tính cấp thiết của vấn đề chống thoái hóa đất

GV đưa ra câu hỏi: Nêu thực trạng thoái hóa đất ở nước ta. Nêu các biện pháp chống thoái hóa đất ở nước ta hiện nay.

Sản phẩm dự kiến:

- Thực trạng: 

+ Nhiều diện tích đất ở trung du và miền núi bị rửa trôi, xói mòn, bạc màu, trở nên khô cằn, nghèo dinh dưỡng; nguy cơ hoang mạc hoá có thể xảy ra ở khu vực duyên hải Nam Trung Bộ.

+ Đất ở nhiều vùng cửa sông, ven biển bị suy thoái do nhiễm mặn, nhiễm phèn, ngập úng và có xu hướng ngày càng tăng.

- Biện pháp: 

+ Bảo vệ rừng và trồng rừng..

+ Củng cố và hoàn thiện hệ thống đê biển, hệ thống công trình thủy lợi.

+ Bổ sung các chất hữu cơ, các vi sinh vật cho đất và làm tăng độ phì nhiêu của đất.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Nhóm đất nào dưới đây chiếm tỉ trọng lớn nhất ở nước ta?

A. Đất feralit.

B. Đất mặn, phèn.

C. Đất phù sa.

D. Đất mùn núi cao.

Câu 2: Nhóm đất phù sa có đặc điểm nào sau đây?

A. Lớp vỏ phong hoá dày, đất thoáng khí.

B. Có chứa nhiều oxit sắt và oxit nhôm.

C. Đất chua, nghèo các chất bazơ và mùn.

D. Đất có độ phì cao, rất giàu dinh dưỡng.

Câu 3: Ở các rừng ngập mặn ven biển, các bãi triều ngập nước và ở cửa sông lớn thuận lợi cho việc

A. đánh bắt thủy sản.

B. nuôi trồng thủy sản.

C. trồng cây lâu năm.

D. trồng cây lúa nước.

Câu 4:  Nội dung nào sau đây không phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thoái hóa đất ở Việt Nam?

A. Việt Nam có 3/4 diện tích đồi núi, có độ dốc cao.

B. Hạn chế sử dụng phân bón hóa học trong sản xuất nông nghiệp.

C. Biến đổi khí hậu làm gia tăng tình trạng hạn hán, ngập lụt.

D. Nạn phá rừng để lấy gỗ, đốt nương làm rẫy.

Câu 5: Để giảm thiểu tình trạng thoái hóa đất, chúng ta không nên áp dụng biện pháp nào sau đây?

A. Lạm dụng thuốc trừ sâu, phân bón hóa học.

B. Trồng cây phủ xanh đất trống, đồi núi trọc.

C. Củng cố và hoàn thiện hệ thống các đê ven biển.

D. Bổ sung các chất hữu cơ cho đất.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Phân tích tầm quan trọng của thổ nhưỡng đối với nền nông nghiệp Việt Nam.

Câu 2: Giải thích lý do tại sao đất phù sa ở đồng bằng sông Hồng lại được coi là một trong những loại đất tốt nhất cho canh tác nông nghiệp ở Việt Nam.