Giáo án và PPT Lịch sử 9 chân trời bài 1: Nước Nga và Liên Xô từ năm 1918 đến năm 1945

BÀI 1: NƯỚC NGA VÀ LIÊN XÔ TỪ NĂM 1918-1945

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV nêu vấn đề: Trong lịch sử thế giới, Liên Xô là nước đầu tiên tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội sống hiện nay không còn tên gọi Liên Xô nữa. Vì sao Liên Xô được thành lập? Liên Xô được thành lập khi nào và đạt được thành tựu gì trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở thời kì đầu? Hãy chia sẻ những hiểu biết của em về những vấn đề đó.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Tình hình nước Nga Xô viết trước khi Liên Xô thành lập (1918 - 1922)

Hoạt động 1. Những khó khăn về kinh tế

GV đưa ra câu hỏi:  Hãy tìm hiểu và trình bày đặc điểm 

Sản phẩm dự kiến:

- Thực trạng: nông nghiệp, công nghiệp bị tàn phá, thương mại bế tắc.

- Nguyên nhân: nước Nga tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 - 1918); nội chiến xảy ra (giữa Hồng quân với quân Bạch vệ) và sự can thiệp của các nước đế quốc.

Hoạt động 2. Chính sách cộng sản thời chiến

GV hỏi một số học sinh trả lời: Em hãy nêu những thành tựu của Liên Xô trong giai đoạn 1922 – 1945. Hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô là gì?

Sản phẩm dự kiến:

- Lí do thực hiện: đảm bảo nguồn lương thực cho Hồng quân.

- Nội dung: nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp, trưng thu lương thực thừa, thi hành chế độ lao động bắt buộc.

Hoạt động 3. Chính sách kinh tế mới (3/1921)

GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nêu lí do dẫn đến Chính sách kinh tế mới được thành lập? Trình bày những nội dung cơ bản của Chính sách kinh tế mới?

Sản phẩm dự kiến:

- Lí do: nội chiến chấm dứt, cần phải thay đổi chính sách kinh tế.

- Nội dung:

+ Nông nghiệp: bãi bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa ...

+ Công nghiệp: chính phủ kiểm soát các ngành công nghiệp chính ;...

+ Thương nghiệp: tư nhân được tự do buôn bán, …

Hoạt động 4. Liên bang Xô - Viết thành lập

GV yêu cầu trao đổi và trả lời: Hãy tìm hiểu và trình bày đặc điểm 

Sản phẩm dự kiến:

- Tên đầy đủ: Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết.

- Thành viên: Nga, Bê-lô-rút-xi-a, U-crai-na và các nước Cộng hoà Ngoại Cáp-ca-dơ.

2. Liên Xô từ năm 1922 - 1945

Hoạt động: Tìm hiểu về Liên Xô từ năm 1922 - 1945

GV yêu cầu trao đổi với bạn cùng bàn và thống nhất câu trả lời: Hãy tìm hiểu và trình bày đặc điểm 

Sản phẩm dự kiến:

+ Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1922 - 1945) đặt trọng tâm vào công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa, chú trọng vào công nghiệp nặng, nhằm đưa Liên Xô từ một nước nông nghiệp lạc hậu trở thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa.

+ Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của Liên Xô được thực hiện thông qua các

kế hoạch 5 năm. Sau khi Lênin qua đời (1924), công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của Liên Xô do Xta-lin lãnh đạo (khai thác phần Nhân vật lịch sử).

+ Thành tựu quan trọng nhất là sau hai lần thực hiện kế hoạch 5 năm (1938), Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng đầu châu Âu nhưng quá trình này cũng tồn tại một số sai lầm.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Đâu không phải thành tựu của Liên Xô về kinh tế trong giai đoạn 1922 đến năm 1945?

A. Trở thành cường quốc công nghiệp sau 2 kế hoạch 5 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội.

B. Giai cấp bóc lột bị xóa bỏ, còn lại giai cấp công nhân và nông dân tập thể.

C. Sản xuất công nghiệp chiếm hơn 70% tổng sản phẩm kinh tế quốc dân.

D. Sản lượng công nghiệp đứng đầu châu Âu.

Câu 2: Để trở thành cường quốc công nghiệp, Liên Xô phải thực hiện bao nhiêu kế hoạch 5 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội?

A. Một kế hoạch.

B. Hai kế hoạch.

C. Ba kế hoạch.

D. Bốn kế hoạch.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Hình ảnh lá cờ với màu đỏ tượng trưng cho cách mạng, búa liềm, ngôi sao tượng trưng cho đoàn kết công – nông và Hồng quân Liên Xô đã gợi nhớ về một thời kì lịch sử vinh quang đầy tự hào của nước Nga Xô viết giai đoạn 1918 – 1945. Vậy, nước Nga đã trải qua những năm tháng như thế nào trước khi Liên Xô được thành lập? Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô thời kì này có những điểm gì nổi bật?

Câu 2: Tìm hiểu thông tin thông tin từ sách, báo và internet, viết đoạn văn ngắn giới thiệu về một thành tựu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1925 – 1941) mà em ấn tượng nhất.