Giáo án và PPT KHTN 8 cánh diều Bài 26: Sự nở vì nhiệt

BÀI 26: SỰ NỞ VÌ NHIỆT

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV chiếu hình ảnh tháp Ép-phen (hình 26.1) cho HS quan sát.

Tháp Eiffel (Ép-phen) được xây dựng tại Paris (Pa-ri) nước Pháp, là một công trình kiến trúc nổi tiếng toàn cầu. Tháp được làm bằng sắt. Khi xây xong tháp cao 325m. Vào mùa đông và mùa hè, tháp có chiều cao chênh lệch khoảng 17cm.

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Vì sao lại xảy ra hiện tượng như vậy?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tìm hiểu sự nở vì nhiệt của chất rắn

GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và trả lời nội dung Câu hỏi 1 (SGK – tr123)

Khi nhận thêm hay mất bớt năng lượng nhiệt, kích thước của vật thay đổi thế nào?

GV yêu cầu HS vận dụng kiến thức vừa hình thành để trả lời nội dung Câu hỏi 2 (SGK – tr124)

Chiều cao của tháp Ép-phen vào mùa đông hay mùa hè lớn hơn? Vì sao?

Sản phẩm dự kiến:

*Trả lời Câu hỏi 1 (SGK – tr123)

- Khi nhận thêm năng lượng nhiệt, kích thước của vật lớn hơn kích thước ban đầu.

- Khi mất bớt năng lượng nhiệt, kích thước của vật nhỏ hơn kích thước ban đầu.

*Thực hành

Quan sát thí nghiệm ta thấy: Độ tăng chiều dài của thanh nhôm nhiều hơn độ tăng chiều dài của thanh đồng.

*Kết luận

- Khi vật nóng lên, kích thước của vật tăng lên, ta nói vật bị nở vì nhiệt.

- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

*Trả lời Câu hỏi 2 (SGK – tr124)

Chiều cao của tháp Ép-phen vào mùa hè lớn hơn vì vào mùa hè, nhiệt độ tăng cao, sắt nở ra.

Hoạt động 2. Tìm hiểu sự nở vì nhiệt của chất lỏng và chất khí

- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và trả lời nội dung Câu hỏi 3 (SGK – tr125)

Chất lỏng và chất khí nở vì nhiệt như thế nào?

- GV chia lớp thành 6 – 8 nhóm.

- GV phát dụng cụ thí nghiệm, yêu cầu HS thực hiện thí nghiệm theo hướng dẫn trong SGK.

- GV yêu cầu HS phân tích thông tin, số liệu ở bảng 26.1 (SGK – tr125) và trả lời  nội dung Câu hỏi 4 (SGK – tr125)

Sản phẩm dự kiến:

*Trả lời Câu hỏi 3 (SGK – tr125)

Chất lỏng và chất khí đều nở ra khi nóng lên co lại khi lạnh đi.

Chất lỏng nở ra vì nhiệt ít hơn so với chất khí khi nở ra vì nhiệt.

*Thực hành:

Quan sát thí nghiệm ta thấy: Mực chất lỏng ở bình rượu dâng cao hơn mực chất lỏng ở bình dầu, mực chất lỏng ở bình dầu dâng cao hơn mực chất lỏng ở bình nước.

*Kết luận

- Chất lỏng nở vì nhiệt.

- Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

*Trả lời Câu hỏi 4 (SGK – tr125)

Sự nở vì nhiệt của các chất khí ở điều kiện áp suất không đổi: Chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.

*Kết luận

- Chất khí cũng nở vì nhiệt.

- Các chất khí nở vì nhiệt như nhau (ở điều kiện áp suất không đổi).

………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Một lọ thủy tinh được đậy bằng nút thủy tinh. Nút bị kẹt. Hỏi phải mở nút bằng cách nào trong các cách sau đây?

A. Hơ nóng hút.                                                    B. Hơ nóng cổ lọ.

C. Hơ nóng cả nút và cổ lọ.                                    D. Hơ nóng đáy lọ.

Câu 2: Khi một vật rắn được làm lạnh đi thì

A. khối lượng của vật giảm đi.                               B. thể tích của vật giảm đi.

C. trọng lượng của vật giảm đi.                              D. trọng lượng của vật tăng lên.

Câu 3: Kết luận nào sau đây là đúng khi nói về sự nở vì nhiệt của không khí và khí oxygen

A. không khí nở vì nhiệt nhiều hơn oxygen.

B. không khí nở vì nhiệt ít hơn oxygen.

C. không khí và oxygen nở vì nhiệt như nhau.

D. cả ba kết luận trên đều sai.

Câu 4: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống: Chất khí nở vì nhiệt ... chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt ... chất rắn

A. nhiều hơn- ít hơn.                                             B. nhiều hơn- nhiều hơn.

C. ít hơn- nhiều hơn.                                             D. ít hơn- ít hơn.

Câu 5: Khi đặt bình cầu đựng nước vào nước nóng, người ta thấy mực chất lỏng trong ống thủy tinh mới đầu tụt xuống một ít, sau đó mới dâng lên cao hơn mức ban đầu. Điều đó chứng tỏ:

A. thể tích của nước tăng nhiều hơn thể tích của bình.

B. thể tích của nước tăng ít hơn thể tích của bình.

C. thể tích của nước tăng, của bình không tăng.

D. thể tích của bình tăng trước, của nước tăng sau và tăng nhiều hơn.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

HS làm việc theo nhóm để thảo luận nội dung Vận dụng (SGK – tr127)

Lọ thủy tinh có nắp xoay bằng sắt khi để lâu ngày, rất khó dùng tay mở bắp. Nếu hơ nóng nắp sắt này rồi mới xoayy thì xoay dễ dàng hơn. Giải thích vì sao.