Giáo án và PPT Lịch sử 8 cánh diều Bài 2: Cách mạng công nghiệp

CHƯƠNG 1: CHÂU ÂU VÀ BẮC MỸ

TỪ NỬA SAU THẾ KỈ XVI ĐẾN THẾ KỈ XVIII

BÀI 2: CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP

(1 tiết)

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

C.Mác đã từng khẳng định: Năng suất lao động là cái đảm bảo cho sự thắng lợi của trật tự xã hội này đối với một trật tự xã hội khác. Cách mạng công nghiệp điễn ra vào nửa sau thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX...

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

HOẠT ĐỘNG I. NHỮNG THÀNH TỰU TIỂU BIỂU CỦA CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP

1. Cách mạng công nghiệp ở Anh (bắt đầu từ nửa sau thế kỉ XVIII trong lĩnh vực dệt, rồi lan nhanh ra các lĩnh vực khác).

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày những nội dung sau: hoàn cảnh diễn ra cách mạng công nghiệp, lĩnh vực nào diễn ra cách mạng công nghiệp đầu tiên và kể tên những thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp Anh?

Sản phẩm dự kiến:

2. Cách mạng công nghiệp lan ra các nước châu Âu và châu Mỹ.

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết các nước Châu Âu và Châu Mỹ bắt đầu cuộc cách mạng công nghiệp bắt đầu vào năm nào? Trình bày về đặc điểm, lĩnh vực và nền kinh tế phát triển như thế nào trong giai đoạn này?

Sản phẩm dự kiến:

- Ở Pháp:

+ Máy hơi nước: 

•        Năm 1830: có hơn 5 000 máy hơi nước. 

•        Năm 1870: có trên 27 000 chiếc.

+ Độ dài đường sắt: từ 30 km lên 16 500 km.

→ Kinh tế Pháp vươn lên đứng thứ hai thế giới (sau Anh).

- Ở Đức:

+ Công nghiệp: sản lượng khai thác than tăng từ 12 triệu tấn lên 16 triệu tấn (sử dụng máy hơi nước).

+ Nông nghiệp: 

•        Diễn ra quá trình cơ khí hóa, sử dụng phân bón hóa học để tăng năng suất. 

•        Máy cày, máy bừa, máy thu hoạch nông nghiệp xuất hiện.

- Ở Mỹ:

+ Cách mạng công nghiệp bắt đầu từ ngành dệt, lan sang ngành luyện kim, khai thác than đá, đường sắt. 

+ Năm 1850, có mạng lưới đường sắt dài nhất thế giới (15 000 km).

HOẠT ĐỘNG II. TÁC ĐỘNG CỦA CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy cho biết ngoài những tác động tích cực, cách mạng công nghiệp có những tác động tiêu cực như thế nào đối với sản xuấ và xã hội?

Sản phẩm dự kiến:

- Tác động tích cực:

+ Kinh tế:

•        Trung tâm công nghiệp mới, thành thị xuất hiện. 

•        Nâng cao năng suất lao động, của cải dồi dào.

•        Nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, đặc biệt là giai cấp tư sản.

•        Anh được mệnh danh là “công xưởng thế giới”.

+ Xã hội: Ra đời hai giai cấp cơ bản trong xã hội:

•        Tư sản công nghiệp,

•        Vô sản công nghiệp.

- Tác động tiêu cực:

+ Ô nhiễm môi trường.

+ Sự bóc lột sức lao động của phụ nữ và trẻ em.

+ Sự xâm chiếm và tranh giành thuộc địa,...

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Cách mạng công nghiệp diễn ra vào nửa sau thế kỉ XVIII - giữa thế kỉ XIX có ý nghĩa gì?

A. Quyết định đến thắng lợi của chủ nghĩa tư bản đối với chế độ phong kiến

B. Mở ra thời kì phát triển mới

C. Góp phần phát triển duy trì chế độ phong kiến

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 2: Cuộc cách mạng công nghiệp đạt được những thành tựu nổi bật nào ?

A. Phát minh ra các loại máy móc: máy kéo sợi chạy bằng sức nước, máy hơi nước, máy dệt, đầu máy xe lửa chạy bằng hơi nước,...

B. Phát triển nền công nghiệp nặng, hiện đại, tập trung: luyện kim, hóa chất,...

C. Làm thay đổi căn bản quá trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy nhiều ngành kinh tế khác phát triển

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 3: Việc thay đổi căn bản quá trình sản xuất, nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy nhiều ngành kinh tế khác phát triển đã dẫn đến?

A. Làm thay đổi bộ mặt của các nước tư bản

B. Làm thay đổi bộ mặt của các nước chủ nghĩa xã hội

C. Làm thay đổi bộ mặt của các nước phong kiến

D. Cả ba đáp án trên đều đúng

Câu 4: Ai là người chế tạo ra máy kéo sợi Gien-ni?

A. Giêm Ha-gri-vơ

B. Ác-crai-tơ

C. Crôm-tơn

D. Ét-mơn Các-rai

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: A

Câu 2: D

Câu 3: D

Câu 4: A

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Lập bảng hệ thống những thành tựu tiêu biểu của cách mạng công nghiệp từ nửa sau thế kỉ XVIII đến giữa thế kỉ XIX ở các nước châu Âu và Mỹ?

Câu 2: Có ý kiến cho rằng: "Xã hội loài người chuyển từ văn minh nông nghiệp sang văn minh công nghiệp là nhờ cách mạng công nghiệp". Em đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?

Câu 3: Theo em, nếu con người không sáng tạo ra những loại máy móc dùng trong sản xuất hoặc những phương tiện giao thông hiện đại như tàu hoả, tàu thuỷ,... thì hoạt động sản xuất và cuộc sống của chúng ta sẽ thế nào?