Giáo án và PPT KHTN 9 chân trời bài 8: Điện trở. Định luật Ohm

BÀI 8: ĐIỆN TRỞ. ĐỊNH LUẬT OHM

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời: Trong chương trình môn Khoa học tự nhiên 8, ta đã biết độ sáng của đèn phụ thuộc vào cường độ dòng điện chạy qua nó. Ở mạch điện hình bên dưới, khi lắp thêm một pin vào mạch điện, ta thấy bóng đèn sáng mạnh hơn. Cường độ dòng điện chạy qua bóng đèn phụ thuộc như thế nào vào hiệu điện thế giữa hai đầu của nó?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Tác dụng cản trở dòng điện của vật dẫn điện

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Với cùng hiệu điện thế đặt vào hai đầu các vật dẫn điện khác nhau thì cường độ dòng điện chạy qua chúng như thế nào? Mỗi vật dẫn điện có mức độ cản trở dòng điện giống hay khác nhau?

Sản phẩm dự kiến:

- Với cùng hiệu điện thế đặt vào hai đầu các vật dẫn điện khác nhau thì cường độ dòng điện chạy qua chúng cũng khác nhau.

- Mỗi vật dẫn điện có mức độ cản trở dòng điện khác nhau.

Hoạt động 2. Điện trở. Định luật Ohm

GV đưa ra câu hỏi:

- Tiến hành thí nghiệm (Hình 8.2), từ đó nêu nhận xét về sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn.

- Nêu nhận xét về tỉ số U/I đối với đoạn dây dẫn trong thí nghiệm.

- Điện trở là gì? Nêu kí hiệu điện trở.

- Em hãy phát biểu định luật Ohm.

Sản phẩm dự kiến:

1. Khảo sát sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn

- Hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần.

2. Điện trở của một đoạn dây dẫn

- Trị số luôn không đổi đối với mỗi đoạn dây dẫn và được gọi là điện trở của đoạn dây dẫn đó.

- Điện trở là đại lượng đặc trưng cho tác dụng cản trở dòng điện trong mạch.

- Trong sơ đồ mạch điện, điện trở được kí hiệu là: hoặc .

- Trong hệ SI, đơn vị đo điện trở là ôm, kí hiệu là Ω.

3. Định luật Ohm

- Cường độ dòng điện chạy qua một đoạn dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn và tỉ lệ nghịch với điện trở của nó:

Trong đó:

+ I (A) là cường độ dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn.

+ U (V) là hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn dây dẫn.

+ R (Ω) là điện trở của đoạn dây dẫn.

……………………………………………….

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học, GV yêu cầu HS hoàn thành các bài tập trắc nghiệm sau:

Câu 1: Điện trở của dây dẫn không phụ thuộc vào yếu tố nào dưới đây?

A. Vật liệu làm dây dẫn

B. Khối lượng của dây dẫn

C. Chiều dài của dây dẫn

D. Tiết diện của dây dẫn

Câu 2: Điện trở của một dây dẫn không phụ thuộc

A. hình dạng dây.

B. chiều dài dây.

C. tiết diện dây.

D. vật liệu làm dây.

Câu 3: Điện trở của một dây dẫn và chiều dài dây có mối quan hệ

A. tỉ lệ thuận.

B. tỉ lệ nghịch.

C. bằng nhau

D. không phụ thuộc.

Câu 4: Phát biểu nào sau đây là đúng về giá trị điện trở của một dây dẫn?

A. Tỷ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn.     

B. Tỷ lệ nghịch với cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn. 

C. Không phụ thuộc vào hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn.         

D. Giảm khi cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn giảm.

Câu 5: Cường độ dòng điện chạy qua điện trở R = 6Ω là 0,6A. Khi đó hiệu điện thế giữa hai đầu điện trở là

A. 3,6V.

B. 36V.

C. 0,1V.

D. 10V.

Sản phẩm dự kiến:

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS hoàn thành bài tập sau:

Câu 1: Một bàn là điện có dây đốt nóng là một dây điện trở với trị số 49Ω, sử dụng ở hiệu điện thế tối đa là 220V. Khi dây đốt nóng bị cắt ngắn còn 2/3 chiều dài ban đầu, bàn là có thể sử dụng được ở hiệu điện thế tối đa là bao nhiêu?

Câu 2: Hai dây dẫn bằng đồng có cùng chiều dài. Dây thứ nhất có tiết diện S1 = 5 mm2 và điện trở R1 = 8,5 Ω . Dây thứ hai có tiết diện S2 = 0,5 mm2. Tính điện trở R2.