Giáo án và PPT Lịch sử 11 chân trời Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

BÀI 6 HÀNH TRÌNH ĐI ĐẾN ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở 

ĐÔNG NAM Á

 HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- Giáo viên tổ chức cho học sinh tham gia trò chơi “Nhận diện lịch sử” và trả lời câu hỏi liên quan đến các các nước Đông Nam Á.

- Lớp chia làm hai đội; đội nào ra tín hiệu trước sẽ được trả lời. Yêu cầu HS quan sát một số hình ảnh về quốc kì các nước Đông Nam Á và trả lời câu hỏi:

Nối quốc kì và tên quốc gia cho đúng? (gv tạo bài nối các quốc kì của Đông Nam Á)

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á

GV mời HS xung phong trả lời câu hỏi và cho HS nhận xét lẫn nhau:

- Trình bày một số nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á hải đảo như: Phi-lip-pin, In-đô-nê-xi-a.

- Tóm tắt nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở một số nước Đông Nam Á lục địa.

Sản phẩm dự kiến:

In-đô-nê-xi-a:

Phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan xâm lược bắt đầu từ thế kỉ XVI, dưới sự lãnh đạo của các vương triều Hồi giáo.

Đến đầu thế kỉ XIX, hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô tập hợp 70 quý tộc tiến hành cuộc kháng chiến lớn trên đảo Gia-va, nhưng thất bại.

Phi-lip-pin:

Cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha diễn ra quyết liệt.

Cuộc cách mạng 1896-1898 bùng nổ, dẫn tới sự ra đời nước Cộng hòa Phi-líp-pin, nhưng sau đó lại bị đế quốc Mĩ thôn tính.

Tại Đông Nam Á lục địa, cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược đã diễn ra quyết liệt. Dưới đây là một số điểm chính:

Miến Điện:

Anh trải qua 3 cuộc chiến tranh kéo dài hơn 60 năm (1821 – 1885) mới chiếm được Miến Điện.

Phong trào chiến tranh du kích lan rộng trong cả nước.

Sau khi hoàn thành quá trình xâm lược, Anh tiếp tục đối phó với chiến tranh du kích kéo dài hơn 10 năm.

Bán đảo Đông Dương:

Từ nửa sau thế kỉ XIX, phong trào chống thực dân Pháp bùng nổ mạnh mẽ và lan rộng.

Tại Việt Nam, cuộc đấu tranh chống xâm lược lan rộng ra Nam Kỳ, Bắc Kỳ.

Trải qua 26 năm từ 1858 đến năm 1884, Pháp mới đặt ách đô hộ lên toàn bộ Việt Nam

Hoạt động 2. Các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trao đổi theo nhóm:

- Giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á từ thế kỉ XIX đến năm 1920 là giai đoạn phát triển về mặt nội dung nào? Nêu đặc điểm phát triển của giai đoạn này.

Sản phẩm dự kiến:

Giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1920 là giai đoạn khởi đầu cuộc đấu tranh giành lại độc lập dân tộc. Dưới đây là những đặc điểm phát triển của giai đoạn này:

Khởi đầu cuộc đấu tranh: Sau thời kì chủ nghĩa thực dân, nhân dân Đông Nam Á chuyển sang giai đoạn đấu tranh giành lại độc lập dân tộc.

Sự ra đời và phát triển của giai cấp vô sản: Giai cấp vô sản tạo nền tảng cho xu hướng mới trong phong trào đấu tranh.

Phong trào đấu tranh lan rộng: Các cuộc khởi nghĩa và phong trào chống thực dân lan rộng khắp các quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Indonesia, Philippines, Miến Điện và Bán đảo Đông Dương.

Hoạt động 3. Thời kì tái phát triển sau khi giành được độc lập

GV giao nhiệm vụ tìm hiểu cho các nhóm:

- Trình bày những ảnh hưởng của chế độ thực dân?

- Trình bày quá trình tái thiết và phát triển ở Đông Nam Á những năm 60 của thế kỉ XX.

- Những năm 70 của thế kỉ XX nhóm nước sáng lập ASEAN thực hiện chiến lược gì?

Sản phẩm dự kiến:

Chế độ thực dân có những ảnh hưởng sâu rộng đối với các thuộc địa ở Đông Nam Á. Dưới đây là một số điểm chính:

Thay đổi cơ cấu xã hội và kinh tế: Chế độ thực dân thường áp đặt cơ cấu xã hội và kinh tế mới. Thuộc địa trở thành một phần của đế chế, và chế độ thực dân thường thay đổi cách quản lý, khai thác tài nguyên và phân phối lợi ích.

Thu lợi về kinh tế: Thực dân tập trung khai thác tài nguyên và thúc đẩy xuất khẩu về mẫu quốc. Điều này thường gây thiệt hại cho nền kinh tế thuộc địa.

Thay đổi văn hóa và giáo dục: Chế độ thực dân thường áp đặt văn hóa, ngôn ngữ và giáo dục của mẫu quốc lên thuộc địa. Điều này có thể ảnh hưởng đến bản sắc văn hóa và nhận thức của dân bản xứ.

Nô dịch và bóc lột: Thực dân thường chiếm đoạt đất đai, lao động và tài nguyên của thuộc địa. Dân bản xứ thường phải làm việc vất vả và không công bằng.

Phong trào giải phóng dân tộc: Cuối thế kỷ 20, phong trào giải phóng dân tộc đã đánh bại hệ thống thuộc địa của chế độ thực dân, nhưng can thiệp từ các cường quốc vẫn tiếp tục tồn tại.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Từ nội dung bài học,GV yêu cầu HS luyện tập làm bài

Câu 1:Ở các nước Đông Nam Á, từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1920, phong trào đấu trào theo ý thức hệ phong kiến dần được thay thế bằng:

A. Phong trào theo xu hướng cộng sản

B. Phong trào theo xu hướng tư sản

C. Phong trào theo xu hướng hợp tác cùng phát triển.

D. Tất cả các đáp án trên.

Câu 2: Câu nào sau đây không đúng về Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)?

A. Là một tổ chức chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.

B. Tổ chức này được thành lập ngày 8 tháng 8 năm 1967, tại Bangkok, Thái Lan. Những thành viên đầu tiên của Hiệp hội bao gồm Thái Lan, Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines.

C. Mục tiêu của tổ chức là nhằm biểu hiện tinh thần đoàn kết giữa các nước trong cùng khu vực với nhau, hợp tác chống tình trạng báo động và bất ổn tại những nước thành viên, đồng thời triển khai nghiên cứu các loại vũ khí hạt nhân, thích ứng với tình hình thế giới luôn biến động.

D. Ngày 28 tháng 7 năm 1995, Việt Nam trở thành thành viên thứ 7 của tổ chức.

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: C

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Nêu nhận xét của em về phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở khu vực Đông Nam Á?

Câu 2: Xây dựng trục thời gian tóm tắt các giai đoạn đấu tranh giành độc lập dân tộc ở khu vực Đông Nam Á?