Giáo án và PPT KHTN 8 cánh diều Bài 5: Tính theo phương trình hoá học

BÀI 5: TÍNH THEO PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS quan sát hình ảnh và trả lời:

Trong công nghiệp, người ta sản xuất nhôm từ aluminium oxide (Al₂O₃). Làm thế nào tính được khối lượng nguyên liệu cần dùng để sản xuất nhôm hoặc tính khối lượng nhôm tạo ra nếu biết khối lượng nguyên liệu đã dùng?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. XÁC ĐỊNH KHỐI LƯỢNG, SỐ MOL CỦA CHẤT PHẢN ỨNG VÀ SẢN PHẨM TRONG PHẢN ỨNG HÓA HỌC

GV cho HS đọc thí nghiệm 1 và trả lời câu hỏi: 

• Để tính khối lượng và số mol của chất phản ứng và chất sản phẩm trong một phản ứng hóa học, ta thực hiện theo các bước như thế nào?
• Đốt cháy hết 0,54 gam Al trong không khí thu được aluminium oxide theo sơ đồ phản ứng:

Al + O₂ Al₂O₃

Lập phương trình hóa học của phản ứng và tính:

a) Khối lượng aluminium oxide tạo ra

b) Thể tích khí oxygen tham gia phản ứng ở điều kiện chuẩn

Sản phẩm dự kiến:

- Để tính khối lượng và số mol của chất phản ứng và chất sản phẩm trong một phản ứng hóa học, ta thực hiện theo các bước sau:

+Bước 1: Viết phương trình hóa học của phản ứng

+Bước 2: Tính số mol chất đã biết dựa vào khối lượng hoặc thể tích

+Bước 3: Dựa vào phương trình hóa học và số mol chất đã biết để tìm số mol của các chất phản ứng hoặc chất sản phẩm khác

+Bước 4: Tính khối lượng hoặc thể tích của chất cần tìm 

- Phương trình hóa học của phản ứng :

(mol)

4Al + 3O₂ 2Al₂O₃

           0,02   0,015       0,01

a) (gam)

b) (lit)

II. HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG

Hoạt động 1: Chất phản ứng hết, chất phản ứng dư

GV cho HS quan sát Hình 5.1 trang 34 SGK và trả lời câu hỏi: 

• Cho biết số phân tử O₂, H₂ trước phản ứng, tham gia phản ứng và còn lại sau phản ứng?
• Cho biết số phân tử H₂O tạo thành sau phản ứng.
• Khi phản ứng kết thúc, chất phản ứng nào hết và chất nào còn dư.
• Đốt nóng bình chứa hỗn hợp gồm 1 mol khí hydrogen và 0,4 mol khí oxygen đế khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Cho biết chất nào còn dư sau phản ứng.

Sản phẩm dự kiến:

Sau phản ứng, O₂ là chất phản ứng hết, H₂ là chất phản ứng dư. 

Hoạt động 2: Hiệu suất phản ứng

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

• Hiệu suất phản ứng là gì? 
• Hiệu suất phản ứng được tính bằng cách nào?
• Khi nào hiệu suất của phản ứng bằng 100% 

Sản phẩm dự kiến:

- Hiệu suất phản ứng (kí hiệu là H) là tỉ số giữa lượng sản phẩm thu được theo thực tế và lượng sản phẩm thu được theo lí thuyết

- Công thức hiệu suất phản ứng:

Trong đó:

+ H là hiệu suất phản ứng (%)

+m_tt là khối lượng chất (gam) thu được theo thực tế

+m_lt là khối lượng chất (gam) thu được theo lí thuyết (tính theo phương trình hóa học)

- Hiệu suất của phản ứng là 100% tức là phản ứng hóa học xảy ra hoàn toàn

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Khi tính toán theo phương trình hóa học, cần thực hiện mấy bước cơ bản? 

A. 4 bước

B. 2 bước

C. 3 bước 

D. 1 bước

Câu 2. Khối lượng vôi sống (CaO) thu được khi nung hoàn toàn đá vôi chứa 50 gam CaCO₃ là

A. 27 gam

B. 26 gam

C. 28 gam

D. 29 gam

Câu 3. Cho phương trình phản ứng: Mg + 2HCl MgCl₂ + H₂

Biết rằng khi cho 8,4 g Mg tác dụng với dung dịch HCl thì thu được 23,275 g MgCl₂. Hiệu suất của phản ứng là

A. 60%

B. 80%

C. 65%

D. 70%

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: C

Câu 3: D

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Cho phương trình phản ứng: Ba + 2HCl  BaCl₂ + H₂

Để thu được 4,16 g BaCl₂ cần bao nhiêu mol HCl?

Câu 2: Cho phương trình phản ứng: S + O₂ SO₂. Biết khối lượng S là 3,2 g và hiệu suất của phản ứng là 80%. Tính V lít khí SO₂ ở đkc.