Giáo án và PPT Lịch sử 9 chân trời bài 2: Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945

BÀI 2: CHÂU ÂU VÀ NƯỚC MỸ TỪ NĂM 1918 - 1945

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV nêu vấn đề: Trong những năm 1918 – 1945, các nước tư bản châu Âu đã trải qua những bước phát triển thăng trầm, biến động, mà biến động lớn nhất là sự xuất hiện của chủ nghĩa phát xít Đức và I-ta-li-a. Vậy chủ nghĩa tư bản ở châu Âu giai đoạn này có điểm gì nổi bật? Nguyên nhân nào dẫn tới sự xuất hiện chủ nghĩa phát xít Đức và I-ta-li-a?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Phong trào cách mạng 1918 - 1923 và sự thành lập quốc tế cộng sản

Hoạt động 1. Phong trào cách mạng 1918 - 1923

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Hãy tìm hiểu và trình bày đặc điểm 

Sản phẩm dự kiến:

- Nguyên nhân : 

+ Ảnh hưởng của (1) Cách mạng tháng Mười Nga.

+ Hậu quả của (2) Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- Sự kiện tiêu biểu của phong trào cách mạng 1918 - 1923

+ 11 – 1918, quần chúng  nổi dậy ở Đức, nền quân chủ Đức sụp đổ.

+12 – 1918, Đảng Cộng sản Đức thành lập. Chính quyền Xô viết được thành lập trong thời gian ngắn ở Đức và Hung-ga-ri.

- Hệ quả

Cần có tổ chức lãnh đạo phong trào cách mạng.

Hoạt động 2. Sự thành lập quốc tế Cộng sản

GV yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: Trong khu vực Đông Nam Á , tính đến năm 2021, dân số 

Sản phẩm dự kiến:

+ Đóng vai trò tổ chức lãnh đạo, thống nhất đường lối hoạt động của phong trào cộng sản ở châu Âu.

+ Thúc đẩy phong trào cách mạng ở châu Âu tiếp tục phát triển, dẫn đến đến sự ra đời của các đảng cộng sản tại Pháp, Anh (1920), I-ta-li-a (1921),...

2. Cuộc suy thoái kinh tế 1929 – 1933

Hoạt động 1. Biểu hiện

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Hãy nêu các biểu hiện của cuộc đại suy thoái kinh tế những năm 30 của thế kỉ XX. 

Sản phẩm dự kiến:

+  Hàng chục triệu người thất nghiệp.

+ Nhiều nhà máy, nông trại bị phá sản,...

+ Tâm lí hoài nghi về mô hình kinh tế tư bản.

Hoạt động 2. Phạm vi ảnh hưởng

GV mời HS xung phong trả lời câu hỏi và cho HS nhận xét lẫn nhau: Tại sao có thể xem cuộc đại suy thoái này có phạm vi ảnh hưởng toàn thế giới?

Sản phẩm dự kiến:

+ Từ Mỹ, cuộc suy thoái kinh tế lan rộng gần như toàn bộ các nước tư bản và thuộc địa của các nước này.

Hoạt động 3. Tác động khủng hoảng:

GV đặt câu hỏi hướng dẫn học sinh tìm hiểu: Trình bày tác động của cuộc khủng hoảng

Sản phẩm dự kiến:

+ Thất nghiệp ở Đức và khủng hoảng chính trị ở Pháp.

+ Hoạt động sản xuất công nghiệp của một số nước châu Âu (Pháp, Vương quốc Anh, Đức) và Mỹ từ năm 1929 đến năm 1932 liên tục giảm mạnh.

3. Sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu

Hoạt động: Tìm hiểu về sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu

GV yêu cầu HS trao đổi theo nhóm: Chủ nghĩa phát xít ở châu  u đã hình thành như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

+ Đầu những năm 20 của thế kỉ XX, chế độ phát xít từng bước được thiết lập tại Đức và I-ta-li-a.

+ Với sự thành lập Đảng Quốc xã và Đảng Phát xít, đầu thập niên 20 của thế kỉ XX, Đức và I-ta-li-a đã lập ra liên minh phát xít, chống lại Liên Xô.

+ Cuộc đại suy thoái kinh tế (1929 – 1933) là nguyên nhân chủ dẫn đến sự thiết lập chế độ phát xít tại Đức và I-ta-li-a.

+ Phân biệt chủng tộc là một trong những chính sách quan trọng được thực hiện tại Đức trong thập niên 30 của thế kỉ XX.

+ Năm 1936, Đức – Nhật Bản lập ra phe phát xít.

4. Nước Mĩ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

Hoạt động: Tìm hiểu về nước Mĩ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

GV đặt câu hỏi yêu cầu HS thảo luận: Hãy trình bày những nét chính về tình hình nước Mỹ trong giai đoạn 1918-1939? Tình hình chính trị – xã hội của nước Mỹ được thể hiện như thế nào?

Sản phẩm dự kiến:

Tình hình nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918 – 1939) có thể chia thành 3 giai đoạn với các nội dung chính như sau:

+ 1918 – 1929: thịnh vượng về kinh tế nhưng vẫn tồn tại các vấn đề bất công xã hội, thất nghiệp, phân biệt chủng tộc,...

+ 1929 – 1933: nền kinh tế lâm vào thời kì đại suy thoái dẫn đến tình trạng thất nghiệp, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn.

+ 1933 – 1939: Chính phủ của Tổng thống Ru-dơ-ven thực hiện chương trình “Thỏa thuận mới” đã từng bước khôi phục nền kinh tế Mỹ nhưng cho đến năm 1939, đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Tại Đại hội lần thứ hai Quốc tế cộng sản đã thông qua vấn đề gì quan trọng?

A. Sự cần thiết phải khởi nghĩa giành chính quyền từ tay tư sản.

B. Luận cương về cấn đề dân tộc và thuộc địa do Lê-nin dự thảo.

C. Nghị quyết thành lập Đảng cộng sản ở các nước.

D. Nghị quyết chống chiến tranh đế quốc.

Câu 2: Lực lượng lãnh đạo phong trào công nhân Mĩ là tổ chức nào?

A. Đảng Cộng sản Mĩ.

B. Đảng Dân chủ Mĩ.

C. Đảng Cộng hòa Mĩ.

D. Tổ chức Công đoàn Mĩ.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Tìm hiểu thông tin trên sách, báo, internet, viết đoạn văn ngắn giới thiệu về Chính sách mới của Tổng thống Ph. Ru dơ-ven nhằm đưa nước Mỹ thoát khỏi cuộc đại suy thoái kinh tế. 

Câu 2: Hãy vẽ trục thời gian thể hiện các giai đoạn phát triển kinh tế của các nước châu Âu và nước Mỹ trong những năm 1918 – 1939. Nêu đặc điểm của từng giai đoạn?