Giáo án và PPT Sinh học 12 chân trời bài 2: Thực hành Tách chiết DNA

BÀI 2. THỰC HÀNH TÁCH CHIẾT DNA 

BÁO CÁO THỰC HÀNH

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời:

Tháng 3/1975, vào thời điểm chiến tranh đang xảy ra rất khốc liệt, nhiều gia đình đã rời quê hương để đi lánh nạn, trong đó có gia đình bà M. Nhưng thật không may, trên đường đi lánh nạn, gia đình đã để lạc mất đứa con gái mới vài tuổi. Suốt 43 năm không từ bỏ việc tìm kiếm, kì tích đã xảy ra. Nhờ chương trình “Như chưa hề có cuộc chia li”, gia đình bà M đã vô tình phát hiện thông tin của một người phụ nữ có hoàn cảnh giống với người con gái của bà M. Xét nghiệm DNA đã được tiến hành, kết quả cho thấy người phụ nữ đó thật sự là con gái của bà M. Sau bao nhiêu năm xa cách, bà M giờ đây đã có được hạnh phúc trọn vẹn bên người con gái mà bà hằng đêm nhớ mong. Cơ sở của hiện tượng kiểm tra DNA để xác định huyết thống và việc tìm người thân trong đoạn thông tin trên là gì?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Mục đích thực hiện thí nghiệm.

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy nêu mục đích của việc thực hiện thí nghiệm là gì?

Sản phẩm dự kiến:

Tách chiết được DNA từ các mẫu vật có sẵn.

Hoạt động 2. Kết quả và giải thích

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy trình bày kết quả và giải thích kết quả của thí nghiệm?

a, Kết quả tách chiết và nhận biết DNA: Thu được kết tủa DNA màu trắng.

b, Giải thích:

• Quá trình cắt nhỏ và giã nhuyễn gan (hoặc cải) có tác dụng phá vỡ tế bào gan (hoặc cải).
• Việc cho nước rửa bát và dịch chiết nước dứa vào dịch chiết mô có tác dụng phá vỡ màng sinh chất của tế bào vì màng có bản chất là lipit.
• Việc cho ethanol lạnh vào hỗn hợp có tác dụng làm các phân tử DNA có xu hướng bị đẩy sát lại gần nhau và kết tụ lại với nhau dưới dạng vật chất có màu trắng dục.
• Khi lấy DNA bằng tăm tre cần khuấy thật nhẹ vì DNA bị kết tủa (biến tính) nên rất dễ đứt gãy.

Hoạt động 3. Kết luận

HS thảo luận trả lời câu hỏi: Em hãy nêu kết luận và cho biết những lưu ý để đạt được kết quả tốt hơn khi thực hiện thí nghiệm?

Sản phẩm dự kiến:

Quy trình tách chiết DNA là một phần không thể thiếu trong nghiên cứu sinh học, nhưng cần thực hiện cẩn thận và chặt chẽ để đảm bảo thu được DNA chất lượng cao và tránh nhiễm DNA từ nguồn bên ngoài gây ảnh hưởng đến các nghiên cứu sau này.

Để đạt được kết quả tốt hơn, cần lưu ý các điểm sau:

• Đeo bảo vệ và mặc đồ bảo hộ để tránh nhiễm DNA bên ngoài và sai sót.
• Chọn mẫu và xử lý mẫu một cách cẩn thận.
• Nghiền mẫu đều để phá vỡ tế bào.
• Sử dụng dung dịch tách chiết phù hợp với mẫu và mục đích nghiên cứu.
• Làm sạch DNA sau quá trình tách chiết để loại bỏ tạp chất.
• Kiểm tra hiệu suất tách chiết bằng các phương pháp như đo OD, gel agarose, hoặc PCR.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Cho hình vẽ cấu tạo của một nucleotide. Nucleotide này là đơn phân của phân tử nào?

A. mRNA. 

B. tRNA. 

C. rRNA. 

D. DNA.

Câu 2: Cho một đoạn mạch gốc của gene chỉ chứa 3 loại nucleotide adenine, guanine, cytosine. Trong điều kiện không có đột biến, mạch bổ sung của gene không có loại nucleotide nào sau đây?

A. Thymine. 

B. Adenine. 

C. Guanine. 

D. Cytosine. 

Câu 3: Sơ đồ nào sau đây mô tả đúng về giai đoạn kéo dài mạch polynucleotide mới trên một chạc chữ Y trong quá trình tái bản DNA ở sinh vật nhân sơ?

A. Sơ đồ I. 

B. Sơ đồ II. 

C. Sơ đồ III. 

D. Sơ đồ IV.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

Vận dụng kiến thức, GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:

Câu 1: Một phân tử DNA gồm 3000 nitrogenous base, biết tổng tỉ lệ phần trăm của nucleotide loại A và một loại nữa là 40%. Số nucleotide loại G của phân tử DNA này là bao nhiêu? 

Câu 2: Một phân tử DNA gồm 3000 nucleotide, tái bản 4 lần tạo ra bao nhiêu DNA con?