Nội dung chính tin học 11 theo định hướng khoa học máy tính cánh diều Chủ đề F(CS) Bài 1: Kiểu mảng và cấu trúc mảng

BÀI 1. KIỂU MẢNG VÀ CẤU TRÚC MẢNG

1. BIẾN MẢNG VÀ CẤU TRÚC MẢNG

- Mảng là một cấu trúc dữ liệu gồm các phần tử có cùng kiểu dữ liệu, được lưu trữ thành một khối nhiều liền kề trong bộ nhớ.

a) Khai báo mảng một chiều

- Khai báo tức là cung cấp đủ các thông tin: tên biến mảng, kiểu dữ liệu, kích thước.

→ Câu lệnh khai báo kiểu mảng có mục đích để máy tính có đủ thông tin tổ chức lưu trữ dữ liệu của mảng trong bộ nhớ.

- Nêu tường minh kiểu dữ liệu của các phần tử mảng. Câu lệnh khai báo kiểu array dùng một kí tự đại diện.

- Cho máy tính biết độ dài mảng. Python yêu cầu liệt kê danh sách cụ thể các phần tử khi khai báo.

Ví dụ: khai báo mảng trong C, có thể chỉ cho trước độ dài mảng (số phần tử)

float diemTin[45]; /* diemTin là mảng 45 số thực */

b) Tổ chức mảng một chiều

- Trong bộ nhớ, mảng một chiều được lưu trữ thành một khối các ô nhớ liền kề liên tục, có dung lượng bằng tích kích thước × độ dài kiểu dữ liệu.

- Mảng có kích thước n thì các phần tử mảng được đánh chỉ số tuần tự từ 0 đến n – 1.

- Bộ nhớ RAM là một dãy bit rất dài, chia thành nhiều ô nhớ liên nhau, mỗi ô nhớ được đánh số gọi là địa chỉ truy cập (có thể dài 1 byte, 2 byte hay 4 byte).

- Một số nguyên (integer) có thể chiếm 1 byte hoặc 2 byte.

- Một số thực (float hay double) có thể chiếm 4 byte hoặc 8 byte.

Ví dụ: Nếu để lưu trữ một số thực (float) cần dùng 32 bit (4 byte) thì mảng A gồm 10 phần tử trong bộ nhớ sẽ chiếm 40 byte.

c) Truy cập ngẫu nhiên

- Các thông tin có trong khai báo mảng dược dùng để

+ Xác định độ lớn phần bộ nhớ dành cho một biến mảng.

+ Cho phép tìm vị trí chính xác của từng phần tử trong mảng khi biết chỉ số tương ứng.

- Mảng được sử dụng nhiều vì thời gian thực hiện là hằng số.

2. MẢNG MỘT CHIỀU TRONG PYTHON

- Cú pháp khai báo mảng một chiều:

+ Khai báo sử dụng mô đun array ở đầu chương trình.

+ Khai báo biến kiểu mảng theo mẫu dưới đây:

mảng_1 = array('i',[...])

mảng_2 = array('f',[...])

Trong đó:

+ Kí tự 'i' là viết tắt của integer; kí tự 'f' là viết tắt của float.

+ Thay cho dấu "..." ở dòng thứ nhất là một danh sách các số nguyên trong mảng_1.

+ Thay cho dấu "..." ở dòng thứ hai là một danh sách các số thực trong mảng_2.

- Có thể dùng kiểu mảng hay kiểu danh sách của Python để biểu diễn mảng một chiều.

3. MỘT SỐ HÀM GỘP VÀ HÀM PHÂN TÍCH THỐNG KÊ

- Các hàm gộp max, min, sum có thể sử dụng cho kiểu mảng cũng như kiểu danh sách.

- Python có một số hàm phân tích thống kê áp dụng cho kiểu mảng và kiểu danh sách các số: mean, median, mode…

- Để sử dụng các hàm trong mô đun này, cần khai báo mô đun statistics ở đầu chương trình theo cú pháp:

from statistics import *