Giáo án và PPT Lịch sử và Địa lí 4 cánh diều Bài 6: Thiên nhiên vùng Đồng bằng Bắc Bộ

BÀI 6: THIÊN NHIÊN VÙNG ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Đọc đoạn thơ và trả lời câu hỏi phần Khởi động (SHS tr.30).

Tôi đi trên bờ đê sông Hồng

Một chiều mùa đông

Cây vàng chưa trút lá,

Ruộng vừa xanh sắc mạ,

Dòng sông đầy, nước đỏ phù sa.

(Theo Hoàng Trung Thông, trích bài thơ Sông Hồng Hà, Quê hương chiến đấu, Thơ (1948 – 1954), NXB Văn Nghệ, 1995)

+ Em hãy cho biết những cảnh vật nào được nhắc đến trong bài thơ

+ Theo em những cảnh vật đó có ở những vùng đất nào của nước ta?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Vị trí địa lí

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

Cho biết vùng Đồng bằng Bắc Bộ tiếp giáp với những vùng nào, vịnh biển nào.

Sản phẩm dự kiến:

Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình tam giác, tiếp giáp với vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, vùng Duyên hải miền Trung và vịnh Bắc Bộ.

Hoạt động 2: Đặc điểm thiên nhiên

HS thảo luận trả lời câu hỏi:

• Đọc thông tin, quan sát các hình 1 và 2 em hãy nêu đặc điểm địa hình vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

• Nêu đặc điểm sông ngòi của vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

• Em hãy nêu đặc điểm đất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

• Em hãy nêu đặc điểm khí hậu ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Sản phẩm dự kiến:

- Địa hình: Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có địa hình thấp và khá bằng phẳng. Trên bề mặt đồng bằng có một số đồi núi thấp, ô trũng và hệ thống đê ven sông. Đồng bằng vẫn đang tiếp tục mở rộng ra biển.

- Sông ngòi: Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có nhiều sông ngòi, sông Hồng và sông Thái Bình là hai sông lớn bồi đắp nên đồng bằng. Sông có nhiều phù sa, nước lên xuống theo mùa.

- Đất đai: Phần lớn diện tích của đồng bằng có đất phù sa khá màu mỡ; ven biển có đất mặn, đất phèn,…

- Khí hậu: Đồng bằng Bắc Bộ là nơi có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với mùa đông lạnh, mùa hạ thường chịu ảnh hưởng của bão.

Hoạt động 3: Thuận lợi và khó khăn của địa hình, sông ngòi

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Dựa vào thông tin trong bảng hệ thống (SHS tr.33) hãy trình bày một số thuận lợi, khó khăn của địa hình, sông ngòi đối với đời sống và sản xuất ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Sản phẩm dự kiến:

Hoạt động 4: Một số biện pháp bảo vệ thiên nhiên

HS thảo luận trả lời câu hỏi: 

Em hãy đưa ra một số biện pháp bảo vệ thiên nhiên ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ.

Sản phẩm dự kiến:

Một số biện pháp như chống bạc màu đất, thoát lũ cho vùng ngập úng, trồng rừng ngập mặn ven biển, bảo vệ đất và nước khỏi bị ô nhiễm.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Vùng Đồng bằng Bắc Bộ có địa hình như thế nào?

A. Đồi núi cao và đồng bằng rất bằng phẳng

B. Đồi núi trung bình và rừng nhiệt đới

C. Bán đảo và đồng bằng sông ngòi

D. Tương đối bằng phẳng, thấp dần về phía biển

Câu 2: Sông nào lớn nhất vùng đồng bằng Bắc bộ?

A. Sông Đáy

B. Sông Đuống

C. Sông Hồng

D. Sông Trà Lý

Câu 3: Với việc tiếp giáp biển vùng đồng bằng Bắc bộ sẽ gặp những khó khăn gì?

A. Gặp khó khăn về việc đi lại

B. Gặp khó khăn về kinh tế

C. Không gặp khó khăn gì

D. Nguy cơ đối diện với sóng thần, rừng ngập mặn, nguy hiểm khi đánh bắt trên biển

Sản phẩm dự kiến:

Câu 1: B

Câu 2: A

Câu 3: B

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Vị trí địa lí của Đồng bằng Bắc Bộ có gì thuận lợi?

Câu 2: Em hãy giới thiệu về một khu bảo tồn thiên nhiên mà em biết.